INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 18.03.2013 r. (data wpływu) oraz piśmie z dnia 06.05.2013 r. (data wpływu 08.05.2013 r.) uzupełniającym braki wniosku na wezwanie Nr IPPB2/436-155/13-2/MZ z dnia 24.04.2013 r. oraz piśmie z dnia 12.06.2013 r. (data wpływu 17.06.2013 r.) uzupełniającym braki wniosku na wezwanie Nr IPPB2/436-155/13-4/MZ z dnia 22.05.2013 r. oraz dokonaną wpłatą (data wpływu 02.07.2013 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-155/13-6/MZ, Nr IPPB2/436-297/13-6/MZ i Nr IPPB2/415-451/13-6/MK1 z dnia 21.06.2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustanowienia nieodpłatnej służebności mieszkania lub nieodpłatnego dożywotniego korzystania z lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18.03.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustanowienia nieodpłatnej służebności mieszkania lub nieodpłatnego dożywotniego korzystania z lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni zamierza przekształcić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, które w 1997 r. nabyła w spadku po swojej matce w odrębną własność lokalu i ustanowić na nim prawo dożywotniego nieodpłatnego użytkowania / ewentualnie służebność mieszkania na rzecz brata, co oznaczać będzie, że będzie miał on prawo zamieszkiwania w tym lokalu dożywotnio nie płacąc czynszu, gdyż czynsz będzie płacić Wnioskodawczyni.

Pismem z dnia 24.04.2013 r. Nr IPPB2/436-155/13-2/MZ wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez:

• wskazanie i uzupełnienie danych identyfikacyjnych Wnioskodawcy zgodnie z wzorem wniosku ORD-IN:
  • rodzaj Wnioskodawcy: osoba prawna, jednostka organizacyjna nie majaca osobowości prawnej, osoba fizyczna, inny,
  • określenie statusu Wnioskodawcy: podatnik, płatnik, inkasent, osoba trzecia w rozumieniu art. 110-117a Ordynacji podatkowej, inny,
  • NIP Wnioskodawcy lub Pesel,

• określenie organu podatkowego właściwego dla Wnioskodawcy ze względu na sprawę będącą przedmiotem interpretacji indywidualnej (nazwa i adres organu podatkowego – Naczelnika Urzędu Skarbowego),

• dokonanie stosownej opłaty od wniosku na rachunek bankowy Izby Skarbowej w Warszawie Nr 31 1010 1010 0166 4922 3100 0000 i doręczenie kserokopii dowodu uiszczenia opłaty do tut. Organu,

• uzupełnienie danych o wysokości, sposobie uiszczenia i zwrotu opłaty oraz numery kont bankowych: sposób zwrotu nienależnej opłaty (zwrot na rachunek bankowy Nr …., zwrot przekazem pocztowym na adres zamieszkania Wnioskodawcy, zwrot przekazem pocztowym na adres do korespondencji),

• złożenia oświadczenia i podpisu Wnioskodawcy lub osoby upoważnionej – zgodnie z art. 233 § 1 w związku § 6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.), kto, składając fałszywe oświadczenie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3 – następującej treści: „Ja niżej podpisany(a) pouczony(a) o odpowiedzialności karnej z art. 233 § 1 Kodeksu karnego za składanie fałszywych oświadczeń składam, stosownie do art. 14b § 4 ustawy – Ordynacja podatkowa, oświadczenie następującej treści:
  „Oświadczam, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz, że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej”,

• Wskazanie, w zakresie przepisów jakiej ustawy ma być wydana interpretacja przepisów prawa podatkowego.

• Jeżeli interpretacja ma być wydana w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, to należy:
  • szczegółowo opisać stan faktyczny/zdarzenie przyszłe mający być przedmiotem interpretacji indywidualnej,
  • sprecyzować pytanie/pytania w zakresie podatku od spadków i darowizn we własnej indywidualnej sprawie Wnioskodawcy oraz przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, które winno być powiązane z przedstawionym stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym i zadanym pytaniem/pytaniami.

• Jeżeli interpretacja ma być wydana w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, to należy:
  • szczegółowo opisać stan faktyczny/zdarzenie przyszłe mający być przedmiotem interpretacji indywidualnej,
  • sprecyzować pytanie/pytania w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych we własnej indywidualnej sprawie Wnioskodawcy oraz przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, które winno być powiązane z przedstawionym stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym i zadanym pytaniem/pytaniami.

• Jeżeli interpretacja ma być wydana w zakresie przepisów innej ustawy, to należy:
  • wskazać w zakresie przepisów jakiej ustawy ma być wydana interpretacja indywidualna,
  • szczegółowo opisać stan faktyczny/zdarzenie przyszłe mający być przedmiotem interpretacji indywidualnej,
  • sprecyzować pytanie/pytania w zakresie przepisów tej ustawy oraz przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, które winno być powiązane z przedstawionym stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym i zadanym pytaniem/pytaniami.
    
    

Wnioskodawczyni przesłała w terminie uzupełnienie informując, iż:

• W roku 1997 Wnioskodawczyni nabyła w spadku po matce spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Obecnie zamierza przekształcić to prawo w odrębną własność lokalu i wpisać w księdze wieczystej nieodpłatną służebność mieszkania / lub prawo dożywotniego nieodpłatnego użytkowania tego lokalu, na rzecz swojego brata, który jest osobą bezrobotną i ma lat 59. Oznaczać to będzie, że jej brat będzie miał prawo zamieszkiwać w tym lokalu do dnia swojej śmierci, nie wnosząc za ten lokal opłat, gdyż opłaty za lokal będzie wnosić Wnioskodawczyni, jako właściciel lokalu.

• Ponadto sprecyzowano pytanie, przedstawiono własne stanowisko w sprawie oraz dokonano opłaty w kwocie 40,00 zł.
  
  

Pismem z dnia 22.05.2013 r. Nr IPPB2/436-155/13-4/MZ wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez:

• Jednoznaczne wskazanie w zakresie przepisów jakiej ustawy podatkowej ma być wydana interpretacja indywidualna.
  
  

Wnioskodawczyni przesłała w terminie uzupełnienie informując, iż:

• Wnioskodawczyni chodzi o następujące przepisy: przepisy o podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż ustanowienie służebności mieszkania jest czynnością cywilnoprawną, przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

• Ponadto sprecyzowano pytanie: czy w świetle powyższych przepisów w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni będzie musiała ona lub jej brat wnieść jakieś opłaty podatkowe a jeśli tak to, to jakie ze wskazaniem podstawy prawnej.
  
  

Pismem z dnia 21.06.2013 r. Nr IPPB2/436-155/13-6/MZ, Nr IPPB2/436-297/13-5/MZ i Nr IPPB2/415-451/13-6/MK1 poprzez:

• Uiszczenie opłaty w kwocie 80,00 zł na rachunek bankowy Izby Skarbowej w Warszawie Nr 31 1010 1010 0166 4922 3100 0000 i przesłać kserokopię dowodu uiszczenia opłaty do tut. Organu.
  
  

Należy nadmienić, iż w uzupełnieniu na wezwanie z dnia 22.05.2013 r. Nr IPPB2/436 -155/13-4/MZ Wnioskodawczyni wskazała, iż interpretacja ma dotyczyć: przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast opłata została wniesiona w dniu 06.05.2013 r. kwocie 40,00 zł, tj. w ilości odpowiadającej 1 zdarzeniu przyszłemu.

Wnioskodawczyni dokonała wpłaty dodatkowej opłaty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy należy się podatek od ustanowienia nieodpłatnej służebności mieszkania/ lub prawo nieodpłatnego dożywotniego korzystania z lokalu mieszkalnego, jeśli tak to kogo obciąża ten podatek i w jakiej wysokości...

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie pozostałych podatków zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy ponieważ prawo będzie miało charakter nieodpłatny – to Wnioskodawczyni nie będzie obciążona podatkiem, gdyż z tego tytułu nie będzie osiągała dochodów. W Urzędzie Skarbowym Warszawa-Mokotów Wnioskodawczyni uzyskała odpowiedź, że jeżeli w ciągu 6 miesięcy od dnia spisania aktu notarialnego złożony będzie druk SD-Z2 (zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych – to Wnioskodawczyni i jej brat będą zwolnieni od podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenie przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są inne źródła.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Z treści powołanych powyżej przepisów wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy. Tak, więc, podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku, których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni zamierza ustanowić prawo dożywotniego nieodpłatnego użytkowania / ewentualnie służebność mieszkania na rzecz brata.

Stosownie do art. 245 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności. Jednakże do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości nie stosuje się przepisów o niedopuszczalności warunku lub terminu. Forma aktu notarialnego jest potrzebna tylko dla oświadczenia właściciela, który prawo ustanawia (§ 2 ww. art.).

Zatem użytkowanie jest ograniczonym prawem rzeczowym, którego treścią zgodnie z art. 252 ww. ustawy, jest przysługujące użytkownikowi uprawnienie do używania rzeczy i pobierania jej pożytków. Przedmiotem użytkowania oprócz rzeczy mogą być również prawa (art. 265 § 1 ww. ustawy). Źródłem prawa użytkowania jest czynność prawna, przy czym dla skutecznego ustanowienia użytkowania na nieruchomości konieczne jest, aby oświadczenie woli podmiotu ustanawiającego to prawo, miało formę aktu notarialnego.

Z kolei w myśl art. 296 Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej (służebność osobista).

Natomiast służebność mieszkania, o której mowa w art. 301 ww. Kodeksu polega na uprawnieniu osoby fizycznej do korzystania z budynku lub jego części znajdującego się na cudzej nieruchomości. Służebność mieszkania nie upoważnia do przeniesienia uprawnienia do wykonywania służebności na inną osobę, ale pozwala na dopuszczenie do współwykonywania tego prawa. Jej istota zależy od treści konkretnej umowy o ustanowienie służebności mieszkania, zazwyczaj jednak ukształtowana zostaje jako prawo do zamieszkiwania, a więc zajmowania oznaczonego (oznaczonych) pomieszczenia mieszkalnego dla schronienia, wypoczynku, snu, przyrządzania posiłków, zaspokajania innych potrzeb życiowych, kulturalnych itp.

Zgodnie z art. 302 § 1 Kodeksu cywilnego mający służebność mieszkania może korzystać z pomieszczeń i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku mieszkańców budynku. Służebność osobista wygasa najpóźniej ze śmiercią uprawnionego (art. 299 Kodeksu cywilnego). Art. 300 Kodeksu cywilnego stanowi, iż służebności osobiste są niezbywalne. Nie można również przenieść uprawnienia do ich wykonywania.

Biorąc pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe i powyższe unormowania, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przysporzenie majątkowe, ponieważ to Wnioskodawczyni zamierza ustanowić prawo dożywotniego nieodpłatnego użytkowania / ewentualnie służebność mieszkania na rzecz brata. Czynność ta nie powoduje przysporzenia majątkowego po stronie Wnioskodawczyni, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowo należy wskazać, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Tym samym, jeżeli brat Wnioskodawczyni chciałby uzyskać interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego winien złożyć odrębny wniosek w powyższej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.