INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zmianami) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów, uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 26 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Bd 300/10 (data wpływu – 15 czerwca 2012 r.) stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2009 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 listopada 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Jako student studiów doktoranckich Uniwersytetu został Pan stypendystą projektu „Stypendium dla doktorantów 2008/2009 – ZPORR” realizowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Priorytet 2 – Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach, Działanie 2.6 – Regionalne strategie innowacyjne i transfer wiedzy. Projekt jest finansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego (75%) oraz ze środków budżetu państwa (25%). Projekt ma na celu wspomaganie grupy najlepszych absolwentów szkół wyższych kontynuujących naukę na studiach doktoranckich i piszących pracę doktorską, której badania lub komercjalizacja przyczyni się do podniesienia poziomu innowacyjności województwa.

Pomoc stypendialna z projektu jest przeznaczona na refundację części kosztów związanych z pracą naukową (zakup literatury, pokrycie kosztów prowadzenia badań) oraz pracami projektowymi i wdrożeniowymi. Projekt prowadzi do wzmocnienia współpracy pomiędzy uczelnią a gospodarką. Wysokość stypendium wynosi 35 550 zł dla każdego stypendysty projektu, a okres realizacji projektu to rok akademicki 2008/2009. Stypendium zostało wypłacone jednorazowo (w czerwcu 2009 r.), pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy od całej kwoty stypendium (6 399 zł).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy korzysta Pan ze zwolnienia z obowiązku płacenia podatku dochodowego z tytułu otrzymywanego stypendium (współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej)...

Pana zdaniem, otrzymywane stypendium jest w 75% finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Jest to bezzwrotna pomoc ze środków Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, z której bezpośrednio finansuje Pan prowadzone przez siebie badania naukowe w dziedzinie nowoczesnych technik z pogranicza medycyny, fizyki, chemii oraz biologii. Pana prace istotnie podnoszą poziom innowacyjności województwa, co jest celem tego projektu stypendialnego. Zatem w Pana opinii, część stypendium finansowana przez Unię Europejską jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z wyrokiem NSA z 16 września 2008 roku (sygn. akt II FSK 874/07) w świetle art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istotne jest źródło pochodzenia dochodu (Unia Europejska), bez znaczenia jest, czy środki wypłacane są bezpośrednio, czy też za pośrednictwem podmiotów krajowych (województwo), w tym przy wykorzystaniu mechanizmu prefinansowania. Obowiązek płacenia podatku dochodowego od wypłaconego z projektu stypendium stwarzałby sytuację, w której Państwo osiągałoby korzyść (dochód) ze środków unijnych, co jest niezgodne z prawodawstwem unijnym. W myśl rozporządzenia Rady WE nr 1260/1999 ustanawiającego przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych organ wypłacający (województwo) ma obowiązek zapewnić, że bezpośredni beneficjenci otrzymają płatności możliwie jak najszybciej i w pełnej wysokości. Nie mogą mieć miejsca żadne potrącenia, w tym zaliczki na poczet podatku dochodowego, które mogłyby obniżyć powyższe kwoty.

W dniu 5 lutego 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydał interpretację indywidualną nr ITPB2/415-902/09/MK, w której uznał przedstawione przez Pana we wniosku z dnia 9 listopada 2009 r. stanowisko za nieprawidłowe. Stwierdził bowiem, że otrzymane stypendium nie pochodzi wprost z bezzwrotnej pomocy finansowanej bezpośrednio z budżetu Unii Europejskiej, a zatem nie może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniesiono w dniu 11 lutego 2010 r. Odpowiedź na ww. wezwanie została udzielona pismem z dnia 24 lutego 2010 r., znak ITPB2/415W-11/10/MU. W dniu 5 marca 2010 r. wpłynęła do tutejszego organu podatkowego skarga na ww. interpretację, w której zarzucił Pan mające wpływ na wynik postępowania naruszenie prawa materialnego, tj. art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poprzez przyjęcie, że stypendium programu „Stypendia dla doktorantów 2008/2009 – ZPORR” nie jest wolne od podatku od osób fizycznych w części w jakiej jest finansowane ze środków Unii Europejskiej.

Wyrokiem z dnia 26 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Bd 300/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Od powyższego orzeczenia tutejszy organ pismem z dnia 7 lipca 2010 r. wniósł skargę kasacyjną. Jednakże w dniu 12 kwietnia 2012 r. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem sygn. akt II FSK 1909/10 złożoną skargę kasacyjną oddalił.

W dniu 15 czerwca 2012 r. do tutejszego organu wpłynął prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 26 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Bd 300/10.

W uzasadnieniu WSA w Bydgoszczy stwierdził, że w odniesieniu do pierwszej przesłanki zwolnienia wskazanej w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca użył sformułowania „pochodzą”, przy czym w ustawie brak jest definicji legalnej tego sformułowania, co oznacza, że treść tego wyrażenia należy odczytywać zgodnie z jego semantycznym znaczeniem. Nie może budzić wątpliwości, że w języku powszechnym termin „pochodzą” obejmuje również taką sytuację, że pewne środki dany podmiot wydatkuje początkowo ze środków własnych lub uzyskanych (pożyczonych) z budżetu państwa, a później następuje refinansowanie tych środków ze środków unijnych. Zdaniem Sądu w świetle art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. a) ważne jest, aby w ostatecznym rozrachunku środki pomocowe pochodziły od podmiotów wskazanych w tym przepisie. Refinansowanie środków ma wyłącznie znaczenie techniczne i okoliczność ta nie stanowi podstawy do odmowy zastosowania zwolnienia podatkowego. Kluczowe znaczenia ma bowiem ustalenie źródła środków składających się na bezzwrotną pomoc, czyli podmiotu, który ostatecznie ponosi ekonomiczny ciężar tej pomocy. Uznanie przez tutejszy organ podatkowy, iż wypłata środków w drodze prefinansowania nie mieści się w regulacji „bezzwrotnej pomocy” prowadzi w istocie – zdaniem Sądu – do dodania nieznanej w analizowanym przepisie przesłanki dotyczącej sposobu przepływu środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Społecznego.

Ponadto Sąd nakazał przy ponownym rozpoznaniu sprawy uwzględnienie zaprezentowanej wykładni prawa, oraz rozważenie, czy Pan (Skarżący) spełnia pozostałe określone przepisami prawa warunki do zwolnienia uzyskiwanych dochodów od podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w ww. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, stanowisko Pana w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2010 r., wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli:

1. pochodzą od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym ze środków programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe, w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy oraz
2. podatnik bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy; zwolnienie nie ma zastosowania do dochodów osób fizycznych, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu zleca - bez względu na rodzaj umowy - wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem.

W świetle ww. przepisu dochody podatników korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego w sytuacji, gdy spełnione są łącznie dwie przesłanki:

• środki finansowe pochodzą od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych, międzynarodowych instytucji finansowych (…), w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy,

• prace wykonywane przez podatnika służą bezpośredniej realizacji celu określonego programem finansowanym z bezzwrotnej pomocy.

Podkreślić również należy, że z przepisu tego wynika również przesłanka negatywna – nie podlegają zwolnieniu dochody osób, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu zleca – bez względu na rodzaj umowy – wykonanie określonych czynności, w związku z realizowanym przez niego programem.

Z wniosku wynika, że jako student studiów doktoranckich Uniwersytetu został Pan stypendystą projektu „Stypendium dla doktorantów 2008/2009 – ZPORR” realizowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, Priorytet 2 – Wzmocnienie rozwoju zasobów ludzkich w regionach, Działanie 2.6 – Regionalne strategie innowacyjne i transfer wiedzy. Projekt jest finansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego (75%) oraz ze środków budżetu państwa (25%). Projekt ma na celu wspomaganie grupy najlepszych absolwentów szkół wyższych kontynuujących naukę na studiach doktoranckich i piszących pracę doktorską, której badania lub komercjalizacja przyczyni się do podniesienia poziomu innowacyjności województwa.

Pomoc stypendialna z projektu jest przeznaczona na refundację części kosztów związanych z pracą naukową (zakup literatury, pokrycie kosztów prowadzenia badań) oraz pracami projektowymi i wdrożeniowymi. Projekt prowadzi do wzmocnienia współpracy pomiędzy uczelnią a gospodarką. Wysokość stypendium wynosi 35 550 zł dla każdego stypendysty projektu, a okres realizacji projektu to rok akademicki 2008/2009. Stypendium zostało wypłacone jednorazowo (w czerwcu 2009 r.), pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy od całej kwoty stypendium (6 399 zł).

W prawomocnym wyroku z dnia 26 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Bd 300/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wskazał, iż w przedstawionym stanie faktycznym przesłanka do zwolnienia z opodatkowania określona w treści lit. a) analizowanego przepisu została spełniona.

Natomiast druga przesłanka której spełnienie niezbędne jest do zastosowania zwolnienia, określona jest w treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten wymaga, by podatnik realizował cel programu bezpośrednio, a zwolnienie nie ma zastosowania do dochodów osób fizycznych, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu zleca – bez względu na rodzaj umowy – wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem. Oznacza to, że nie każda osoba realizująca (faktycznie) program będzie korzystała z tego zwolnienia. Powołany przepis ustawy podatkowej nie posługuje się przy tym określeniem beneficjent dla wyznaczenia kręgu podmiotów wskazanych w art. 21 ust 1 pkt 46 lit. b) ustawy.

Niewątpliwie, prowadząc swoje prace badawcze, w pewien sposób przyczynia się Pan do realizacji celu programu, jednakże ustawodawca ulgę adresuje tylko do tych podmiotów, które cel programu realizują bezpośrednio.

Tymczasem celem programu, w ramach którego finansowane jest stypendium otrzymane przez Pana, jest tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską. Celem ogólnym Działania 2.6 Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy, wchodzącego w skład tego programu, jest podniesienie potencjału regionów w sferze innowacji, poprzez wzmocnienie współpracy pomiędzy sektorem badawczo-rozwojowym a gospodarką, co prowadzi do podniesienia konkurencyjności przedsiębiorstw działających na regionalnym i lokalnym rynku. Osiągnięciu celu służy budowanie regionalnych systemów innowacji, które tworzą podstawę wspierania innowacyjności w regionach.

Wskazane cele opisane zostały wprost w regulacjach prawnych dotyczących Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006.

W opisie Działania 2.6 Regionalne Strategie Innowacyjne i Transfer wiedzy wskazano na krąg beneficjentów oraz beneficjentów ostatecznych, wyraźnie różnicując obie grupy podmiotów.

Wnioskodawca, jako strona umowy stypendialnej w ramach projektu „Stypendia dla doktorantów 2008/2009 – ZPORR” zawartej z instytucją wdrażającą uczestniczy w realizacji projektu, jednakże z tego tytułu nie można uznać, że bezpośrednio realizuje wskazany wyżej cel programu, który jest znacznie szerszy, aniżeli czynności przez Niego wykonywane. Organizacją programu, a co za tym idzie bezpośrednią realizacją jego celów, zajmuje się działający w imieniu Województwa, Urząd Marszałkowski. Wyrazem tego jest opis czynności podejmowanych w ramach Działania 2.6 Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy. W tym znaczeniu to Urząd Marszałkowski podejmuje działania związane z określeniem zasad, na jakich mają być przyznawane stypendia dla doktorantów, oceniana zasadność składanych wniosków w kontekście realizacji celów programu.

Umowa stypendialna w ramach projektu „Stypendia dla doktorantów 2008/2009 – ZPORR”, której Pan jest stroną mieści się w szeroko rozumianym kręgu umów, na podstawie których podatnik bezpośrednio realizujący program zleca dalsze wykonanie kolejnym podmiotom czynności w związku z realizowaniem tego programu. Tym samym w przedmiotowej sprawie nie została spełniona przesłanka wynikająca z art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na względzie przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż otrzymane przez Pana stypendium finansowane ze środków Unii Europejskiej – Europejskiego Funduszu Społecznego nie korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie zostały spełnione uwarunkowania określone w lit. b) powołanego art. 21 ust. 1 pkt 46 ww. ustawy.

To jednoznacznie przesądza o braku podstaw do zwolnienia, bowiem w świetle unormowania omawianego przepisu niespełnienie jednej z przesłanek skutkuje niemożnością skorzystania przez Pana ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.