INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 22 marca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwrotu podatku zapłaconego z tytułu przychodu z realizacji praw wynikających z opcji - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 marca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwrotu podatku zapłaconego z tytułu przychodu z realizacji praw wynikających z opcji.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 15 maja 2012 r. Znak: IBPBII/2/415-470/12/MMa wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 25 maja 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jako pracownik firmy „S”, będącej podmiotem należącym do grupy spółek o nazwie „C” otrzymała w ramach programu motywacyjnego opcje na akcje amerykańskiej spółki „C”. Zgodnie z umową nabycia opcji zawartą dnia 01 listopada 2004 r. przyznane opcje mogły być przekazane jedynie na podstawie testamentu lub prawem dziedziczenia w przypadku śmierci. Ww. opcje zostały zrealizowane w listopadzie 2007 r. poprzez ich zamianę za pośrednictwem biura maklerskiego z siedzibą w USA na akcje spółki „C”. Było to zgodne z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Od uzyskanego w ten sposób dochodu wnioskodawczyni zapłaciła podatek. Następnie wnioskodawczyni podpisała z przedstawicielem biura maklerskiego z siedzibą w USA dokumenty upoważniające biuro do kupowania i sprzedawania nabytych akcji. W trakcie obowiązywania umowy doradca finansowy ww. biura maklerskiego zaciągnął bez zgody zainteresowanej kredyt. Kiedy nastąpiły spadki na giełdzie zmalała wartość akcji, które stanowiły zabezpieczenie kredytu. W tej sytuacji biuro maklerskie zaczęło sprzedawać akcje aby go spłacić. Doszło do sprzedaży wszystkich akcji, a na koncie wnioskodawczyni odnotowano dług. W sprawie zaciągniętego samodzielnie przez doradcę finansowego kredytu wnioskodawczyni kontaktowała się z biurem maklerskim, ale nie otrzymała odpowiedzi. Sprawa została zgłoszona do różnych instytucji finansowych i prawnych (polskich i zagranicznych). Wnioskodawczyni nie posiada środków finansowych aby wynająć prawnika i wnieść sprawę do sądu w USA przeciwko prawnikom biura maklerskiego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy, w przypadku gdy nieuczciwe działanie pracowników biura maklerskiego doprowadziło do sytuacji, w której wnioskodawczyni straciła całą kwotę uzyskaną z tytułu realizacji opcji na akcje firmy amerykańskiej, ma ona możliwość uzyskania zwrotu zapłaconego z tego tytułu podatku...

Zdaniem wnioskodawczyni przysługuje jej zwrot podatku zapłaconego z tytułu uzyskania dochodu z realizacji opcji na akcje ponieważ na skutek nieuczciwego postępowania biura maklerskiego (sfałszowanie umowy i zaciągnięcie w imieniu wnioskodawczyni kredytu) straciła ona wszystkie znajdujące się na jej koncie środki, a zatem nie uzyskała żadnego dochodu. Ponadto poniosła ona dodatkowe koszty związane z próbami odzyskania utraconych środków.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Przez pochodne instrumenty finansowe zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ww. ustawy, rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst pierwotny Dz. U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.)

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy – instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
   
   

Przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi nie zawierają definicji legalnej opcji. Przewidują jedynie, iż m.in. opcje kupna/sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy procentowe, opcje walutowe, opcje na takie opcje, stanowią instrumenty finansowe nie będące papierami wartościowe (art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi).

W doktrynie i judykaturze przyjmuje się, że opcja jest pochodnym instrumentem finansowych, dającym posiadaczowi prawo do zawarcia transakcji określonym instrumentem bazowym (a więc do kupna lub sprzedaży akcji, walut, indeksów giełdowych itd.) w przyszłym terminie, po z góry określonej cenie.

Źródłem powstania opcji jest kontrakt opcyjny, będący umową, w której jedna strona zobowiązuje się, na żądanie drugiej strony, do kupna lub sprzedaży w określonym momencie w przyszłości oznaczonej liczby akcji po z góry ustalonej cenie albo do dokonania rozliczenia pieniężnego, gdzie nie ma miejsca faktyczna dostawa instrumentu bazowego, a jedynie realizacja kwoty pieniężnej odpowiadającej wartości tego instrumentu.

Innymi słowy, realizacja praw wynikających z opcji może nastąpić poprzez wybór jednego z dwóch następujących wariantów:

1. nabycie akcji (lub innego instrumentu bazowego) wystawcy opcji po cenie określonej w momencie przyznania opcji,
2. otrzymanie od wystawcy opcji kwoty rozliczenia odpowiadającej wartości instrumentu bazowego.
   
   

W przypadku zatem zrealizowania przez wnioskodawczynię opcji, czyli praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, powstał przychód, który należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity z 1993 r. Dz. U. Nr 90, poz. 416 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2007 r., czyli do kapitałów pieniężnych.

W świetle art. 17 ust. 1 pkt 10 tej ustawy za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2007 r. przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 17 ust. 1b ww. ustawy, przychód określony w art. 17 ust. 1 pkt 10 powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych. Realizacja opcji następuje w momencie nabycia akcji po umówionej cenie. Zatem przychód z tytułu realizacji opcji powstał w dacie nabycia akcji spółki „C” i był równy wartości rynkowej akcji nabytych w wyniku realizacji praw wynikających z opcji.

W myśl art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w 2007 r., od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w półkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Natomiast stosownie do treści art. 30b ust. 2 pkt 3 ww. ustawy, dochodem z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a.

Z uwagi na to, że w wyniku realizacji opcji na akcje wnioskodawczyni nabyła akcje spółki z siedzibą w USA należy uwzględnić, zgodnie z wymogiem wynikającym z art. 30b ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zapisy Umowy zawartej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz.U.76.31.178).

Po zakończeniu roku podatkowego w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym czyli do 30 kwietnia 2008 r. wnioskodawczyni była zobowiązana w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 (PIT-38) wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z kapitałów pieniężnych, w tym również dochody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, uwzględniając brzmienie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz postanowienia ww. umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W związku z wyżej opisaną specyfiką rozliczenia dochodu uzyskanego z realizacji opcji na akcje, bez znaczenia dla ustalenia ww. dochodu i jego opodatkowania pozostaje fakt późniejszego zaciągnięcia przez biuro maklerskie, bez wiedzy wnioskodawczyni kredytu, który został zabezpieczony nabytymi akcjami jak również późniejsza sprzedaż akcji w celu spłaty rzeczonego kredytu. Okoliczności te nie mogą stanowić podstawy żądania stwierdzenia nadpłaty podatku. Podatek uiszczony od przychodu z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych był podatkiem należnym za rok 2008. Wnioskodawczyni osiągnęła przychód z tego tytułu i winna była dopełnić ciążących na niej obowiązków podatkowych. Wobec tego stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowo wyjaśnia się, że zbycie akcji otrzymanych w wyniku realizacji pochodnych instrumentów finansowych (opcji) jest kolejną czynnością wywołującą skutki podatkowe.

Ponieważ jednak złożony wniosek dotyczy wyłącznie kwestii możliwości zwrotu podatku uiszczonego od przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych (opcji) tylko ta kwestia jest przedmiotem rozstrzygnięcia. Kwestie związane ze skutkami zbycia akcji nabytych w wyniku realizacji opcji stanowią odrębne zagadnienie podatkowe i wobec treści złożonego wniosku tut. Organ nie może się na ich temat wypowiadać.

Do wniosku dołączono kserokopię dokumentów. Należy wyjaśnić, że w toku postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej tut. Organ nie ma uprawnień ani obowiązku badania załączonych dokumentów. Tut. Organ jest związany opisem stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.