INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2013 r. (data wpływu 25 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 marca 2013 r. r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka z o.o. posiadająca siedzibę działalności gospodarczej w Polsce jest spółką zależną jednego z największych światowych koncernów chemicznych z siedzibą w Norwegii (dalej: agent rozliczeniowy lub Pool Leader), lidera międzynarodowego rynku nawozowego. Koncern jest firmą o globalnym zasięgu, zajmującą się produkcją środków dla rolnictwa oraz ochrony środowiska. Jako największy na świecie dostawca nawozów mineralnych, Pool Leader. prowadzi swoją działalność w ponad 50 krajach na świecie, m.in. w Polsce. Pool Leader nie posiada w Polsce zarówno siedziby swojej działalności gospodarczej, jak i stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Spółka, w celu lepszego zarządzania płynnością finansową i zasobami pieniężnymi rozważa przystąpienie do kompleksowego systemu rozliczeń w ramach tzw. cash poolingu. System cash pooling będzie zorganizowany przez Pool Leadera z siedzibą w Norwegii, który będzie pełnić rolę tzw. agenta rozliczeniowego systemu. Rozliczenia będą dokonywane przy udziale zagranicznego banku oraz banku polskiego, których rola będzie ograniczona do założenia i utrzymywania rachunków rozliczeniowych oraz wykonywania przelewów pieniężnych związanych z systemem. System cash pooling, do którego Spółka zamierza przystąpić będzie opierać się na następujących założeniach:

1. Rozliczenia w ramach systemu cash pooling będą dokonywane przez Bank z siedzibą w Niemczech oraz Bank PL z siedzibą w Polsce, na podstawie umowy zawartej pomiędzy Spółką, Pool Leaderem, Bankiem i Bankiem PL;
2. Pool Leader, działający jako agent rozliczeniowy, otworzy w Banku rachunek rozliczeniowy (tzw. rachunek główny lub rachunek techniczny; z ang. Master Account lub receiving account) za pośrednictwem którego realizowane będą operacje zarządzania płynnością finansową uczestników systemu. Wynagrodzenie dla Banku oraz Banku PL z tytułu pośredniczenia w operacjach zarządzania płynnością finansową płacone będzie przez Pool Leadera na podstawie uzgodnień zawartych w aneksie zawartym pomiędzy Pool Leaderem, Bankiem i Bankiem PL. Spółka nie będzie ponosić z tego tytułu żadnych kosztów, w szczególności nie będzie wypłacać Bankowi ani Bankowi PL żadnego wynagrodzenia;
3. Spółka, jako uczestnik cash poolingu będzie posiadać odrębny rachunek bankowy w Banku PL, tzw. subkonto (z ang. Subaccount lub issuing account), uczestniczące w systemie rozliczeń.
4. Transfery pieniężne w ramach cash poolingu będą dokonywane pomiędzy subkontem a rachunkiem głównym.
5. Operacje zarządzania płynnością finansową będą polegać w szczególności na:



1. transferowaniu środków zgromadzonych na subkontach uczestników systemu cash pooling na rachunek główny (tzw. koncentracja środków na rachunku podstawowym, z ang. zero-balancing cash pooling),
2. transfery będą następować automatycznie pod koniec każdego dnia roboczego (założeniem jest, aby każde subkonto posiadało na koniec każdego dnia roboczego saldo zerowe),
3. środki zgromadzone na rachunku głównym będą w dalszej kolejności rozdzielane pomiędzy uczestników systemu w zależności od indywidualnych zapotrzebowań - nadwyżki pozostawać będą na rachunku głównym, zaś deficyty na subkontach pokrywane będą ze środków zgromadzonych na rachunku głównym,
4. w konsekwencji ww. operacji subkonta uczestników systemu cash pooling będą pod koniec każdego dnia wyzerowane. Wygenerowane nadwyżki środków pieniężnych będą natomiast zgromadzone na rachunku głównym,
5. wszystkie rachunki bankowe uczestniczące w systemie rozliczeń prowadzone będą w złotówkach (PLN).
   
   
6. Spółka, poza umową podstawową z Pool Leaderem, Bankiem i Bankiem PL zawrze odrębną umowę z Pool Leaderem dotyczącą tzw. wewnętrznego konta bankowego. Konto to założone zostanie w ramach wewnętrznego systemu bankowego „CashPooler" celem odrębnego księgowania każdej transakcji wykonanej w ramach systemu cash pooling. Księgowania odbywać się będą w tej samej dacie i kwocie co księgowania na rachunku głównym (będą odzwierciedlać wszelkie operacje dokonywane pomiędzy subkontami a rachunkiem głównym). Rachunek wewnętrzny stworzony będzie celem dokonywania rozliczeń odsetkowych pomiędzy Spółką a agentem rozliczeniowym, tj. Pool Leaderem. Na podstawie księgowań dokonanych na ww. koncie Pool Leader będzie kalkulować należne wynagrodzenie, a Spółka kontrolować wysokość uzyskanego przychodu (z otrzymanych odsetek) bądź wygenerowanych kosztów (odsetki zapłacone) dla celów księgowych i podatkowych. Umowa wewnętrznego konta bankowego przewiduje rozliczenie finansowe wyłącznie pomiędzy Spółką a Pool Leaderem Spółka nie będzie otrzymywać od pozostałych uczestników cash poolingu jakiegokolwiek wynagrodzenia, w szczególności za udostępnianie środków pieniężnych podmiotom biorącym udział w systemie rozliczeń. Inne spółki z grupy także posiadają wewnętrzne konta bankowe założone na podstawie odrębnych umów zawartych z Pool Leaderem.

Rozliczenia odsetkowe oraz zasady ustalania wynagrodzenia na rzecz Pool Leadera w związku z umową wewnętrznego konta bankowego będą wyglądać następująco:

• jeśli za dany dzień na rachunku wewnętrznym danego uczestnika systemu wystąpi saldo dodatnie, to przysługiwać mu będą odsetki kredytowe;
• jeśli natomiast za dany dzień na rachunku wewnętrznym uczestnika wystąpi saldo ujemne rozliczeń pomiędzy rachunkami bankowymi uczestniczącymi w systemie, uczestnik będzie z tego tytułu obciążony odsetkami debetowymi;
• rozliczenia, o których mowa powyżej, dokonywane są w oparciu o salda zaksięgowane na rachunku wewnętrznym Spółki na bazie miesięcznej, co oznacza, że na koniec danego miesiąca Spółka będzie albo uprawniona do otrzymania od Pool Leadera odsetek, albo zobowiązana do zapłacenia na rzecz Pool Leadera odsetek;
• wysokość odsetek należnych Spółce albo Pool Leaderowi ustalana będzie na podstawie wewnętrznych uregulowań odnośnie transakcji finansowych pomiędzy podmiotami z koncernu. Zarówno wypłacane przez Spółkę, jak i otrzymywane przez Pool Leadera kwoty będą uwzględniały m. in. wynagrodzenie należne na rzecz Pool Leader z tytułu obsługi wewnętrznego rachunku bankowego.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych:

Czy czynności wykonywane w ramach przedstawionej struktury zarządzania płynnością finansową (cash - pooling) pomiędzy Spółką a Pool Leaderem podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Spółki, cash pooling (zarządzanie płynnością finansową) to umowa o świadczenie usługi finansowej oferowana i organizowana w szczególności przez banki oraz inne instytucje finansowe. Usługa ta nakierowana jest na efektywne zarządzanie środkami finansowymi podmiotów gospodarczych. Głównym celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest optymalizacja zarządzania stanem finansów na rachunkach bankowych uczestniczących w operacjach w ramach cash poolingu. Usługa cash pooling, którą Spółka ma zamiar nabywać na mocy umowy jaka zostanie zawarta pomiędzy Spółką, Pool Leaderem, Bankiem i Bankiem PL będzie polegała na koncentrowaniu środków pieniężnych z salda poszczególnych uczestników systemu zarządzania płynnością finansową, w tym również Spółki na subkoncie, a następnie transferowaniu nadwyżek na rachunek główny agenta rozliczeniowego bądź niwelowaniu sald ujemnych wygenerowanych na subkontach ze środków zgromadzonych na rachunku głównym. System zarządzania płynnością finansową będzie dzięki temu pozwalał podmiotom uczestniczącym w tym systemie na równoczesne ograniczenie kosztów odsetkowych (z tytułu zaciągania zobowiązań) i zwiększenie przychodów odsetkowych przy wykorzystaniu środków dostępnych w systemie zarządzania płynnością finansową.

Zdaniem Spółki umowa cash poolingu, obejmująca świadczenie usług według ww. schematu przedstawionego szerzej w stanie faktycznym, jako taka nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Umowa o zarządzanie płynnością finansową nie została bowiem wymieniona w zamkniętym katalogu usług objętych zakresem opodatkowania tym podatkiem zawartym w art. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.). Jak podkreśla Spółka, zgodnie z przywołanym przepisem podatkowi podlegają wyłącznie wymienione w tym przepisie czynności cywilnoprawne, takie jak: 1) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, 2) umowy pożyczki, 3) umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, 4) umowy dożywocia, 5) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat, 6) ustanowienie hipoteki, 7) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności, 8) umowy depozytu nieprawidłowego, 9) umowy spółki. Spółka wskazuje, że powyższe znajduje potwierdzenie np. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 kwietnia 2006 r., sygn. akt II FSK 530/05, zgodnie z którym: „Nie jest zagadnieniem w sprawie spornym, że powołany przepis (tj. art. 1 ustawy o PCC) zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych, poddanych przez ustawodawcę opodatkowaniu tym podatkiem. Są to czynności prawne nazwane, regulowane przepisami polskiego prawa cywilnego." Tymczasem, jak podkreśla Spółka umowa cash poolingu jest w polskim systemie prawnym umową nienazwaną,

W szczególności, zdaniem Spółki, umowa cash pooling nie jest umową pożyczki, o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ w przypadku cash poolingu brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej kwoty na wskazany w umowie podmiot. Uczestnik cash poolingu nie wie czy posiadane przez niego wolne środki pieniężne będą wykorzystane, a jeśli tak to w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Zgodnie natomiast z definicją pożyczki zawartą w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) „przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości". Ponadto, w ocenie Spółki, transakcje w ramach systemu zarządzania płynnością finansową nie powinny być również klasyfikowane jako umowy depozytu nieprawidłowego. Zgodnie bowiem z definicją umowy depozytu nieprawidłowego, zawartą w art. 845 Kodeksu cywilnego „jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy); czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu".

Spółka podkreśla, że zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, żaden uczestnik umowy cash poolingu nie będzie zobowiązany do przeniesienia określonej ilości środków pieniężnych na własność jednej ze stron transakcji; co więcej, środki pieniężne transferowane z subkonta na konto główne agenta rozliczeniowego, nadal pozostaną własnością Spółki (stąd też Spółka będzie uprawniona do pobierania odsetek od wygenerowanego na subkoncie salda dodatniego). Żaden z podmiotów nie będzie też oddawał środków pieniężnych na przechowanie innemu podmiotowi. Istotą cash poolingu nie jest przenoszenie na własność określonej ilości pieniędzy i późniejszy ich zwrot, ale proces bardziej złożony związany z zarządzaniem płynnością finansową poszczególnych podmiotów uczestniczących w strukturze.

W związku z powyższym, w ocenie Spółki, pomimo że transakcje typu cash pooling zawierają elementy finansowania jednych podmiotów przez inne, to brak jest podstaw do zakwalifikowania tych transakcji jako umów pożyczek lub umów depozytu nieprawidłowego, a tym samym objęcia ich obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Na potwierdzenie powyższego Spółka powołuje interpretacje indywidualne: Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 27 października 2010 r. sygn. ITPB2/436-146/10/IL, Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 10 października 2010 r. sygn. IPPB2/436-366/10-2/MZ i z dnia 9 września 2010 r. sygn. IPPB2/436-292/10-2/MZ oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 27 września 2010 r. sygn. ILPB2/436-142/10-2/MK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.