INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2013 r. (data wpływu 27 lutego 2013 r.), uzupełnionym w dniu 24 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Z uwagi na fakt, iż przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 oraz art. 14f § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 14 maja 2013 r. nr ILPP1/443-155/13-2/HW, ILPB1/415-236/13-2/AP Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłano w dniu 14 maja 2013 r. (skutecznie doręczono w dniu 16 maja 2013 r.), natomiast w dniu 24 maja 2013 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie, w której Zainteresowana uzupełniła ww. wniosek (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 23 maja 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobowo działalność gospodarczą. W roku 2011 w ramach prowadzonej działalności dokonała zakupu koparki gąsienicowej i przyjęła do eksploatacji dnia 28 czerwca 2011 r. Od zakupu koparki został odliczony podatek VAT.

Koparka była amortyzowana według stawek, zgodnie z tabelą podatkową. Jednocześnie dnia 11 maja 2011 r. firma zawarła umowę pożyczki wraz z umową przewłaszczenia z inną firmą „pożyczkodawcą” na sfinansowanie zakupu ww. koparki. Przedmiotem zabezpieczenia była koparka. Dnia 15 czerwca 2012 r. pożyczkodawca w związku z nieuregulowaniem należności wypowiedział umowę pożyczki ze skutkiem natychmiastowym i jednocześnie wezwał do wydania przedmiotu zabezpieczenia. Dnia 28 czerwca 2012 r. na podstawie protokółu pożyczkodawca przejął koparkę na rozliczenie niespłacanych rat pożyczki. Dnia 12 lutego 2013 r. pożyczkodawca przesłał pismo informując, że w związku ze sprzedażą środka trwałego będącego przedmiotem zabezpieczenia, zawarta pożyczka została rozliczona. Środek trwały został sprzedany przez pożyczkodawcę za kwotę 375.000,00 zł. (według noty rozliczeniowej wystawionej przez pożyczkodawcę dnia 22 sierpnia 2012 r.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jaką wartość przyjąć jako podstawę podatku dochodowego...

Zdaniem Wnioskodawczyni, powinna przyjąć wartość netto z faktury wystawionej dla celów podatku VAT (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

1. środkami trwałymi,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł,
3. wartościami niematerialnymi i prawnymi

– ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b), spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Co do zasady, do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej należą wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, określone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 tej ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w 2011 roku dokonała zakupu koparki gąsienicowej i przyjęła do eksploatacji dnia 28 czerwca 2011 r. Koparka była amortyzowana według stawek, zgodnie z tabelą podatkową. Jednocześnie dnia 11 maja 2011 r. firma zawarła umowę pożyczki wraz z umową przewłaszczenia z inną firmą „pożyczkodawcą” na sfinansowanie zakupu ww. koparki. Przedmiotem zabezpieczenia była koparka. Dnia 15 czerwca 2012 r. pożyczkodawca w związku z nieuregulowaniem należności wypowiedział umowę pożyczki ze skutkiem natychmiastowym i jednocześnie wezwał do wydania przedmiotu zabezpieczenia. Dnia 28 czerwca 2012 r. na podstawie protokółu pożyczkodawca przejął koparkę na rozliczenie niespłacanych rat pożyczki. Dnia 12 lutego 2013 r. pożyczkodawca przesłał pismo informując, że w związku ze sprzedażą środka trwałego będącego przedmiotem zabezpieczenia, zawarta pożyczka została rozliczona.

W tym miejscu wskazać należy, iż przewłaszczenie na zabezpieczenie należy do tzw. kauzalnych (przyczynowych) czynności prawnych mających na celu ustanowienie – na rzecz wierzyciela – zabezpieczenia jego wierzytelności (tzw. przyczyna zabezpieczająca, czyli causa cavendi). Wierzyciel zobowiązuje się jednocześnie do przeniesienia z powrotem własności przedmiotu umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie na dłużnika, z chwilą zapłaty przez niego długu. Celem przeniesienia własności przedmiotu umowy nie jest bowiem powiększenie majątku wierzyciela, lecz jedynie zabezpieczenie wierzytelności przysługującej względem dłużnika. Umowa o przewłaszczenie na zabezpieczenie należy do umów nienazwanych, czyli bezpośrednio nieuregulowanych w ustawie. Jej zawieranie jest dopuszczalne w ramach przewidzianej w art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) zasady swobody umów w obrocie cywilnym.

Przewłaszczenie na zabezpieczenie polega na zabezpieczeniu wierzytelności poprzez przeniesienie na wierzyciela własności oznaczonej rzeczy z równoczesnym zobowiązaniem wierzyciela do korzystania z rzeczy w sposób oznaczony w umowie i do powrotnego przeniesienia własności rzeczy na dłużnika po zaspokojeniu zabezpieczonej wierzytelności. Przeniesienie własności następuje causa cavendi (w celu zabezpieczenia), a między zbywcą (dłużnikiem) a nabywcą (wierzycielem) rzeczy nawiązuje się szczególny stosunek powiernictwa. Dopiero w przypadku niespełnienia świadczenia przez dłużnika, wierzyciel może zaspokoić się z rzeczy według wcześniejszego umownego uzgodnienia - przez definitywne zachowanie własności rzeczy, jej sprzedaż, wynajęcie, itp. Co istotne, zaspokojenie się przez wierzyciela z przewłaszczonej rzeczy (np. poprzez definitywne zachowanie jej własności bądź sprzedaż) jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy dłużnik nie spełni swojego zobowiązania wobec wierzyciela.

Z przewłaszczeniem na zabezpieczenie wiążą się również skutki w zakresie podatku dochodowego.

W myśl bowiem art. 14 ust. 3 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu - do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy.

Przepis ten wprowadza zatem rozwiązanie, zgodnie z którym w momencie przewłaszczenia danej rzeczy na zabezpieczenie wierzytelności, po stronie podmiotu dokonującego przewłaszczenia nie dochodzi do powstania przychodu. Przychód ten zostanie jednak określony w momencie ostatecznego, definitywnego przeniesienia własności przedmiotu przewłaszczenia – co też jednoznacznie wynika z brzmienia cytowanego przepisu.

Z powołanego art. 14 ust. 3 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika zatem, że przewłaszczenie w celu zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki, stanowi źródło przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 14 ust. 1 jedynie w sytuacji, gdy następuje ostateczne przeniesienie własności przedmiotu umowy, a więc gdy podmiot zobowiązany do zwrotu zaciągniętej pożyczki (kredytu) nie wykona ciążącego na nim obowiązku.

Oznacza to, iż w przedmiotowej sprawie, z uwagi na fakt, że Wnioskodawczyni nie wykonała ciążącego na niej zobowiązania i doszło do ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy - koparki będącej środkiem trwałym w prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej - po stronie Zainteresowanej należy rozpoznać przychód z odpłatnego zbycia tej koparki, kwalifikowany do źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej. Zauważyć bowiem należy, że przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy wyraźnie wskazuje, że w przypadku odpłatnego zbycia środków trwałych wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą należy rozpoznać przychód z działalności gospodarczej.

Dochód z tego tytułu należy ustalić w oparciu o art. 24 ust. 2 pkt 1 zd. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym dochodem z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, jest przychód z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. b), a w pozostałych przypadkach dochodem lub stratą jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem pkt 2, powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1 dokonanych od tych środków i wartości.

Dochodem, będącym podstawą opodatkowania w przedmiotowej sprawie, jest zatem różnica między przychodem z tej transakcji a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych, dokonanych od tego środka trwałego – koparki.

W związku z powyższym, wskazać należy, że jako podstawę opodatkowania w przedmiotowej sprawie należy przyjąć różnicę między przychodem z odpłatnego zbycia przez Wnioskodawczynię koparki będącej przedmiotem przewłaszczenia, stanowiącej środek trwały w prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej, a jej wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych dokonanych od tego środka trwałego.

Zatem wartość tę, będącą podstawą opodatkowania, należy ustalić w oparciu o przepis art. 24 ust. 2 pkt 1 zd. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nie zgodnie ze wskazanym przez Zainteresowaną art. 19 ust. 1 ww. ustawy. Taki sposób ustalenia wartości dochodu z tytułu zbycia środka trwałego wykorzystywanego w działalności gospodarczej został wyraźnie wskazany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co więcej, wskazany przez Wnioskodawczynię art. 19 ust. 1 cyt. ustawy nie znajdzie w przedmiotowej sprawie zastosowania.

W myśl tego przepisu, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Przepis art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się zatem do przychodów zaliczanych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 omawianej ustawy, nie zaś do przychodów ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, do którego zakwalifikowano przychody w przedmiotowej sprawie.

W związku z powyższym, stanowisko Zainteresowanej należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo tut. Organ informuje, że wniosek Zainteresowanej w części dotyczącej podatku od towarów i usług zostanie rozstrzygnięty w późniejszym terminie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.