INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zmianami) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 28 marca 2011 r. (data wpływu 30 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania ustanowienia hipoteki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania ustanowienia hipoteki.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (Spółka z o.o.) zawarła z bankiem umowę na odnowienie kredytu rewolwingowego, związanego z prowadzoną działalnością, w maksymalnej kwocie 5 000 000 zł. Jako zabezpieczenie roszczeń banku, z tytułu udzielonego kredytu, ustanowiono wpis do księgi wieczystej na nieruchomości stanowiącej własność Spółki, do wysokości 3 000 000 zł. Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych przedmiotem opodatkowania jest ustanowienie hipoteki (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. h). Podstawą opodatkowania jest natomiast kwota zabezpieczonej wierzytelności (art. 6 pkt 10). Sprawia to, że przy ustanowieniu hipoteki Spółka przyjęła, iż zabezpiecza ona wierzytelność o wysokości nieustalonej, w związku z czym zastosowała art. 7 ust. 1 pkt 7 lit. b) i obliczyła podatek w wysokości 19 zł. Wprawdzie znana jest maksymalna należność główna, lecz nieznana – bo zmienna – jest kwota naliczanych odsetek, a hipoteka zabezpiecza wierzytelności istniejące i przyszłe o nieustalonej wysokości, do oznaczonej sumy najwyższej. Jednocześnie kredyt może być uruchamiany w różnych transzach do wysokości nieprzekraczającej ustalonego limitu. Limit ten nie musi być również wykorzystany w pełnej przyznanej wysokości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jak należy obliczyć podatek od czynności cywilnoprawnych od hipoteki zabezpieczającej spłatę kredytu rewolwingowego wraz z naliczanymi miesięcznie odsetkami od kredytu...

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ w umowie kredytowej użyto określenia „kredyt przyznany w wysokości nieprzekraczającej 5 000 000 zł” co oznacza, że może to być kwota inna, zastosowanie powinien znaleźć art. 7 ust. 1 pkt 7 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż przedmiotem zabezpieczenia jest wierzytelność o wysokości nieustalonej. Z tego też względu Wnioskodawca uiścił podatek w wysokości 19 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101 poz. 649 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają wyłącznie czynności wskazane w art. 1 ust. 1, w tym wymienione w pkt 1 lit. h) ustanowienie hipoteki, jak również, co wynika z pkt 2 tego przepisu, zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz, zgodnie z pkt 3, orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2a obowiązek podatkowy, w przypadku ustanowienia hipoteki, powstaje z chwilą złożenia oświadczenia o ustanowieniu hipoteki lub zawarcia umowy ustanowienia hipoteki, a ciąży on, stosownie do art. 4 pkt 8 ww. ustawy na składającym oświadczenia woli o ustanowieniu hipoteki.

Podstawę opodatkowania przy ustanowieniu hipoteki stanowi, zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 pkt 10 kwota zabezpieczonej wierzytelności, natomiast stawki podatku określone zostały w art. 7 ust. 1 pkt 7 i wynoszą 0,1% od kwoty zabezpieczonej wierzytelności w przypadku ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących lub 19 zł na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka zawarła z bankiem umowę na odnowienie kredytu rewolwingowego w kwocie 5 000 000 zł. W związku z tym na nieruchomości, stanowiącej własność Spółki, ustanowiono zabezpieczenie do kwoty 3 000 000 zł. Hipoteka ta zabezpiecza zarówno należność główną, której maksymalna kwota jest określona, jak i zmienną kwotę odsetek. Zabezpieczona jest więc zarówno wierzytelność istniejąca jak i przyszła, o nieustalonej wysokości, do oznaczonej sumy najwyższej. Jednocześnie Spółka wyjaśnia, że kredyt może być uruchamiany w różnych transzach, do wysokości nieprzekraczającej ustalonego limitu. Kredyt nie musi być też wykorzystany w pełnej wysokości.

Odnosząc się do powyższego wyjaśnić należy, że hipoteka stanowi ograniczone prawo rzeczowe o charakterze akcesoryjnym, służące do zabezpieczenia wierzytelności. Instytucja hipoteki, pomimo zaliczenia jej do praw rzeczowych ograniczonych, nie została jednak uregulowana w przepisach Kodeksu cywilnego. Uregulowania jej dotyczące zawarto w ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t. jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.). Stosownie do art. 65 ust. 1 tej ustawy w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

W dotychczas obowiązujących przepisach ustawy o księgach wieczystych i hipotece istniał podział na hipotekę zwykłą, zabezpieczającą wierzytelność o wysokości określonej oraz kaucyjną, zabezpieczającą wierzytelność o wysokości nieokreślonej.

Jednakże w dniu 20 lutego 2011 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 131, poz. 1075), które zniosły podział hipoteki na hipotekę zwykłą oraz kaucyjną. Nowe przepisy wprowadziły tylko jeden rodzaj hipoteki. Od lutego 2011 r. hipoteką może być zabezpieczona wierzytelność pieniężna, w tym również wierzytelność przyszła. Hipoteka ta może również zabezpieczać kilka wierzytelności z różnych stosunków prawnych przysługujących temu samemu wierzycielowi, albo kilka wierzytelności przysługujących różnym podmiotom, a służącym sfinansowaniu tego samego przedsięwzięcia.

Z treści powołanych przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że zastosowanie stawki podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku ustanowienia hipoteki jest uzależnione od tego, czy wierzytelność zabezpieczona hipoteką istnieje i jej wysokość jest znana, czy też wysokości tej wierzytelności ustalić nie można (czyli od rodzaju zabezpieczonej wierzytelności). Powyższe oznacza, że jeżeli, tak jak w przedstawionym przez Spółkę we wniosku stanie faktycznym, ustanowiona hipoteka zabezpiecza wierzytelność o charakterze nieokreślonym, na którą składa się maksymalna kwota należności głównej kredytu rewolwingowego (który może być uruchamiany w różnych transzach, do oznaczonej sumy najwyższej i nie musi być wykorzystany w całości) oraz zmienna kwota naliczanych odsetek, mamy do czynienia z wierzytelnością o wysokości nieustalonej. W takim przypadku stawka podatku, stosownie do zacytowanego art. 7 ust. 1 pkt 7 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wynosi 19 zł.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.