INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 maja 2011 r. (data wpływu 7 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług przeprowadzania szkoleń dla osób dorosłych na podstawie umowy zlecenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 czerwca 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług przeprowadzania szkoleń dla osób dorosłych na podstawie umowy zlecenia.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą, której głównym profilem są pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane (PKD 2007 85.59.B). Wszelkie szkolenia wykonywane są na podstawie posiadanej przez Pani firmę dokumentacji, tj. akredytacji i wpisu do ewidencji placówek oświatowych. Szkolenia są przeprowadzane na podstawie podpisywanych umów między podmiotami gospodarczymi. Jednakże mogą zdarzyć się sytuacje, gdzie instytucje szkolące (szkoły, urzędy pracy, itp.) chcą wykonać szkolenie i podjąć współpracę z osobą fizyczną (nie firmą), która posiada stosowne uprawnienia pedagogiczne, podpisując z nią umowę zlecenia.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy takie podpisanie umowy zlecenia z Panią (osobą fizyczną) będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na prowadzoną działalność i rejestrację jako podatnik VAT czynny...

Zdaniem Wnioskodawcy, jako osoba fizyczna, mimo prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej, może podpisywać z firmami umowy zlecenia na poszczególne czynności. Wskazała Pani, że w ramach zawartych umów zlecenia na wykonanie szkoleń dla osób dorosłych, zleceniodawcy zlecają przeprowadzenie zajęć teoretycznych i praktycznych (szkoleń) w określonym czasie (konkretna ilość godzin) i zostaje określona konkretna stawka za godzinę. Zleceniodawca informuje w tej umowie o terminie rozpoczęcia i zakończenia kursu. Jednocześnie zawierana jest informacja od zleceniodawcy, iż kurs ten jest zgodny z programem, kartami organizacyjnymi oraz stosowanymi przez niego procedurami.

W umowie określa się obowiązki dla zleceniobiorcy, czyli dla Pani:

• samodzielne wykonanie zlecenia,

• obowiązek stosowania metod nauczania, doboru materiałów dydaktycznych, pomocy naukowych zalecanych w programie kursu,

• wykonania zlecenia zgodnie z zasadami bhp i ppoż.,

• zachowania tajemnicy służbowej,

Zleceniodawca zastrzega sobie prawo do kontroli wykonywania zlecenia w każdym momencie jego realizacji. W umowie jest również wzmianka o możliwości powierzenia niektórych czynności, których Pani nie może z jakichś przyczyn wykonać, osobie trzeciej, ale za zgodą zleceniodawcy i w tym przypadku Pani ponosi odpowiedzialność za tę osobę trzecią. Ponadto w umowie określa się możliwość odstąpienia od niej w związku z niewykonywaniem lub nienależytym wykonywaniem zlecenia wraz z obciążeniem za powstałą szkodę.

Po zakończeniu czynności zlecenia zleceniobiorca zobowiązany jest do rozliczenia się z otrzymanych materiałów i powierzonego sprzętu przed zleceniodawcą. W umowie zawarte jest obustronne oświadczenie, iż umowa jest umową cywilnoprawną, opartą na przepisach Kodeksu cywilnego oraz że została zawarta dobrowolnie, żadna ze stron nie wywierała wpływu na jej charakter, a zlecone do wykonania czynności nie mają charakteru stałego i nie będą wykonywane przez zleceniobiorcę pod kierownictwem zleceniodawcy w rozumieniu art. 22 Kodeksu pracy.

Zaznaczyła Pani, że w związku z wykonywaniem takiego zlecenia, na Panią, jako zleceniobiorcę, „nie spada” odpowiedzialność wobec osób trzecich (czyli kursantów). Odpowiedzialność tę ponosi bowiem zleceniodawca, jako organizator tego szkolenia.

W związku z powyższym uważa Pani, iż na podstawie art. 15 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, czynność ta nie będzie uznana za wykonywaną samodzielnie działalnością gospodarczą i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przesłanką dla takiego stanowiska jest fakt, iż za czynności, które ostatecznie jako zleceniobiorca wykona Pani, odpowiedzialność przed osobami trzecimi ponosi w całości zleceniodawca, co zostaje określone w zawartej umowie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do dyspozycji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z zapisami art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według ust. 2 powołanego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle ust. 3 pkt 3 tegoż artykułu, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176, ze zm.), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Z powyższego przepisu wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest spełnienie wszystkich elementów wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy.

Chodzi zatem o taki stosunek prawny między usługodawcą a usługobiorcą, który wykazuje cechy właściwe stosunkowi pracy, tj. podporządkowanie usługodawcy co do warunków realizacji umówionych czynności, określenie wynagrodzenia, a dodatkowo z dokumentów dotyczących zawarcia umowy o wykonanie świadczenia powinna wynikać kwestia odpowiedzialności osoby zlecającej wobec osób trzecich. A zatem, w sytuacji, gdy istnieje stosunek prawny, w ramach którego zleceniodawca ponosi odpowiedzialność za działania zleceniobiorcy, działania te nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy. Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności określa, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Osoba, która w ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami, nie będzie podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej między zleceniodawcą a zleceniobiorcą co do warunków wykonywania zleconych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego ich wykonanie wobec osób trzecich, pozwala jednocześnie wyłączyć te czynności, z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Z treści złożonego wniosku wynika, że będąc podatnikiem VAT czynnym, prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą, której głównym profilem są pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej nie sklasyfikowane (PKD 2007 85.59.B). Szkolenia wykonywane są na podstawie posiadanej przez Pani firmę dokumentacji, tj. akredytacji i wpisu do ewidencji placówek oświatowych. Może wystąpić sytuacja, iż jako osoba fizyczna (nie firma), podpisze Pani umowy zlecenia z instytucjami szkolącymi (szkoły, urzędy pracy, itp.) na wykonanie szkoleń dla osób dorosłych. W umowach takich zleceniodawcy zlecają przeprowadzenie zajęć teoretycznych i praktycznych (szkoleń) w określonym czasie (konkretna ilość godzin) i za określoną stawkę godzinową. W tej umowie zleceniodawca podaje termin rozpoczęcia i zakończenia kursu oraz informację, iż kurs jest zgodny z programem, kartami organizacyjnymi oraz stosowanymi przez niego procedurami. W związku z wykonywaniem takiego zlecenia nie ponosi Pani, jako zleceniobiorca, odpowiedzialności wobec osób trzecich (czyli kursantów), gdyż odpowiedzialność tę ponosi zleceniodawca, jako organizator szkolenia.

Mając na uwadze powyższe oraz treść powołanych regulacji prawnych stwierdzić należy, iż o ile – jak wynika z treści złożonego wniosku – odpowiedzialność wobec osób trzecich ponosić będzie zleceniodawca, przeprowadzone szkolenia nie będą stanowić samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu, a Pani nie uzyska z tego tytułu statusu podatnika podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.