INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 12 października 2011 r. (wg daty wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni współpracuje z polską firmą – spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, na warunkach umowy agencyjnej, prowadząc własną działalność gospodarczą. Zarządza salonikiem prasowym, zatrudniając w ramach własnej działalności pracowników. Towary będące własnością spółki z o.o. są sprzedawane w imieniu i na rzecz tej spółki.

Z umowy zawartej spółką a firmą Wnioskodawczyni wynika, że agent ponosi odpowiedzialność wobec spółki za powierzony towar.

Zainteresowana jest zobowiązana codziennie przekazywać firmie całą kwotę utargu pochodzącego ze sprzedaży gotówkowej towarów będących własnością spółki w cenie detalicznej.

Co miesiąc Wnioskodawczyni wystawia firmie fakturę prowizyjną (na zasadach samofakturowania) od wartości obrotu netto, jaką w danym miesiącu osiągnął sklep.

Z otrzymanej prowizji Zainteresowana opłaca pracowników, ZUS, podatki.

Dwa razy w roku firma - Sp. z o.o. przeprowadza inwentaryzację. Ujemny wynik inwentaryzacji obciąża agenta (w cenach detalicznych). W przypadku ujemnego wyniku inwentaryzacji firma umniejsza prowizję Wnioskodawczyni o daną kwotę i wystawia notę obciążeniową na Jej firmę. Wartość noty obciążeniowej pomniejsza przelew ze spółki z o.o. za prowizję w danym miesiącu (faktura prowizyjna wystawiana jest natomiast na pełną kwotę). Tym samym Wnioskodawczyni zmuszona jest do rozliczenia się z urzędem skarbowym z VAT-u i podatku dochodowego z kwoty z wynikającej faktury, której faktycznie nie otrzymuje.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy Wnioskodawczyni (agent) może zaliczyć w koszty uzyskania przychodów, niedobory towarów handlowych powierzonych do sprzedaży przez spółkę z o.o., w przypadku nie obciążenia zleceniobiorców wartością niedoboru...
2. Czy Wnioskodawczyni (agent) może zaliczyć w koszty uzyskania przychodów stwierdzone niedobory towarów handlowych powierzonych do sprzedaży przez spółkę z o.o., w przypadku obciążenia zleceniobiorców wartością niedoboru...

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o pdof, straty z tytułu niedoborów w środkach obrotowych, spowodowane zdarzeniami własnymi z przyczyn niezależnych od podatnika np.: kradzież, uznaje się za koszt uzyskania przychodu.

Noty obciążeniowe wystawiane przez spółkę z o.o. na agenta z tytułu niedoborów w środkach obrotowych, uznaje się za koszt uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wobec powyższego, aby można było uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodu muszą być spełnienie łącznie następujące warunki:

• pozostaje on w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami (jego celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie źródła przychodu),
• został rzeczywiście poniesiony i prawidłowo udokumentowany,
• nie został wymieniony w art. 23 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  
  

Unormowania zawarte w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymieniają zamknięty katalog wydatków, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów. Z uwagi na brak wyraźnego wyłączenia z kosztów stwierdzonych w wyniku inwentaryzacji towarów handlowych niedoborów i ubytków, straty z tego tytułu mogą stanowić koszt uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej, o ile zostaną prawidłowo rozliczone i udokumentowane, w sposób pozwalający na ustalenie przyczyn ich powstania. Niedobory bowiem w uzasadnionych przypadkach mogą stanowić koszt uzyskania przychodów pod warunkiem, że powstały w trakcie racjonalnego działania podatnika oraz z przyczyn od niego niezależnych.

Taka sytuacja miałaby miejsce w przypadku, gdyby Wnioskodawczyni prowadziła pozarolniczą działalność handlową w ścisłym tego słowa znaczeniu tj. polegającą na zakupie i sprzedaży towarów handlowych, a nie w przypadku działalności o charakterze agencyjnym, którą – jak wskazano we wniosku – Zainteresowana prowadzi.

Treść umowy agencyjnej zawarta została w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zgodnie z art. 758 § 1 ww. ustawy, przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie (§ 2).

Sposób wynagrodzenia w przypadku umowy agencyjnej został określony w art. 758¹ § 1 ww. ustawy, który stanowi, że jeżeli sposób wynagrodzenia nie został w umowie określony, agentowi należy się prowizja.

Prowizją jest wynagrodzenie, którego wysokość zależy od liczby lub wartości zawartych umów (§ 2). Jeżeli wysokość prowizji nie została w umowie określona, należy się ona w wysokości zwyczajowo przyjętej w stosunkach danego rodzaju, w miejscu działalności prowadzonej przez agenta, a w razie niemożności ustalenia prowizji w ten sposób, agentowi należy się prowizja w odpowiedniej wysokości, uwzględniającej wszystkie okoliczności bezpośrednio związane z wykonaniem zleconych mu czynności. (§ 3).

Zgodnie z ogólną zasadą zdefiniowaną w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie zaś do art. 24a ust. 1 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej "księgą", z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Z analizy przedstawionych informacji wynika, iż Wnioskodawczyni uzyskuje przychody z tytułu wykonywania czynności agencyjnych, po zakończeniu miesiąca wystawia z tego tytułu fakturę VAT. W przypadku stwierdzenia niedoborów zleceniodawca potrąca z należności kwoty wynikłe z powstałych strat i niedoborów towarów handlowych.

Mając na uwadze przedstawione przepisy prawa oraz fakt, iż Zainteresowana uzyskuje przychody z tytułu czynności agencyjnych stwierdzić należy, iż kwota potrącona przez zleceniodawcę z przysługującego Wnioskodawczyni wynagrodzenia nie stanowi poniesionego przez Zainteresowaną kosztu uzyskania przychodu. O kwotę tego potrącenia należy pomniejszyć wysokość przychodu, lecz jedynie w przypadku obciążenia Zainteresowanej przez firmę notą obciążeniową, umniejszającą prowizję Wnioskodawczyni.

Reasumując, nieprawidłowym jest stanowisko Wnioskodawczyni stwierdzające, iż może ona zaliczyć w koszty uzyskania przychodów, niedobory towarów handlowych powierzonych do sprzedaży przez spółkę z o.o., w przypadku nie obciążenia zleceniobiorców wartością niedoboru oraz w przypadku obciążenia zleceniobiorców wartością niedoboru.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.