INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2011 r. (data wpływu do tut. Biura – 14 września 2011 r.), uzupełnionym w dniu 17 i 18 października 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 września 2011 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 10 października 2011 r. Znak: IBPB II/1/415-806/11/BD wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 17 października 2011 r. (uiszczenie opłaty) i w dniu 18 października 2011 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2006 r. Wnioskodawczyni podpisała umowę najmu lokalu mieszkaniowego z firmą D. będącą właścicielem lokalu. Warunkiem wykonania umowy było uiszczenie kaucji oraz depozytu. Dnia 29 czerwca 2011 r. został podpisany protokół zdawczo - odbiorczy mieszkania oraz zostało wysłane do firmy D. pismo będące wezwaniem do zwrotu zwaloryzowanej kaucji oraz depozytu. Zwaloryzowana kaucja oraz depozyt został zwrócony na konto Wnioskodawczyni w ustawowo określonym terminie. Wnioskodawczyni otrzymała również od firmy informację PIT-8C z wpisem „waloryzacja kaucji mieszkaniowej”. Kwota w informacji PIT-8C została wyliczona na podstawie wzoru podanego w art. 6 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

Na podstawie przeprowadzonych rozmów telefonicznych uzyskała sprzeczne informacje co do opodatkowania wskazanej kwoty waloryzacji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wykazana na dokumencie PIT-8C kwota waloryzacji kaucji musi zostać ujęta w rozliczeniu rocznym za 2011 r. i co za tym idzie czy od tej kwoty musi być zapłacony podatek dochodowy...

Zdaniem Wnioskodawczyni, kwota waloryzacji kaucji mieszkaniowej nie stanowi dochodu, a co za tym idzie nie rodzi obowiązku podatkowego i nie musi być wykazana w zeznaniu rocznym PIT w przyszłym roku. Zwaloryzowana kucja nie jest wymieniona jako źródło przychodów w rozdziale 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Waloryzacja kaucji jest jedynie urealnieniem wartości siły nabywczej wpłaconej kwoty pieniężnej. Nie może zatem być ona traktowana jako oprocentowanie stanowiące określony przychód podlegający opodatkowaniu. Kaucja stanowi przez cały okres własność najemcy i podlega waloryzacji stanowiącej urealnienie jej wartości, na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Z chwilą rozwiązania umowy najmu następuje rozliczenie kaucji polegające na urealnieniu jej wartości o waloryzację, potrąceniu ewentualnych należności i wypłaceniu najemcy pozostałej kwoty.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia kaucji. Jednakże zgodnie z definicją słownikową za kaucję uważa się pewną sumę pieniężną, złożoną jako gwarancję dotrzymania zobowiązania i stanowiącą odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. Istotą kaucji mieszkaniowej jest zabezpieczenie właścicielowi ewentualnych roszczeń powstałych w czasie trwania stosunku najmu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnikom w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w 2006 r. Wnioskodawczyni podpisała umowę najmu lokalu mieszkaniowego z firmą D. będącą właścicielem lokalu. Warunkiem wykonania umowy było uiszczenie kaucji oraz depozytu. Dnia 29 czerwca 2011 r. został podpisany protokół zdawczo odbiorczy mieszkania oraz zostało wysłane do firmy D. pismo będące wezwaniem do zwrotu zwaloryzowanej kaucji oraz depozytu. Zwaloryzowana kaucja oraz depozyt został zwrócony na konto Wnioskodawczyni w ustawowo określonym terminie. Wnioskodawczyni otrzymała również od firmy informację PIT-8C z wpisem „waloryzacja kaucji mieszkaniowej”. Kwota w informacji PIT-8C została wyliczona na podstawie wzoru podanego w art. 6 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

Przedmiotem zagadnienia poruszonego we wniosku jest opodatkowanie kwoty zwaloryzowanej kaucji.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia kaucji. Jednakże zgodnie z definicją słownikową za kaucję uważa się pewną sumę pieniężną, złożoną jako gwarancję dotrzymania zobowiązania i stanowiącą odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. Istotą kaucji mieszkaniowej jest zabezpieczenie właścicielowi ewentualnych roszczeń powstałych w czasie trwania stosunku najmu. W wypadku braku takiej podstawy, żądanie wpłacenia kaucji wynika z kodeksowej zasady swobody umów.

Zgodnie z zasadą nominalizmu określoną w art. 358¹ § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Przy czym strony mogą zastrzec w umowie, że wysokość świadczenia pieniężnego zostanie ustalona według innego niż pieniądz miernika wartości (art. 358¹ § 2 ww. Kodeksu cywilnego). Natomiast w razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie (art. 358¹ § 3 ww. Kodeksu cywilnego).

Zasada nominalizmu w konsekwencji prowadzi do uprzywilejowania dłużników ze szkodą dla wierzycieli. Odstępstwem od kodeksowej zasady nominalizmu jest możliwość dokonania waloryzacji z inicjatywy ustawodawcy na zasadach i według warunków przez niego przyjętych, a w przypadku braku takiego uregulowania świadczenia mogą być waloryzowane na podstawie umowy, a także konstytutywnego orzeczenia sądowego.

W sytuacji, gdy nastąpiła istotna zmiana siły nabywczej pieniądza, sąd może na żądanie zainteresowanego, po przeprowadzeniu postępowania sądowego, zwaloryzować zobowiązanie pieniężne, dokonując zmian zarówno co do wysokości świadczenia, jak i co do sposobu jego spełnienia.

Zasady zwracania wpłaconej kaucji, a w szczególności określania wysokości należnej do zwrotu kwoty regulują przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tj. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.), które wskazała Wnioskodawczyni.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego zawarcie umowy najmu może być uzależnione od wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu lokalu, przysługujących wynajmującemu w dniu opróżnienia lokalu. Kaucja nie może przekraczać dwunastokrotności miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego według stawki czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy najmu.

Stosownie do ust. 2 powołanego powyżej artykułu kaucji nie pobiera się, jeżeli umowa:

1. dotyczy najmu lokalu zamiennego lub socjalnego;
2. jest zawierana w związku z zamianą lokalu, a najemca uzyskał zwrot kaucji bez dokonania jej waloryzacji.
   
   

Zwrot zwaloryzowanej kaucji następuje w kwocie równej iloczynowi kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu zwrotu kaucji i krotności czynszu przyjętej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie nie niższej niż kaucja pobrana (ust. 3 ww. artykułu).

Kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu lub nabycia jego własności przez najemcę, po potrąceniu należności wynajmującego z tytułu najmu lokalu (ust. 4 cyt. artykułu).

Zwrócona Wnioskodawczyni kaucja mieszkaniowa jest świadczeniem o charakterze zwrotnym, a zatem obojętnym z punktu widzenia obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest jedynie zabezpieczeniem prawidłowego wykonania postanowień umowy najmu, o charakterze zwrotnym. Natomiast jej waloryzacja pełni rolę elementu odszkodowania urealniającego wartość siły nabywczej pieniądza, który najemca wpłaca wynajmującemu tytułem zabezpieczenia wykonania zobowiązania.

Reasumując, otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota waloryzacji kaucji, wypłacona w związku z podpisaniem protokołu zdawczo - odbiorczego mieszkania, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do wykazania kwoty waloryzacji kaucji, wynikającej z otrzymanej informacji PIT-8C w zeznaniu podatkowym składanym za 2011 r.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.