2013.04.05 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/443-16/13-5/NS
z 5 kwietnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Komornika Sądowego, przedstawione we wniosku z dnia 4 stycznia 2013 r. (data wpływu 10 stycznia 2013 r.), uzupełnionym pismami z dnia 8 stycznia 2013 r. (data wpływu 8 stycznia 2013 r.) oraz z dnia 26 marca 2013 r. (data wpływu 2 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek w trybie egzekucji komorniczej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 stycznia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy działek w trybie egzekucji komorniczej. Wniosek uzupełniono pismami z dnia 8 stycznia 2013 r. (data wpływu 8 stycznia 2013 r.) o dowód wpłaty opłaty za wydanie interpretacji oraz z dnia 26 marca 2013 r. (data wpływu 2 kwietnia 2013 r.) o informacje doprecyzowujące opisane zdarzenie przyszłe.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni, jako Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym, wszczęła i prowadzi zgodnie z wnioskiem wierzyciela egzekucję z nieruchomości Dłużniczki (…), stanowiących:

nieruchomość gruntową niezabudowaną (działki nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 o łącznej pow. 15,5962 ha – wszystkie działki stanowią użytki – oznaczone w księdze wieczystej jako grunty orne, lasy i łąki trwałe), dla której Sąd Rejonowy WKW prowadzi księgę wieczystą oraz
nieruchomość gruntową niezabudowaną (działki nr: 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26 o łącznej pow. 1,0107 ha – wszystkie działki stanowią użytki –oznaczone w księdze wieczystej jako grunty orne), dla której Sąd Rejonowy WKW prowadzi księgę wieczystą.

Zgodnie z wypisem z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy dla wsi zatwierdzonym Uchwałą Rady Gminy z dnia 30 kwietnia 2003 r. opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa przeznaczenie działek jest następujące: działki nr: 18, 2, 3, 4, 8, 9 i 10: tereny zabudowy mieszkaniowej projektowanej, oznaczone na rysunkach planu symbolem MN, w granicach terenów, na których przewiduje się stosowanie systemów indywidualnych lub grupowych oczyszczania ścieków; działki nr: 14, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25 i 26: tereny zabudowy mieszkaniowej projektowanej, oznaczone na rysunkach planu symbolem MN, w obszarze zorganizowanej działalności inwestycyjnej; w granicach terenów, na których przewiduje się stosowanie systemów indywidualnych lub grupowych oczyszczania ścieków; działki nr: 1, 7, 16 i 17: tereny rolne wyłączone spod zabudowy, oznaczone na rysunkach planu symbolem Rp; przez działkę nr 16 przechodzi linia energetyczna 110 kV wraz ze strefą ograniczonego użytkowania; działki nr: 5, 6, 15 i 13: w części tereny rolne wyłączone spod zabudowy, oznaczone na rysunkach planu symbolem Rp, w części tereny lasów, oznaczone na rysunkach planu symbolem RL; działka nr 11: tereny dolesień, oznaczone na rysunkach planu symbolem RL1; działka nr 12: w części tereny rolne wyłączone spod zabudowy, oznaczone na rysunkach planu symbolem Rp, w części tereny zabudowy mieszkalnej i zagrodowej istniejącej, oznaczone na rysunkach planu symbolem MZ, w granicach terenów, na których przewiduje się stosowanie systemów indywidualnych lub grupowych oczyszczania ścieków. Wymienione nieruchomości Dłużniczka nabyła w drodze darowizny od rodziców – akt notarialny z dnia 27 grudnia 2001 r. sporządzony przed notariuszem (…). Z informacji uzyskanej z Urzędu Skarbowego wynika, iż Dłużniczka nie jest podatnikiem podatku VAT, figuruje w rejestrze podatników jako wspólnik Spółki jawnej – powiązanie od 23 lipca 2011 r. Dokumenty wymiarowe: Za rok 2010 i 2011 Dłużniczka złożyła PIT-36 (podatek dochodowy od osób fizycznych). Urząd Skarbowy odnotował następujące czynności cywilnoprawne, w których figuruje Dłużniczka: 3 października 2006 r. Dłużniczka zbyła działki gruntu nr: 27 i 28; 24 kwietnia 2008 r. ustanowiła prawo do odpłatnej służebności gruntowej na działce nr 16; 23 października 2008 r. zbyła niezabudowane działki gruntu nr: 29, 30, 31, 32 i 33 położone w (…). Dłużniczka w okresie od 27 grudnia 2001 r. do 29 kwietnia 2010 r. podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy w zakresie emerytalno-rentowym oraz wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim jako rolnik. Dłużniczka nie pobierała świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników. Z posiadanych informacji wynika, iż Dłużniczka nie uprawiała i nie uprawia gruntów i nie dzierżawi i nie dzierżawiła ich. Nie była rolnikiem ryczałtowym.

Z pisma z dnia 26 marca 2013 r., stanowiącego uzupełnienie do wniosku wynika, iż:

Jak wskazano w złożonym wniosku działki od momentu otrzymania ich w drodze darowizny do dnia dzisiejszego nie są i nie były użytkowane w żaden sposób. Działki są porośnięte samosiejkami, zakrzaczone, zachwaszczone.
Dłużniczka otrzymała w darowiźnie od rodziców działki nr: 1, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 33, 16 i 17. W lipcu 2004 r. Dłużniczka zleciła uprawnionemu geodecie wykonanie projektu podziału działek nr 41, 37, 36, 34 i 35 i w związku z tym:
1. w dniu 12 lipca 2004 r. na wniosek Dłużniczki Wójt Gminy decyzją zatwierdził projekt podziału działek: działki nr 41 na działki: 42, 43, 14, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 15; działki nr 37 na działki: 44, 29, 30, 31 i działki nr 36 na działki: 45, 46, 8, 9, 10, 11 i 12.
  Działki nr 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 29, 30, 31, 8, 9, 10 – zostały oznaczone jako tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (projektowanej) oznaczone symbolem planu MN1; działki nr: 15, 11, 12 – przeznaczone w planie do użytkowania rolniczego; działka nr 14 przeznaczona pod drogę dojazdową wewnętrzną; działki nr: 43, 44, 46 przeznaczone na poszerzenie drogi zbiorczej powiatowej; działki nr: 42, 45 – przeznaczone na poszerzenie drogi dojazdowej gminnej i działki te zgodnie z ustawą o gospodarowaniu nieruchomościami przeszły z mocy ustawy na własność Powiatu (działki nr 43, 44 i 47) i Gminy (działki nr: 42 i 45).
2. w dniu 26 lipca 2004 r. również na wniosek Dłużniczki Wójt Gminy decyzją zatwierdził projekt podziału działek: działki nr 34 na działki: 48, 18, 2, 3, 4 i 5; działki nr 35 na działki: 49, 27, 28, 50 i 51.
  Działki nr: 18, 2, 3, 4, 27 i 28 zostały oznaczone jako tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (projektowanej); działki nr: 5, 51 – przeznaczone do użytkowania rolniczego; działka nr 50 – oznaczona jako drogi zbiorcze powiatowe; działki nr: 48 i 49 przeznaczone na poszerzenie drogi dojazdowej gminnej i działki te również z mocy ustawy przeszły na własność Powiatu (działka nr 50) i Gminy (działki nr: 48 i 49). W dniu 3 października 2006 r. Dłużniczka zbyła niezabudowane działki gruntu nr: 27 i 28; 23 października 2008 r. zbyła niezabudowane działki gruntu nr: 29, 30, 31, 38, 39 i 33. Z ustaleń wynika, iż Dłużniczka nie podejmowała działań marketingowych w celu sprzedaży ww. działek, m. in. nie korzystała z biur pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości i nie ogłaszała się w inny sposób. Sprzedaż ww. działek nastąpiła okazjonalnie, na prośbę zainteresowanych zakupem. W dniu 30 stycznia 2007 r. aktem notarialnym ustanowiła na działce nr 19 służebność gruntową polegającą na położeniu sieci wodociągowej oraz wszelkich związanych z tą siecią urządzeń, jak i przeprowadzenie prac związanych z zainstalowaniem tej sieci i urządzeń celem doprowadzenia wody do działki gruntu nr 27 na rzecz każdoczesnego właściciela tej działki. W dniu 17 marca 2010 r. na wniosek Dłużniczki Wójt Gminy decyzją zatwierdził podział działki nr 51 na działki 6 i 7. Podział został wykonany w celu wydzielenia działki nr 7 przeznaczonej pod infrastrukturę techniczną (symbol planu Rp.) pod przepompownię będącą własnością Gminy. 19 stycznia 2010 r. Dłużniczka złożyła oświadczenie o ustanowieniu na nieruchomościach hipotek: łącznej i kaucyjnej łącznej na rzecz X Banku SA z tytułu udzielenia przez bank na rzecz Dłużniczki i jej męża pożyczki w wysokości 616.200 zł na sfinansowanie bieżących potrzeb. Okres spłaty pożyczki został rozłożony na okres od 8 lutego 2010 r. do 8 stycznia 2030 r. w 240 ratach. Z uwagi na ustanowione hipoteki będącej zabezpieczeniem spłaty rat pożyczki Dłużniczka nie mogła i nie może zbyć samodzielnie nieruchomości. W chwili obecnej z uwagi na prowadzoną egzekucję sądową Dłużniczka nie może podejmować czynności związanych z przygotowaniem ich do sprzedaży. Nieruchomości mają być sprzedane w drodze licytacji sądowej prowadzonej pod nadzorem Sądu, a o licytacji Komornik powiadomi stosownie do art. 953-955 Kodeksu postępowania cywilnego, tj. poprzez publiczne obwieszczenie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Komornik Sądowy w razie skutecznej licytacji wyżej opisanych nieruchomości, dokonujący w świetle art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług dostawy towaru, obowiązany będzie do obliczenia i uiszczenia za Dłużniczkę należnego podatku VAT i w jakiej wysokości procentowej?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w świetle opisanego wyżej stanu sprawy Komornik nie będzie obowiązany do obliczenia i uiszczenia za Dłużniczkę podatku VAT od sprzedanych w trybie licytacji sądowej nieruchomości Dłużniczki z uwagi na następujące okoliczności:

Dłużniczka nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT – brak przesłanki o charakterze podmiotowym – komornik tylko wówczas jest płatnikiem podatku od towarów i usług, gdy do rozliczenia podatku z tytułu sprzedaży byłby zobowiązany dłużnik,
Dłużniczka nabyła nieruchomości w drodze darowizny – dla potrzeb niezwiązanych z działalnością gospodarczą (Dłużniczka nie nabyła nieruchomości w celu ich odsprzedaży),
przeznaczenie gruntów z rolnych na budowlane zmieniło się w wyniku uchwalonego planu zagospodarowania przestrzennego,
Dłużniczka obecnie nie ma statusu rolnika i nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej i tym samym nie jest płatnikiem podatku VAT czynnym. Sprzedaż nieruchomości ma nastąpić w drodze przymusowej egzekucji zgodnie z wnioskiem wierzyciela.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

W świetle § 23 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., faktury dokumentujące dokonanie dostawy towarów, o której mowa w art. 18 ustawy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz. 1015, 1166 i 1342),
komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego

– jeżeli na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy związany z dostawą tych towarów.

Z powyższych przepisów wynika, iż komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy podkreślić, iż opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepis art. 5 ust. 1 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zostanie dokonana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

Na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez towary – na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według ust. 2 powołanego artykułu, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy nadmienić, iż do dnia 31 marca 2013 r., powyższy przepis miał następujące brzmienie: „działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości gruntowej jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek został nabyty na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności handlowej.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Ponadto z przytoczonych wyżej przepisów wynika, iż dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać także osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej, czyniąc w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie etapów. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

Skutkiem powyższego status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest czy w świetle zaprezentowanego we wniosku zdarzenia przyszłego, Dłużniczka w celu dokonania sprzedaży gruntów podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – Dz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm. – (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180 i C-181, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W tym miejscu – dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności – konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zgodnie z art. 140 ww. Kodeksu, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Rozporządzanie rzeczą jest drugim spośród wymienionych wyraźnie w art. 140 k.c. uprawnień właściciela do rozporządzania rzeczą (ius disponendi). Podkreślić także należy, iż ustawodawca nie definiuje używanego pojęcia rozporządzenia. Nie klasyfikuje też postaci rozporządzenia. W literaturze zaś podkreśla się zazwyczaj, że chodzi o uprawnienie do wyzbycia się własności i uprawnienie do obciążania prawa własności. Wyzbycie się własności w pierwszym rzędzie obejmuje dokonywaną (inter vivos) czynność przeniesienia własności, dalej zaś czynność rozporządzenia testamentowego (…) (Edward Gniewek „Kodeks cywilny, Księga Druga. Własność i inne prawa rzeczowe. Komentarz, Zakamycze, 2001, Komentarz do art. 140 k.c.).

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Komornik Sądowy prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko Dłużniczce, która otrzymała w darowiźnie od rodziców działki nr: 1, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 33, 16 i 17. W lipcu 2004 r. Dłużniczka zleciła uprawnionemu geodecie wykonanie projektu podziału działek nr 41, 37, 36, 34 i 35 i w związku z tym:

w dniu 12 lipca 2004 r. na wniosek Dłużniczki Wójt Gminy decyzją zatwierdził projekt podziału działek: działki nr 41 na działki: 42, 43, 14, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 15; działki nr 37 na działki: 44, 29, 30, 31 i działki nr 36 na działki: 45, 46, 8, 9, 10, 11 i 12.
Działki nr 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 29, 30, 31, 8, 9, 10 – zostały oznaczone jako tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (projektowanej) oznaczone symbolem planu MN1; działki nr: 15, 11, 12 – przeznaczone w planie do użytkowania rolniczego; działka nr 14 przeznaczona pod drogę dojazdową wewnętrzną; działki nr: 43, 44, 46 przeznaczone na poszerzenie drogi zbiorczej powiatowej; działki nr: 42, 45 – przeznaczone na poszerzenie drogi dojazdowej gminnej i działki te zgodnie z ustawą o gospodarowaniu nieruchomościami przeszły z mocy ustawy na własność Powiatu (działki nr 43, 44 i 47) i Gminy (działki nr: 42 i 45).
w dniu 26 lipca 2004 r. również na wniosek Dłużniczki Wójt Gminy decyzją zatwierdził projekt podziału działek: działki nr 34 na działki: 48, 18, 2, 3, 4 i 5; działki nr 35 na działki: 49, 27, 28, 50 i 51.
Działki nr: 18, 2, 3, 4, 27 i 28 zostały oznaczone jako tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (projektowanej); działki nr: 5, 51 – przeznaczone do użytkowania rolniczego; działka nr 50 – oznaczona jako drogi zbiorcze powiatowe; działki nr: 48 i 49 przeznaczone na poszerzenie drogi dojazdowej gminnej i działki te również z mocy ustawy przeszły na własność Powiatu (działka nr 50) i Gminy (działki nr: 48 i 49). W dniu 3 października 2006 r. Dłużniczka zbyła niezabudowane działki gruntu nr: 27 i 28; 23 października 2008 r. zbyła niezabudowane działki gruntu nr: 29, 30, 31, 38, 39 i 33. Z ustaleń wynika, iż Dłużniczka nie podejmowała działań marketingowych w celu sprzedaży ww. działek, m. in. nie korzystała z biur pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości i nie ogłaszała się w inny sposób. Sprzedaż ww. działek nastąpiła okazjonalnie, na prośbę zainteresowanych zakupem. W dniu 30 stycznia 2007 r. aktem notarialnym ustanowiła na działce nr 19 służebność gruntową polegającą na położeniu sieci wodociągowej oraz wszelkich związanych z tą siecią urządzeń, jak i przeprowadzenie prac związanych z zainstalowaniem tej sieci i urządzeń celem doprowadzenia wody do działki gruntu nr 27 na rzecz każdoczesnego właściciela tej działki. W dniu 17 marca 2010 r. na wniosek Dłużniczki Wójt Gminy decyzją zatwierdził podział działki nr 51 na działki 6 i 7. Podział został wykonany w celu wydzielenia działki nr 7 przeznaczonej pod infrastrukturę techniczną (symbol planu Rp.) pod przepompownię będącą własnością Gminy.

Przedmiotem transakcji zbycia na drodze postępowania egzekucyjnego będą:

nieruchomość gruntowa niezabudowana (działki nr: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 o łącznej pow. 15,5962 ha), (…), dla której Sąd Rejonowy WKW prowadzi księgę wieczystą oraz
nieruchomość gruntowa niezabudowana (działki nr: 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26 o łącznej pow. 1,0107 ha), (…), dla której Sąd Rejonowy WKW prowadzi księgę wieczystą.

W dniu 19 stycznia 2010 r. Dłużniczka złożyła oświadczenie o ustanowieniu na nieruchomościach hipotek: łącznej i kaucyjnej łącznej na rzecz X Banku SA z tytułu udzielenia przez bank na rzecz Dłużniczki i jej męża pożyczki w wysokości 616.200 zł na sfinansowanie bieżących potrzeb. Okres spłaty pożyczki został rozłożony na okres od 8 lutego 2010 r. do 8 stycznia 2030 r. w 240 ratach. Z uwagi na ustanowione hipoteki będącej zabezpieczeniem spłaty rat pożyczki Dłużniczka nie mogła i nie może zbyć samodzielnie nieruchomości. W chwili obecnej z uwagi na prowadzoną egzekucję sądową Dłużniczka nie może podejmować czynności związanych z przygotowaniem ich do sprzedaży. Nieruchomości mają być sprzedane w drodze licytacji sądowej prowadzonej pod nadzorem Sądu, a o licytacji Komornik powiadomi stosownie do art. 953-955 Kodeksu postępowania cywilnego, tj. poprzez publiczne obwieszczenie.

Z informacji uzyskanej z Urzędu Skarbowego wynika, iż Dłużniczka nie jest podatnikiem podatku VAT, figuruje natomiast w rejestrze podatników jako wspólnik Spółki jawnej. Dłużniczka w okresie od 27 grudnia 2001 r. do 29 kwietnia 2010 r. podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy w zakresie emerytalno-rentowym oraz wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim jako rolnik. Dłużniczka nie pobierała świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników. Z posiadanych informacji wynika, iż Dłużniczka nie uprawiała i nie uprawia gruntów i nie dzierżawi i nie dzierżawiła ich. Nie była rolnikiem ryczałtowym. Działki od momentu otrzymania ich w drodze darowizny do dnia dzisiejszego nie są i nie były użytkowane w żaden sposób. Są one porośnięte samosiejkami, zakrzaczone, zachwaszczone.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać Dłużniczkę za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takich przesłanek brak.

Powyższe wynika z faktu, iż przedmiotowa sprzedaż nieruchomości gruntowych niewykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej stanowi zwykłe wykonywanie prawa własności. W analizowanej sprawie nie można stwierdzić, iż działki zostały nabyte w celu odsprzedaży, ponieważ pochodzą z majątku nabytego w drodze darowizny. Jak wynika z wniosku działki od momentu otrzymania ich w drodze darowizny do dnia dzisiejszego nie są i nie były użytkowane w żaden sposób – Dłużniczka nie uprawiała i nie uprawia gruntów oraz nie dzierżawi i nie dzierżawiła ich. Ponadto wskazać należy, iż Dłużniczka nie dokonała i nie zamierza dokonać żadnych aktywnych działań, które mogłyby świadczyć o zamiarze profesjonalnego obrotu nieruchomościami, bowiem nie podęła i nie będzie podejmować – ze względu na wszczętą egzekucję sądową – jakichkolwiek następujących po sobie starań mających na celu przygotowanie do sprzedaży działek gruntowych, tj. wystąpienie z wnioskiem o zmianę przeznaczenia gruntu na charakter budowlany, uzyskanie zezwolenia na budowę dla tych gruntów, uzbrojenie terenu, utwardzenie dróg wewnętrznych, urządzenie zieleni oraz działań marketingowych wykraczających poza zwykle formy ogłoszenia itp. Za takie działania nie można bowiem uznać dokonania podziału kilku działek w lipcu 2004 r. Skutkiem powyższego – stosownie do zapisów orzecznictwa – transakcja zbycia wskazanych nieruchomości gruntowych nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Skoro zatem Dłużniczka z tytułu omawianej transakcji nie wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT, również dostawa dokonana przez Komornika Sądowego nie będzie podlegać opodatkowaniu tym podatkiem, a Komornik nie wystąpi z tytułu przedmiotowej transakcji jako płatnik podatku od towarów i usług.

Reasumując, Komornik Sądowy w razie skutecznej licytacji wyżej przedmiotowych nieruchomości gruntowych, dokonujący w świetle art. 18 ustawy dostawy towaru, nie będzie zobowiązany do obliczenia i uiszczenia za Dłużniczkę należnego podatku VAT.

Tym samym, pytanie Wnioskodawczyni w części dotyczącej stawki podatku dla dostawy przedmiotowych nieruchomości gruntowych jest bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin