INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 15.02.2012 r. (data wpływu 29.03.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29.03.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. („Spółka” lub „Wnioskodawca”) należy do międzynarodowej grupy kapitałowej działającej w branży produktów i usług rolnych, spożywczych, finansowych oraz przemysłowych. W związku z globalnym procesem przejęcia przez grupę C. (do której należy Wnioskodawca) grupy P. tj. globalnej grupy z branży żywienia zwierząt Spółka zamierza objąć udziały w spółce P. Sp. z o.o.

Objęcie udziałów w spółce P. Sp. z o.o. ma zostać sfinansowane pożyczką („Pożyczka”), która zostanie Wnioskodawcy udzielona przez inną spółkę z grupy C.– tj. spółkę C. SLU (SLU jest odpowiednikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - sociedad de responsabilidad limitada) z siedzibą w Hiszpanii (dalej: „Pożyczkodawca”). Pożyczkodawca nie jest bezpośrednim wspólnikiem Wnioskodawcy. Należy także wskazać, że Pożyczkodawca nie będzie prowadził działalności gospodarczej w Polsce poprzez stały zakład.

Przewidywane jest, że umowa Pożyczki zostanie zawarta na terytorium Hiszpanii przez właściwe umocowanych reprezentantów (pełnomocników) Spółki i Pożyczkodawcy. W momencie zawarcia umowy Pożyczki środki pieniężne będące jej przedmiotem będą znajdowały się na rachunku bankowym w banku położonym poza granicami Polski (rachunek ten będzie należał do Pożyczkodawcy lub do innego podmiotu, lecz nie do Spółki). Po zawarciu umowy Pożyczki środki pieniężne zostaną przekazane na rachunek bankowy Spółki. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, w której umowa Pożyczki zostanie zawarta na terytorium Polski.

Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w Polsce, Pożyczkodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od wartości dodanej w Hiszpanii.

Pismem z dnia 27.04.2012 r. Nr IPPB2/436-134/12-3/AF (data doręczenia 04.05.2012 r.) wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez uzupełnienie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego poprzez wskazanie, czy z tytułu umowy pożyczki zawartej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności będzie opodatkowana lub zwolniona z podatku od towarów i usług (podatku od wartości dodanej).

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie, wskazując, iż Pożyczkodawca (tj. C. SLU) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od wartości dodanej w Hiszpanii. W konsekwencji, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, Spółka jako nabywca usług świadczonych przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski będzie podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu opisanej transakcji udzielenia jej pożyczki. Jednocześnie, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, Spółka będzie z tytułu omawianej transakcji zwolniona z podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zawarcie - poza terytorium Polski - umowy Pożyczki nie będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce podatkiem od czynności cywilnoprawnych...
2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym zawarcie - na terytorium Polski - umowy Pożyczki nie będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce podatkiem od czynności cywilnoprawnych...
   
   

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy pytania Nr 2 w zakresie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie pytania Nr 1 zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, zawarcie – na terytorium Polski – umowy Pożyczki nie będzie podlegało opodatkowaniu w Polsce podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy jednocześnie zauważyć, iż także w razie zawarcia umowy pożyczki na terytorium Polski, w analizowanym przypadku zobowiązanie podatkowe w podatku od czynności cywilnoprawnych nie powstanie ze względu na wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o pcc.

Przepis art. 2 pkt 4 ustawy o pcc przewiduje, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeśli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług (z pewnymi wyjątkami nie mającymi zastosowania w przedmiotowej sprawie). Na podstawie art. 1a pkt 7 ustawy o pcc określenie podatek od towarów i usług obejmuje nie tylko podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT, ale także podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług („ustawa o VAT”), przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. Art. 17 ustawy o VAT stanowi, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju.

Czynność polegająca na udzielaniu finansowania na podstawie umowy Pożyczki na rzecz Spółki przez Pożyczkodawcę będzie stanowić czynność opodatkowaną VAT - tj. świadczenie przez Pożyczkodawcę usług finansowych na rzecz Spółki. Ze względu bowiem na okoliczność, że udzielenie przez Pożyczkodawcę pożyczki nastąpi w ramach prowadzonej przez tę spółkę działalności gospodarczej, Pożyczkodawca będzie występować w charakterze podatnika VAT z tytułu wykonania przedmiotowej czynności.

W przedmiotowym przypadku na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejsce świadczenia tych usług będzie znajdować się na terytorium Polski, a jednocześnie Spółka będzie podatnikiem VAT stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. W analizowanej sytuacji udzielanie przez Pożyczkodawcę finansowania Spółce należy zatem uznać na gruncie ustawy o VAT za import usług finansowych. Usługi polegające na finansowaniu poprzez udzielenie pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej korzystają ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Stanowisko, zgodnie z którym udzielenie pożyczki polskiemu podatnikowi VAT przez spółkę z siedzibą w innym kraju UE stanowi na gruncie ustawy o VAT import usług finansowych, zwolnionych z VAT w Polsce jest prezentowane także przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach prawa podatkowego. W tym zakresie można wskazać przykładowo na interpretację z dnia 22 września 2008 r., sygn. ITPP1/443-544/08/MN, w której stwierdzono: „Tak więc zaciągnięcie przez Spółkę pożyczki od podmiotu zagranicznego, w tym przypadku przez firmę „T” należy uznać za import usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług podlegający opodatkowaniu na terenie kraju. Spółka, jako usługobiorca tych usług będzie zobowiązana do rozliczenia podatku. (…) W związku z powyższym należy stwierdzić, iż (...) usługi udzielania pożyczek (...) są przedmiotowo zwolnione z tego podatku. Reasumując uznać należy, że usługi świadczone przez firmę „T”, będącą podmiotem zagranicznym, na rzecz Wnioskodawcy stanowią dla Spółki import usług podlegający opodatkowaniu na terytorium kraju. Do rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług tej transakcji obowiązana będzie Spółka, jako nabywca przedmiotowych usług. (zob. także analogiczne stanowisko w interpretacji prawa podatkowego z dnia 3 kwietnia 2008 r., sygn. IPPP1-443-242/08-2/JF).

Tym samym zawarcie przez Spółkę i Pożyczkodawcę umowy Pożyczki na terytorium Polski nie będzie opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych, albowiem w analizowanym przypadku zastosowanie znalazłoby wyłączenie od opodatkowania przewidziane w art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o pcc.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie również podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia będą znajdowały się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Należy nadmienić, iż zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca należy do międzynarodowej grupy kapitałowej działającej w branży produktów i usług rolnych spożywczych, finansowych oraz przemysłowych. W związku z globalnym procesem przejęcia przez grupę C. (do której należy Wnioskodawca) grupy P. tj. globalnej grupy z branży żywienia zwierząt Spółka zamierza objąć udziały w spółce P. Sp. z o.o. Objęcie udziałów w spółce P. Sp. z o.o. ma zostać sfinansowane pożyczką („Pożyczka”), która zostanie Wnioskodawcy udzielona przez inną spółkę z grupy C. – tj. spółkę C. SLU (SLU jest odpowiednikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością - sociedad de responsabilidad limitada) z siedzibą w Hiszpanii (dalej: „Pożyczkodawca”). Pożyczkodawca nie jest bezpośrednim wspólnikiem Wnioskodawcy. Należy także wskazać, że Pożyczkodawca nie będzie prowadził działalności gospodarczej w Polsce poprzez stały zakład. Przewidywane jest, że umowa Pożyczki zostanie zawarta na terytorium Hiszpanii przez właściwe umocowanych reprezentantów (pełnomocników) Spółki i Pożyczkodawcy. W momencie zawarcia umowy Pożyczki środki pieniężne będące jej przedmiotem będą znajdowały się na rachunku bankowym w banku położonym poza granicami Polski (rachunek ten będzie należał do Pożyczkodawcy lub do innego podmiotu, lecz nie do Spółki). Po zawarciu umowy Pożyczki środki pieniężne zostaną przekazane na rachunek bankowy Spółki. Nie można wykluczyć sytuacji, w której umowa pożyczki zostanie zawarta na terytorium Polski. Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w Polsce, Pożyczkodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od wartości dodanej w Hiszpanii. W konsekwencji, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, Spółka jako nabywca usług świadczonych przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski będzie podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu opisanej transakcji udzielenia jej pożyczki. Jednocześnie, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, Spółka będzie z tytułu omawianej transakcji zwolniona z podatku.

Umowa pożyczki co do zasady podlega więc opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, bowiem, jak wskazano powyżej, pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia będą znajdowały się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • (uchylone),
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując należy stwierdzić, iż umowy pożyczek co do zasady będą podlegały podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ umowa pożyczki będzie zawarta na terytorium Polski, a pożyczkobiorca ma siedzibę w Polsce. Ponadto należy wskazać, iż skoro powyższe pożyczki zostaną objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, czynności te będą korzystały z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż umowa pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przyjmując za Wnioskodawcą, iż na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, Spółka jako nabywca usług świadczonych przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski będzie podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu opisanej transakcji udzielenia jej pożyczki. Jednocześnie, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, Spółka będzie z tytułu omawianej transakcji zwolniona z podatku, należy wskazać, iż skoro powyższa pożyczka zostanie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, czynność ta będzie korzystała z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, iż zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.