Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-974/12-2/AJ
z 18 stycznia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, reprezentowanego przez pełnomocnika – radcę prawnego, z dnia 10 października 2012 r. (data wpływu 19 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 3 października 1990 r. zmarła babka Wnioskodawcy,. Postanowieniem wydanym przez Sąd Rejonowy dla w (sygn. akt) w dniu 17 listopada 2008 r. stwierdzono, że spadek po zmarłej, na podstawie ustawy nabyli wprost: syn oraz córki K.G, B. B. z domu G., E. T. z domu G. oraz L. T. z domu G. - każdy w 1/5 części.

W skład spadku po zmarłej wchodziły jedynie nieruchomości położone w , dla których Sąd Rejonowy dla prowadził wykazy hipoteczne:

1. Lwh, obejmujący działkę nr obszarze m2,
2. Lwh, obejmujący działkę nr obszarze m2.
   
   

Dnia 19 września 2003 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy -. Postanowieniem wydanym przez Sąd Rejonowy w (sygn. akt) w dniu 8 czerwca 2010 r. stwierdzono, że spadek po nabył Wnioskodawca w całości wprost.

Wnioskodawca stał się współwłaścicielem wskazanych wyżej nieruchomości z udziałem wynoszącym 1/5.

W dniu 30 lipca 2010 r. Wnioskodawca złożył zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3 wskazując, że nabył udział wynoszący 1/5 we wskazanych wyżej nieruchomościach, określając ich wartość na łączną kwotę 252.600,00 zł.

Na mocy ostatecznej decyzji wydanej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 18 kwietnia 2011 r. dla Wnioskodawcy ustalono podatek od spadków i darowizn w wysokości 16.391,00 zł i podatek ten został przez Wnioskodawcę zapłacony.

Spadkobiercy oraz Wnioskodawca, jako współwłaściciele wskazanych wyżej nieruchomości, w 2011 r. dokonali ich podziału, zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami.

W wyniku podziału:

1. działka nr zmieniła powierzchnię bez zmiany konfiguracji i oznaczenia na działkę nr o powierzchni 0,6060 ha,
2. wydzielono działki: nr o powierzchni 0,0922 ha, nr powierzchni 0,0830 ha, nr o powierzchni 0,0851, nr o powierzchni 0,1065 ha, nr powierzchni 0,1069 ha, nr o powierzchni 0,0980 ha, nr o powierzchni 0,0343 ha. Przy czym działka nr została wydzielona pod drogę gminną i w dniu 2 września 2011 r. przeszła na własność Gminy Miejskiej.
   
   

W dniu 10 października 2011 r. spadkobiercy oraz Wnioskodawca dokonali notarialnego działu spadku.

W wyniku umowy, Wnioskodawcy przypadła na własność działka nr o powierzchni 0,0980 ha oraz udział wynoszący 1/3 we własności działki nr o powierzchni 0,0343 ha.

Strony umowy działu spadku ustaliły łączną wartość nieruchomości będących jej przedmiotem na kwotę 1.250.000,00 zł, w tym wartość działki nr na kwotę 300.000,00 zł, zaś wartość działek nr, na łączną kwotę 950.000 zł, w tym wartość działki nr na kwotę 25.000,00 zł, zaś wartość pozostałych działek na kwoty po 185.000,00 zł.

Z tytułu zawarcia umowy działu spadku strony nie dokonały pomiędzy sobą żadnych rozliczeń tak rzeczowych jaki finansowych, w tym żadnych spłat i nie będą ich dokonywać w przyszłości, a zatem czynności te były dokonywane nieodpłatnie.

W dniu 22 maja 2012 r. Wnioskodawca sprzedał nieruchomość stanowiącą działkę nr o powierzchni 0,0980 ha oraz udział wynoszący 1/3 we własności działki nr o powierzchni 0,0343 ha za kwotę 200.000 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy na Wnioskodawcy ciąży obowiązek podatkowy w związku ze sprzedażą w dniu 22 maja 2012 r. nieruchomości stanowiącej działkę nr o powierzchni 0,0980 ha oraz udziału wynoszącego 1/3 we własności działki nr o powierzchni 0,0343 ha za kwotę 200.000 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż w dniu 22 maja 2012 r. nieruchomości stanowiącej działkę nr o powierzchni 0,0980 oraz udziału wynoszącego 1/3 we własności działki nr o powierzchni 0,0343 ha za kwotę 200.000 zł nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (dalej jako podatek PIT).

Wnioskodawca uiścił już podatek od spadku na podstawie ostatecznej decyzji wydanej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego nr z dnia 18 kwietnia 2011 r. ustalającej podatek od spadków darowizn w wysokości 16.391,00 zł.

Wnioskodawca nabył udział wynoszący 1/5 w nieruchomości należących do spadku już w 2003 r. w chwili śmierci jego ojca, o czym stanowi art. 925 kodeksu cywilnego. Do czasu sprzedaży nieruchomości w 2012 r. upłynęło już zatem ponad 5 lat, co powoduje zwolnienie z opodatkowania przychodów uzyskanych w wyniku sprzedaży nieruchomości.

W ocenie Wnioskodawcy umowa działu spadku z 2011 r., na mocy której Zainteresowany uzyskał prawo własności działki nr o powierzchni 0,0980 ha oraz udziału wynoszącego 1/3 we własności działki nr o powierzchni 0,0343 ha nie stanowiła nowej podstawy nabycia nieruchomości, a jedynie przekształcenie pierwotnego.

Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8a) in fine u.p.d.o.f. należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, z dnia 3 listopada 2009 r., II FSK 1489/08, LEX nr 550094).

Do momentu zniesienia [...] współwłasności lub dokonania działu spadku spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Jeżeli więc w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności jednemu ze spadkobierców przypadnie np. nieruchomość, której wartość jest wyższa od jego udziału spadkowego, wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości należy przyjąć datę działu spadku, zniesienia współwłasności.

Z powyższą sytuacją nie mamy do czynienia w opisanym stanie faktycznym. Wnioskodawca był właścicielem udziału wynoszącego 1/5. Wartość całości spadku została ustalona na kwotę 1.250.000,00 zł, w tym wartość działki nr na kwotę 300.000,00 zł, zaś wartość działek nr na łączną kwotę 950.000 zł, w tym wartość działki nr na kwotę 25.000,00 zł, zaś wartość pozostałych działek na kwoty po 185.000,00 zł.

Wnioskodawcy przypadły więc składniki majątkowe o łącznej wartości 193.333,33 zł, co stanowi ok. 1/6 wartości całego spadku, a więc mniej niż wynosił udział spadkowy Wnioskodawcy. Nie może więc być mowy o nabyciu - zwiększeniu aktywów majątku Zainteresowanego.

O dacie nabycia spadku decyduje jego otwarcie, a nie zniesienie przez spadkobierców współwłasności otrzymanych rzeczy (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 września 2011 r., II FSK 500/10, POP 2011/6/569).

Momentem nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f. w części obejmującej udział spadkowy jest moment nabycia spadku, w pozostałym zaś zakresie, moment działu spadku, jeżeli podział nie jest ekwiwalenty w naturze lub towarzyszą mu spłaty lub dopłaty na rzecz pozostałych spadkobierców (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 20 sierpnia 2012 r., I SA/Bk 123/12, LEX nr 1216566).

W przypadku Wnioskodawcy dział spadku był ekwiwalentny w naturze i nie spowodował zwiększenia wartości tego, co nabył w chwili otwarcia spadku po swoim ojcu w 2003 r.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek - to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. Stosownie do zapisu art. 924 i 925 Kodeksu, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia. Oznacza to, iż dniem nabycia spadku przez Zainteresowanego jest data śmierci jego ojca, natomiast postanowienie Sądu z dnia 8 czerwca 2010 r. o nabyciu spadku, potwierdziło jedynie prawo spadkobierców do tego spadku od momentu jego otwarcia. Dział spadku po babce Wnioskodawcy nastąpił bez spłat i dopłat.

Natomiast z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Jeżeli spadek dziedziczy kilku spadkobierców, każdy z nich, z chwilą otwarcia spadku, nabywa ułamkowo udział spadkowy (oraz odpowiednie udziały w przedmiotach należących do spadku), a nie poszczególne przedmioty wchodzące do spadku. Dochodzi wówczas do powstania wspólności majątku spadkowego. Wspólność ta nie jest tożsama ze wspólnością w częściach ułamkowych w rozumieniu art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, gdyż jej przedmiotem jest spadek, a nie rzecz. Wspólnością objęte są wszystkie prawa majątkowe podlegające dziedziczeniu i istniejące w chwili otwarcia spadku, a więc także prawa z istoty swej podzielne. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku jest więc czynnością wtórną do nabycia spadku, nie można nabyć własności rzeczy tylko i wyłącznie w drodze działu spadku, bez nabycia spadku.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż pod pojęciem nabycie w drodze spadku mieści się zarówno nabycie na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, jak i nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w drodze działu spadku. Datą nabycia spadku nie może być tym samym rok 2011 jako rok dokonania działu spadku. Skoro nabycie w drodze działu spadku jest nabyciem w drodze spadku, to datą nabycia jest data śmierci spadkodawcy a więc w niniejszej sprawie jest to dzień 19 września 2003 r.

Odnosząc powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, iż przychód ze sprzedaży nieruchomości w dniu 22 maja 2012 r. nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 z uwagi na upływ 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodu jest – z zastrzeżeniem ust. 2 – odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

— jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca nabył w drodze spadku po zmarłym w dniu 19 września 2003 r. ojcu udział wynoszący 1/5 w nieruchomościach, stając się jednocześnie ich współwłaścicielem. W 2011 r. współwłaściciele przedmiotowych nieruchomości dokonali ich podziału, zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami, zaś w dniu 10 października 2011 r. przeprowadzono notarialny dział spadku.

W wyniku powyższego Wnioskodawcy przypadły składniki majątkowe o łącznej wartości 193.333,33 zł., co stanowi ok. 1/6 wartości całego spadku, a więc mniej niż wynosił udział spadkowy Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów niniejszej ustawy. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, iż dniem nabycia spadku jest data śmierci spadkodawcy. Natomiast, zgodnie z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. W myśl art. 210 tej ustawy, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

W związku z tym, iż w wyniku dokonanego działu spadku – jak wskazał Wnioskodawca – przypadły Mu składniki majątkowe o wartości niższej niż wynosił Jego udział spadkowy, otrzymanie tych nieruchomości w wyniku działu spadku, nie stanowi ich nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nabycie tych nieruchomości nastąpiło zatem w dacie śmierci spadkodawcy – ojca Wnioskodawcy, tj. w dniu 19 września 2003 r.

W związku z powyższym sprzedaż przez Wnioskodawcę przedmiotowych działek dokonana w dniu 22 maja 2012 r. nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem upłynął wskazany w tym przepisie pięcioletni termin. Tym samym zbycie to nie powoduje obowiązku uiszczenia podatku dochodowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.