Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-1100/12-2/WS
z 4 marca 2013 r.
Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 listopada 2012 r. (data wpływu 4 grudnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 4 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
Wnioskodawca jest osobą fizyczną zamieszkałą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jest on rezydentem Polski dla celów podatkowych.
Wnioskodawca jest zatrudniony przez różnych pracodawców w Polsce (umowa o pracę), na Słowacji (umowa zlecenia), w Czechach (umowa zlecenia) i na Węgrzech (umowa zlecenia). Z tytułu zawartych umów otrzymuje wynagrodzenie.
Zgodnie z tzw. zasadą jednego ustawodawstwa osoby aktywne zawodowo na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii mogą podlegać zabezpieczeniu społecznemu wyłącznie w jednym państwie. Na podstawie art. 13 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. EU. Nr L 166/1 z 30 kwietnia 2004 r.) osoby, które wykonują pracę najemną w dwóch lub więcej państwach członkowskich na rzecz różnych pracodawców, podlegają ustawodawstwu państwa, w którym mają miejsce zamieszkania, bez względu na to, czy są w nim aktywne zawodowo, czy nie.
Dla Wnioskodawcy oznacza to, że w zakresie ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych podlega on wyłącznie ustawodawstwu Polski. W rezultacie obowiązkowe składki zdrowotne w związku ze świadczeniem pracy w Czechach, na Słowacji i na Węgrzech na podstawie umów o zlecenie są opłacane przez spółki z Czech, Węgier i Słowacji, z którymi współpracuje Wnioskodawca, w państwie rezydencji Wnioskodawcy, czyli w Polsce, na rzecz Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: NFZ).
W związku z powyższym zadano następujące pytania.
- Czy od kwoty podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawca może odliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne, które są opłacane do NFZ w związku z zawartymi umowami zlecenia przez Wnioskodawcę ze spółkami z Czech, Węgier i Słowacji?
- W przypadku udzielenia pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 1, czy przedmiotowe składki (tj. składki na ubezpieczenie zdrowotne, które są opłacane do NFZ w związku z zawartymi umowami zlecenia przez Wnioskodawcę ze spółkami z Czech, Węgier i Słowacji) podlegają odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych w roku, w którym zostały pobrane przez płatnika składek, tj. zleceniobiorców Wnioskodawcy z Czech, Węgier i Słowacji?
Zdaniem Wnioskodawcy:
Ad. 1.
Zdaniem Wnioskodawcy od kwoty podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawca może odliczyć składki na ubezpieczenie zdrowotne, które są opłacane do NFZ w związku z zawartymi umowami zlecenia przez Wnioskodawcę ze spółkami z Czech, Węgier i Słowacji na podstawie art. 27b ust. 1 pkt 1 Ustawy PIT.
W Polsce opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne reguluje ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych z dnia 27 sierpnia 2004 r., Dz. U. z 2004 r. nr 210 poz. 2135 (dalej: Ustawa o świadczeniach). Art. 66 ust. 1 Ustawy o świadczeniach wymienia osoby podlegające obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Wśród wskazanego w regulacji katalogu znajdują się osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są m.in. pracownikami w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia lub osobami z nimi współpracującymi.
Zgodnie zaś z art. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz. U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585, dalej: Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych) za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, a ponadto także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
W rezultacie stwierdzić należy, że osoby wykonujące prace na podstawie umów o pracę albo umowy zlecenia w państwach członkowskich UE podlegają obowiązkowi opłacania składek zdrowotnych na rzecz NFZ. Na podstawie zaś art. 27b ust. 1 Ustawy PIT „Podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę:
- składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164. poz. 1027, z późn. zm.):
- opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
- pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
- składki zapłaconej w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust 4.”
Na gruncie przywołanej powyżej regulacji można wyróżnić dwie sytuacje, gdy możliwe jest obniżenie podatku o kwotę składki zdrowotnej.
Pierwsza sytuacja obejmuje podatników, którzy samodzielnie opłacają składki lub są one pobierane przez płatników zgodnie z przepisami polskiego prawa krajowego. Z tego zakresu wyłączono składki, dla których podstawą wymiaru jest dochód (przychód) zwolniony z opodatkowania na podstawie Ustawy PIT lub od którego zaniechano poboru podatku na podstawie Ordynacji podatkowej.
Druga sytuacja obejmuje natomiast podatników, którzy opłacają zagraniczne składki na ubezpieczenia zdrowotne, odprowadzane na podstawie przepisów innych niż Polska państw członkowskich UE, państw członkowskich EOG oraz Szwajcarii.
W świetle przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawcy dotyczy niewątpliwie pierwsza sytuacja. Podstawą do opłacania składek zdrowotnych są polskie przepisy, składki opłacane są do NFZ. W związku z tym w takim przypadku zasadą jest możliwość odliczenia składki zdrowotnej w wysokości 7,75 % wymiaru składki od podatku (art. 27b ust. 2 Ustawy PIT).
Jedynym wyjątkiem może być sytuacja, kiedy podstawę wymiaru składek stanowi dochód - jak wskazano w regulacji - zwolniony od podatku na podstawie ustawy lub od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W przypadku zaś Wnioskodawcy wynagrodzenie, które otrzymuje on z umów zawartych ze słowackimi, węgierskimi jak również z czeskimi zleceniobiorcami/pracodawcami, stanowi dla niego dochód, który nie podlega zwolnieniu z opodatkowania. Na podstawie art. 24 ust. 1 Umowy ze Słowacją, art. 24 ust. 1 Umowy z Węgrami oraz art. 21 ust. 1 Umowy z Czechami dochód osiągnięty na Słowacji, na Węgrzech i w Czechach przez Wnioskodawcę podlega wyłączeniu z podstawy opodatkowania w Polsce. Nie jest to zatem dochód zwolniony na podstawie ustawy lub dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, a jedynie dochód wyłączony z podstawy opodatkowania na podstawie odpowiednich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (Umowa ze Słowacją Umowa z Węgrami i Umowa z Czechami).
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na art. 21 ust. 1 pkt 20 Ustawy PIT, zgodnie z którym z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest zwolniona część przychodów osób przebywających czasowo za granicą i uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30% diety, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 15. Gdyby Wnioskodawca uzyskiwał w Czechach, na Węgrzech albo na Słowacji przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, to wówczas należałoby uwzględnić zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 20 Ustawy PIT, co oznaczałoby, że odliczeniu nie podlegałaby składka zdrowotna obliczona od wynagrodzenia w części zwolnionej z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 20 Ustawy PIT. Biorąc jednak pod uwagę, że Wnioskodawca nie uzyskuje w Czechach, na Węgrzech albo na Słowacji przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, to zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 20 Ustawy PIT nie jest uwzględniane w przedmiotowej sytuacji, co oznacza, że odliczeniu podlega składka zdrowotna obliczona od wynagrodzenia bez odliczania części wynagrodzenia obliczonej na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 20 Ustawy PIT. Takie rozumienie regulacji jest także potwierdzane przez organy podatkowe. Tak wskazał m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 20 kwietnia 2011 r. (sygn. ITPB2/415-24/11/RS), który wskazał (Wnioskodawcą była osoba uzyskująca przychody z tytułu umowy o pracę): „Natomiast składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegają odliczeniu od łącznego podatku małżonków, obliczonego w sposób przewidziany w art. 27 ust. 8 ustawy, tj. z uwzględnieniem dochodu uzyskanego w Niemczech a zwolnionego od podatku w Polsce. Zatem zgodnie z art. 27b ust. 1 ustawy Wnioskodawca ma możliwość - przy wspólnym rozliczeniu z małżonką - obniżenia podatku dochodowego o składki na ubezpieczenie zdrowotne pobrane przez płatnika. Odliczenie nie może jednak obejmować składek na ubezpieczenie społeczne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne, podstawę obliczenia których stanowi dochód zwolniony na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku uzyskiwania dochodów z zagranicy, nie będzie zatem podlegać odliczeniu składka obliczona od wynagrodzenia w części zwolnionej z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”
Podobnie wskazał też Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 30 lipca 2010 r. (sygn. ITPB1/415-442/10/MR) „Z powyższych przepisów wynika, że zapłacone do polskiego systemu ubezpieczeń społecznych składki na ubezpieczenie podlegają odliczeniu pod warunkiem, że podstawy ich wymiaru nie stanowi dochód (przychód), zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W związku z tym, składki na ubezpieczenia społeczne potrącone przez płatnika z osiągniętych w Niemczech wynagrodzeń, co do zasady podlegają odliczeniu od dochodu, na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, natomiast składka na powszechne ubezpieczenie zdrowotne podlega odliczeniu od podatku na podstawie art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 27b ust. 2 ustawy kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki. Odliczenie składek na ubezpieczenie społeczne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne, nie może mieć zastosowania do dochodów zwolnionych na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku uzyskiwania dochodów z zagranicy, nie będzie więc podlegać odliczeniu składka obliczona od wynagrodzenia w części zwolnionej z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”
Ad. 2.
Zdaniem Wnioskodawcy przedmiotowe składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegają odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawcy w roku, w którym zostały pobrane przez płatników składek, tj. zleceniobiorców Wnioskodawcy z Czech, Węgier i Słowacji.
Zgodnie ze wskazanym w treści odpowiedzi na pytanie nr 1 art. 27b ust. 1 pkt 1 Ustawy PIT „Podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę:
- składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.):
- opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
- pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
Na podstawie wskazanej regulacji podatek dochodowy od osób fizycznych podlega obniżeniu o kwotę pobranej w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne. Oznacza to, iż nie jest możliwe odliczenie od podatku dochodowego od osób fizycznych składek zdrowotnych pobranych przez płatnika składek w roku poprzedzającym rok podatkowy, w którym ma być dokonane odliczenie.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 27b ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U z 2012 r. poz. 361 ze zm.), podatek dochodowy, obliczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę:
- składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.):
- opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,
- pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
- składki zapłaconej w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 4.
W myśl natomiast art. 27b ust. 2 ww. ustawy, kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest zatrudniony przez różnych pracodawców w Polsce (umowa o pracę), na Słowacji (umowa zlecenia), w Czechach (umowa zlecenia) i na Węgrzech (umowa zlecenia). Z tytułu zawartych umów otrzymuje wynagrodzenie.
W zakresie ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych podlega on wyłącznie ustawodawstwu Polski. W rezultacie obowiązkowe składki zdrowotne w związku ze świadczeniem pracy w Czechach, na Słowacji i na Węgrzech na podstawie umów zlecenia są opłacane przez spółki z Czech, Węgier i Słowacji, z którymi współpracuje Wnioskodawca, w państwie rezydencji Wnioskodawcy, czyli w Polsce, na rzecz Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: NFZ).
Należy zatem stwierdzić, iż składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne podlegają odliczeniu od podatku na podstawie art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z zastrzeżeniem, iż odliczenie składek na ubezpieczenie zdrowotne, nie może mieć zastosowania do dochodów zwolnionych na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W przypadku osób osiągających przychody z zagranicy, część tych przychodów może podlegać zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, wolna od podatku dochodowego jest część przychodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, za każdy dzień pobytu za granicą, w którym podatnik pozostawał w stosunku służbowym, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczym stosunku pracy, w kwocie odpowiadającej 30% diety, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 15.
Jednakże w przypadku Wnioskodawcy powyższy przepis nie ma zastosowania, bowiem uzyskuje on przychody z Czech, Węgier i Słowacji z tytułu umowy zlecenia, a nie ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, czy też spółdzielczego stosunku pracy.
Jednocześnie należy wskazać, iż przedmiotowe składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegają odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawcy w roku, w którym zostały pobrane przez płatników składek.
Reasumując, w sytuacji przedstawionej we wniosku, składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne podlegają odliczeniu od podatku na podstawie art. 27b ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy czym kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.
Przedmiotowe składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegają odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawcy w roku, w którym zostały pobrane przez płatników składek.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.
doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.