Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/1/415-153/13/BK
z 26 kwietnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 6 lutego 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia przychodów uzyskiwanych z tytułu udzielania pożyczek do przychodów z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej oraz momentu uzyskania przychodu podatkowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 lutego 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia przychodów uzyskiwanych z tytułu udzielania pożyczek do przychodów z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej oraz momentu uzyskania przychodu podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi indywidualną działalność gospodarczą w zakresie handlu artykułami spożywczymi, opodatkowaną podatkiem dochodowym od osób fizycznych na tzw. zasadach ogólnych. Operacje gospodarcze związane z tą działalnością ewidencjonuje w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ubiegłym roku podpisał umowę z firmą (dalej: „firma N”) zajmującą się pośrednictwem finansowym.

Na mocy tej umowy oraz udzielonego pełnomocnictwa firma N zawierała w Jego imieniu umowy pożyczki z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej. Wnioskodawca z kolei zdeponował na koncie bankowym firmy N, środki pieniężne na sfinansowanie tych pożyczek. W jednym z punktów umowy, upoważnił On ww. firmę do pobierania wynagrodzenia (prowizji i odsetek) od pożyczkobiorców.

Jego wynagrodzenie (określone w załączniku do umowy) składa się z:

1. odsetek od zainkasowanych pożyczek, ale w wysokości krotności oprocentowania kredytu lombardowego wyznaczanego przez Prezesa NBP,
2. zryczałtowanej prowizji uzależnionej od wysokości udzielonych pożyczek.
   
   

Firma N nie obciąża Wnioskodawcy żadnymi kosztami związanymi z realizacją umowy. Firma N do tej pory sfinalizowała kilkanaście umów, wypłacając w 2012 r. na konto bankowe Wnioskodawcy wynagrodzenia umowne.

Istotne elementy stanu faktycznego wskazano w części H. poz. 70 wniosku ORD-IN, gdzie wskazano, iż przychody z ww. tytułu Wnioskodawca uzyskuje w sposób systematyczny i zorganizowany.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle uregulowań ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody zainkasowane od firmy N, tytułem wynagrodzenia umownego należy opodatkować zryczałtowanym podatkiem dochodowym, określonym w art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako przychód z odsetek, czy też łącznie z pozostałymi dochodami z działalności gospodarczej (wg skali podatkowej)?

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opisane przychody, jako uzyskiwane w sposób systematyczny i zorganizowany, należy sklasyfikować, jako przychody z działalności gospodarczej, które zgodnie z art. 14 ust. 1c pkt 2, będą w dniu ich wpływu na konto opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, obliczonym wg skali zamieszczonej w art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ww. ustawy.

Zgodnie z tym przepisem za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlowa, usługową,
2. polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

-prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany

i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1, 2 i 4-9.

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej użyte w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych opiera się na trzech przesłankach:

1. zarobkowym celu działalności,
2. wykonywaniu działalności w sposób zorganizowany i ciągły,
3. prowadzeniu działalności we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.
   
   

Literalna wykładnia tego przepisu wskazuje, że jest to działalność zarobkowa, czyli służąca osiąganiu zysków, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, co oznacza, że jest to działalność przygotowana i uporządkowana oraz ma charakter powtarzalny.

Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednakże brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, iż działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie bowiem działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby czynności wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych.

Za takim rozumieniem pojęcia „zorganizowany" przemawia również definicja słownikowa. Zgodnie z Nowym Słownikiem Poprawnej Polszczyzny Wydawnictwo Naukowe PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego Warszawa 2000, organizować to przygotowywać, zakładać jakieś przedsięwzięcie, bądź w znaczeniu drugim nadawać czemuś reguły, wprowadzać porządek (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 7 maja 2008 r. I SA/Op 18/08).

Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej, to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza on jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.

Przez powtarzalność rozumie się cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności, (nie zaś czynności sporadyczne, oderwane od siebie, nie powiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek, można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej. Wobec powyższego, w celu zakwalifikowania działań podjętych przez Wnioskodawcę do działalności gospodarczej należało ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z udzielaniem pożyczek, o których mowa we wniosku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika m.in. że Wnioskodawca udziela pożyczek na rzecz osób fizycznych za pośrednictwem firmy zajmującej się pośrednictwem finansowym, z którą zawarł stosowną umowę. Z tego tytułu otrzymuje na konto bankowe wynagrodzenie umowne, na które składa się prowizja i odsetki. W roku 2012 ww. firma zawarła kilkanaście umów, wypłacając Mu stosowne wynagrodzenie umowne. Ponadto, jak wskazuje Wnioskodawca działania te podejmowane są w sposób systematyczny i zorganizowany.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić zatem należy, iż podjęte przez Wnioskodawcę działania noszą znamiona pozarolniczej działalności gospodarczej w świetle przytoczonej powyżej definicji. Udzielając pożyczek za pośrednictwem firmy N, Wnioskodawca wykonuje czynności, które (podjęte w sposób zorganizowany i ciągły, na własny rachunek) miały na celu osiągnięcie zysku z udzielania pożyczek, co jest charakterystyczne dla przedsięwzięć realizowanych w ramach działalności gospodarczej.

W konsekwencji, dochód uzyskany przez Wnioskodawcę z tytułu przychodów, których źródłem jest działanie polegające na stałym, wielokrotnym udzielaniu pożyczek, należy traktować, jako dochód, którego źródłem jest pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i opodatkować wg skali określonej w art. 27 ust. 1 cyt. ustawy, jeżeli Wnioskodawca przyjął „zasady ogólne, jako formę opodatkowania prowadzonej działalności gospodarczej.

W konsekwencji, do opodatkowania dochodów, o których mowa we wniosku, nie mają zastosowania przepisy właściwe dla źródła przychodów „kapitały pieniężne i prawa majątkowe (…)”, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Stosownie bowiem do treści art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek. Przy czym, w myśl art. 30a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek, pobiera się 19 % zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, z wyjątkiem, gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej.

Odnosząc się natomiast do kwestii ustalenia momentu opodatkowania przychodu z ww. tytułu, zauważyć należy, iż zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W myśl art. 14 ust. 1c ww. ustawy, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h i 1i, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.
   
   

Zgodnie z art. 14 ust. 1e cytowanej ustawy, jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. Z kolei w myśl art. 14 ust. 1i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika generalna zasada, iż w przypadku działalności usługowej (a za taką należy uznać działalność polegającą na udzielaniu pożyczek poza systemem bankowym) przychód podatkowy dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych powstaje, co do zasady, w dniu wykonania tej usługi.

Zauważyć jednakże należy, iż w myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 i 2 ww. ustawy, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się:

• pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych pożyczek i kredytów oraz zwróconych pożyczek, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek,
• kwot naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek.
  
  

Z treści złożonego wniosku wynika, iż Wnioskodawca udziela pożyczek za pośrednictwem firmy N, która wpłaca na Jego konto bankowe wynagrodzenie umowne, składające się odsetek oraz prowizji. W konsekwencji, o ile z treści umowy zawartej z ww. firmą N nie wynika, iż prowizja z tytułu umów zawartych z pożyczkobiorcami jest należna Wnioskodawcy w terminie wcześniejszym, to uwzględniając zasady wynikające z treści art. 14 ust. 1c, w związku z art. 14 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy przychód uzyskany z tytułu udzielania pożyczek winien zostać rozpoznany w dacie wpływu wynagrodzenia umownego na konto bankowe Wnioskodawcy, a więc, w dniu jego otrzymania.

Z ww. zastrzeżeniem, stanowisko Wnioskodawcy należało zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienić należy, iż w zakresie podatku od towarów i usług wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.