Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/415-126/13/MM
z 2 maja 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 01 lutego 2013 r.), uzupełnionym w dniach 08 i 12 kwietnia 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych rozwiązania umowy dożywocia (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 01 lutego 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych rozwiązania umowy dożywocia.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 03 kwietnia 2013 r. Znak: IBPB II/2/415-126/13/MM i IBPB II/1/415-331/13/AŻ wezwano wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniach 08 i 12 kwietnia 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 02 sierpnia 2010 r. wnioskodawca wraz z małżonkiem zawarł umowę dożywocia z Panią Z. W umowie tej małżonkowie otrzymali dwie nieruchomości, których łączną wartość urząd skarbowy oszacował na kwotę 100.000,00 zł. Zaraz po podpisaniu umowy małżonkowie wykonali sposobem gospodarczym remont budynku, w którym mieszkali dożywotnicy. Łączna kwota faktur i paragonów na materiały do remontu (jakie posiada wnioskodawca, bo część z nich została zgubiona przy remoncie) wynosi 8.217,35 zł, natomiast z zapisków wnioskodawcy i jego małżonka, które prowadzili podczas remontu wynika, że na ten remont wydali 10.521,85 zł nie licząc ich pracy i własnego transportu tych materiałów. W następnym roku po zawarciu umowy, dożywotniczka wniosła do sądu pozew o rozwiązanie umowy dożywocia. Przed ostatnią rozprawą w listopadzie pełnomocnik Pani Z. zaproponował warunki ugody, na które małżonkowie przystali i wniósł do sądu wniosek o zawarcie ugody. Sąd jednak odesłał ich do notariusza, bo ten ma większe doświadczenie w proponowaniu różnych rozwiązań problemów z przenoszeniem praw majątkowych.

Ustalenie ugodowe było następujące: Pani Z. chce otrzymać z powrotem swój dom na własność a wnioskodawcy i jego małżonkowi, za dotychczasową opiekę i nakłady na nieruchomość, ma zostawić tę drugą nieruchomość niezabudowaną.

Notariusz sporządził projekt aktu notarialnego (tytuł: rozwiązanie umowy o dożywocie oraz umowa przeniesienia własności nieruchomości), który jednocześnie:

1. rozwiązuje umowę dożywocia,
2. Pani Z. przenosi w nim własność nieruchomości niezabudowanej na wnioskodawcę i jego małżonka „w zamian za dotychczas spełnione świadczenia wynikające z umowy dożywocia”.
   
   

W tym akcie notarialnym małżonkowie mają podać wartości poszczególnych nieruchomości i wartości ich dotychczasowych świadczeń wynikających z umowy dożywocia (w rozbiciu na świadczenia osobiste i te na nieruchomość, itp.). Latem 2012 r. okoliczny rzeczoznawca wycenił wartość nieruchomości niezabudowanej na kwotę tylko 40.000 zł (US do zawarcia umowy wyszacował ją na 80.000 zł.) ze względu na to, że przebiegają przez nią linia średniego i niskiego napięcia, czyniąc ją nieatrakcyjną a wręcz trudną do zabudowy. Wpływ na wartość nieruchomości zabudowanej ma remont jaki został przez małżonków wykonany zaraz po podpisaniu umowy dożywocia. Podniósł on wartość tego domu przynajmniej o kwotę materiałów budowlanych i zainstalowanych urządzeń sanitarnych.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy rozwiązanie umowy dożywocia z dnia 02 sierpnia 2010 r. powoduje dla wnioskodawcy obowiązek odprowadzenia podatku dochodowego, z racji tego że nie upłynął okres 5 lat?

(pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Zdaniem wnioskodawcy, mimo że od daty podpisania aktu notarialnego nie upłynął okres pięcioletni, to rozwiązanie umowy dożywocia nie powinno skutkować podatkowo, gdyż nie jest to odpłatne zbycie nieruchomości (tak samo jak zawarcie umowy dożywocia). Nie powoduje ono żadnych korzyści finansowych tak jak sprzedaż, a jedynie ustaje obowiązek sprawowania opieki nad dożywotnikiem, a co za tym idzie następuje na powrót przeniesienie własności nieruchomości, które służyły jako ekwiwalent tej opieki. W czasie trwania umowy dożywocia wnioskodawca nie czerpał żadnych korzyści z otrzymanych od dożywotniczki nieruchomości, nie były one więc dla niego źródłem dochodu a jedynie wydatków, na ich utrzymanie i opiekę dożywotniczki.

Planowana ugoda jest ze strony wnioskodawcy ustępstwem na naciski i prośby dożywotniczki, której po wykonaniu przez małżonków remontu, zaczęło zależeć na odzyskaniu domu na własność. Wnioskodawca został z małżonkiem pozwany przez nią do sądu i bezpodstawnie oskarżony, oszkalowany - dożywotniczka utrudnia mu wykonywanie wszystkich obowiązków wynikających z umowy dożywocia, by w sądzie móc powiedzieć z czego się nie wywiązuje. Ponadto przy rozwiązaniu umowy dożywocia nie chce zwrócić kosztów wykonanego remontu, stąd przy rozwiązaniu umowy ma nastąpić rozliczenie „w naturze”.

Jak wynika z powyższego zawarcie umowy dożywocia oraz jej rozwiązanie nie jest dla wnioskodawcy formą odpłatnego przekazania prawa własności i dlatego nie widzi w tych wydarzeniach podstawy naliczania podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zauważyć należy, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena skutków podatkowych rozwiązania umowy dożywocia (pytanie oznaczone we wniosku nr 1). W zakresie skutków podatkowych rozliczenia nakładów poczynionych w trakcie trwania umowy dożywocia zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia (pytania oznaczone we wniosku nr 2-4).

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Użyte w cytowanym przepisie „odpłatne zbycie” oznacza każde przeniesienie własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Przeniesieniu prawa własności winna zatem towarzyszyć odpłatność w jakiejkolwiek formie.

W myśl przepisu art. 908 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła, i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Przedmiotem świadczenia ze strony zbywcy (dożywotnika) jest przeniesienie własności nieruchomości. Umowa dożywocia ma charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej. Zatem zawarta umowa dożywocia ma charakter świadczenia ekwiwalentnego. Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia. Do takiego obciążenia stosuje się odpowiednio przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych art. 910 § 1 Kodeksu cywilnego. Ustanowione prawo dożywocia jest niezbywalne. Osoba względem, której zostało ono ustanowione nie może przenieść go na inną osobę, nie podlega również dziedziczeniu. Najpóźniej wygasa wraz ze śmiercią dożywotnika. Jak wynika z art. 913 Kodeksu, który jest normą szczególną, rozwiązanie umowy dożywocia na żądanie jednej ze stron umowy może nastąpić tylko w drodze orzeczenia sądowego. Z takim żądaniem może wystąpić każda ze stron umowy. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem, a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich może zamienić wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień lub w wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika będącego zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę dożywocia. W następstwie wydania wyroku rozwiązującego umowę dożywocia, własność nieruchomości przechodzi z powrotem na zbywcę, a prawo dożywocia wygasa.

Z analizy zdarzenia opisanego we wniosku wynika, że dożywotnik w drodze umowy dożywocia w dniu 02 sierpnia 2010 r. dokonał przeniesienia własność swojego majątku (dwóch nieruchomości) na wnioskodawcę i jego małżonka. Rok później strony umowy postanowiły rozwiązać ww. umowę. Z uwagi na fakt, że wnioskodawca dokonał remontu budynku, w którym mieszkali dożywotnicy, strony zawrą umowę rozwiązania umowy o dożywocie oraz umowę przeniesienia własności nieruchomości. Na podstawie tej umowy dojdzie do rozwiązania umowy dożywocia czyli prawo własności do obu nieruchomości zostanie ponownie przeniesione na dożywotnika, który następnie w zamian za dotychczas spełnione przez wnioskodawcę i jego małżonka świadczenia przeniesie prawo własności niezabudowanej nieruchomości na wnioskodawcę i jego małżonka.

Tym samym, uwzględniając powyższe okoliczności faktyczne i prawne, w przypadku rozwiązania umowy dożywocia na dożywotnika zostaje ponownie przeniesiona własność nieruchomości. Sama czynność rozwiązania umowy dożywocia nie ma jednak charakteru odpłatnego zbycia po stronie przenoszącego własność nieruchomości na dożywotnika. Po stronie wnioskodawcy nie powstanie zatem przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ powyższa czynność nie wywołuje skutku odpłatnego zbycia, a tym samym nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym należało uznać stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.