Regulacja prawna umowy komisu zawarta jest w Kodeksie cywilnym ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. ( Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.) w art. 765-773. W wyniku umowy komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym.

Komisant świadczy zatem usługę komisową na rzecz komitenta, będąc jedynie sprzedawcą tej usługi. Przyjęty przez niego od komitenta towar, w celu sprzedaży na warunkach umowy komisu pozostaje nadal własnością komitenta, aż do czasu sprzedaży go finalnemu nabywcy. Po dokonaniu sprzedaży komisant przekazuje uzyskaną zapłatę komitentowi i wtedy zgodnie z art. 772 K.C. przysługuje mu prowizja za wykonaną usługę komisu.

W zakresie dokumentowania sprzedaży komisowej stosować należy normy prawne zawarte w § 46 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268 ze zm.) wydanego w oparciu delegację art. 32 ust. 5 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z 1993 r. ze zm.). Zgodnie z cytowanymi przepisami – komisant sprzedający towary w wykonaniu umowy komisowej – wystawia FAKTURĘ VAT KOMIS. Faktura ta wystawiana jest w 3 egzemplarzach (1 oryginał i 2 kopie), z czego jedną kopię faktury komisant przekazuje komitentowi, a drugą kopię zachowuje w swej ewidencji. Następnie komisant winien wystawić komitentowi dokument handlowy, na podstawie którego następuje rozliczenie miedzy komisantem, a komitentem – kwoty prowizji komisowej. W dokumencie tym nie ma potrzeby wyszczególniać poszczególnych wartości dotyczących towaru, gdyż wartości te wynikają z kopii faktury komisowej.

Podatek należny wykazany przez komisanta na fakturze komisowej – stanowi podatek należny komitenta i winien być u niego zaewidencjonowany w rejestrze sprzedaży w miesiącu w którym zaistnieje obowiązek podatkowy. Komitent rozlicza podatek naliczony z tytułu prowizji komisowej w oparciu o wskazany wyżej rozliczeniowy dokument handlowy (mogący być fakturą), wystawiany przez komisanta. Dokument ten uważa się za fakturę VAT u komitenta łącznie z kopią faktury komisowej.

Jak z powyższego wynika, na komitencie nie ciąży obowiązek wystawiania żadnego dodatkowego dokumentu związanego ze sprzedażą komisową. Nie ma jednak przeszkód by komitent sporządzał dodatkowy rozliczeniowy dokument handlowy dla rozliczeń pomiędzy komisantem a komitentem i zawierający dane wynikające z § 35 cyt. wyżej Rozporządzenia Ministra Finansów. Wystawiany w ten sposób dokument handlowy nie może być nazwany fakturą VAT, nie będzie miał jej waloru, a komitent nie będzie mógł dokonać ponownego rozliczenia podatku naliczonego z tytułu prowizji komisowej.

Ponadto tut. organ wyjaśnia, iż zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z 1993 r. ze zm.) - obowiązek podatkowy w zakresie sprzedaży komisowej powstaje z chwilą otrzymania przez podatnika (komitenta) zapłaty za wydany towar, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia wykonania usługi komisu przez komisanta, czyli nie później niż 30 dnia od sprzedaży towaru.

Ponadto w oparciu o § 40 cyt. Rozporządzenia – w przypadku umowy komisu fakturę wystawia się nie później niż w dniu powstania obowiązku podatkowego, lecz nie wcześniej niż 30 dnia przed powstaniem tego obowiązku.

A zatem tut. Organ nie przychyla się do przedstawionego we wniosku stanowiska.

W myśl art.765 Kodeksu Cywilnego przez umowę komisu przyjmujący zlecenie (komisant) zobowiązuje się za wynagrodzeniem (prowizją) w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do kupna lub sprzedaży rzeczy ruchomych na rachunek dającego zlecenie (komitenta), lecz w imieniu własnym. W wyniku tej umowy nie dochodzi do rozporządzenia prawem, jakie komitentowi przysługuje w stosunku do rzeczy objętej umową komisu. Z art. 772 kc wynika, że z chwilą gdy komitent otrzymał rzecz lub cenę, komisant nabywa roszczenie o zapłatę prowizji. W rezultacie przy umowie komisu dochodzi do zawarcia dwóch odrębnych umów:

1. umowy komisu pomiędzy komitentem a komisantem oraz
2. umowy kupna-sprzedaży, która jest zawierana pomiędzy komisantem a ostatecznym nabywcą rzeczy oddanej w komis.

Zgodnie z art. 14 ust. 1c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e-1g, dzień wystawienia faktury (rachunku), nie później jednak niż ostatni dzień miesiąca, w którym:

1. wydano rzecz, zbyto prawo majątkowe lub
2. wykonano usługę, w tym częściowo wykonano usługę, jeżeli jej częściowe wykonanie stanowi wynikający z umowy lub odrębnych przepisów tytuł do zapłaty, lub
3. otrzymano zapłatę za wykonanie świadczenia – w pozostałych przypadkach.

Na podstawie art. 14 ust. 1f cyt. ustawy, jeżeli podatnik:

1. jest podatnikiem podatku od towarów i usług nie korzystającym ze zwolnienia od tego podatku oraz
2. prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, oraz
3. ewidencjonuje przychody w dacie wystawienia faktury zgodnie z odrębnymi przepisami

- za datę powstania przychodu uważa się dzień wystawienia faktury, a jeżeli faktura nie została wystawiona w terminie określonym w odrębnych przepisach, za datę powstania przychodu uważa się dzień, w którym faktura powinna być wystawiona; w przypadku gdy zdarzenia, o których mowa w ust. 1c nastąpiły w grudniu danego roku podatkowego, a faktury dotyczące tych zdarzeń, zgodnie z odrębnymi przepisami, zostaną wystawione w roku następnym, za datę powstania przychodu uważa się ostatni dzień roku podatkowego, w którym miały miejsce te zdarzenia.
Przy ocenie określenia momentu powstania przychodu dla celów podatku dochodowego istotne jest ustalenie daty wykonania usługi tzn. przeniesienia przez komisanta na komitenta korzyści majątkowych uzyskanej od osoby trzeciej (nabywcy) w wyniku sprzedaży rzeczy. Sposób w jaki należy się rozliczać z komitentem powinien wynikać z umowy komisu. Zatem tut. Organ nie przychyla się do stanowiska przedstawionego we wniosku.