Odpowiadając na Pańskie pismo z dnia 17 grudnia 2003 r. (data wpływu do Urzędu - 22 grudnia 2003 r.) w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia hipoteki przy zawarciu umowy o zniesienie współwłasności bądź darowizny spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Olsztynie stosowanie do art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) wyjaśnia, co następuje:

Ustanowienie hipoteki stanowi odrębną niezależną czynność cywilnoprawną podlegającą podatkowi od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. „h” ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 ze zm.).

Obowiązek podatkowy przy ustanowieniu hipoteki powstaje z chwilą jej ustanowienia. Podstawę opodatkowania tej czynności w myśl art. 6 ust. 1 powołanej wyżej ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi kwota zabezpieczonej wierzytelności.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy, organ podatkowy wyjaśnia, że podatek od czynności cywilnoprawnych jest należny w momencie ustanowienia hipoteki, przy tym nie ma znaczenia przy jakiego rodzaju umowie hipotekę ustanowiono. Hipoteka jest bowiem ograniczonym prawem rzeczowym, które obciąża przedmiot bez względu na to czyją jest własnością.

W świetle powyższego, organ podatkowy podziela Pańskie stanowisko, że podatek od ustanowienia hipoteki nie wystąpi ani przy zawarciu umowy o zniesienie współwłasności ani przy zawarciu umowy darowizny, chyba że, przy zawarciu tychże umów zostanie dodatkowo ustanowiona hipoteka. Przy tym, jak Pan słusznie wysondował, na wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia hipoteki, nie mają wpływu przejęte przez nabywcę bądź nie długi i ciężary, ważna jest tylko kwota zabezpieczonej wierzytelności.

Organ podatkowy podkreśla jednakże, że przejętych przez nabywcę długów i ciężarów, stosownie do art. 6 ust. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie odlicza się ustalając wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnej.