Stan faktyczny

Zgodnie z zawartą umową Podatnik nabywa składniki majątku przedsiębiorstwa, w tym: nieruchomości, jak również należności pracownicze z tytułu pożyczek oraz wybrane należności od kontrahentów. Na bazie zakupionego majątku trwałego i obrotowego firma zamierza prowadzić działalność gospodarczą, przejmując jednocześnie dotychczasowych pracowników. W skład nabytego majątku nie wchodzą m.in. koncesje, zezwolenia, patenty, znaki towarowe, prawa autorskie, księgi i dokumentacja związana z prowadzoną przez zbywcę działalnością gospodarczą, którą prowadzi on w formie wyodrębnionego zakładu nie sporządzającego samodzielnie bilansu.

Ocena prawna stanu faktycznego

Z mocy art. 2 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ust. 1), eksport i import towarów i usług (ust. 2) oraz inne czynności zrównane ze sprzedażą wymienione w ust. 3.Jednocześnie zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT przepisów ustawy nie stosuje się do sprzedaży przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans. Ustawa o VAT nie zawiera definicji przedsiębiorstwa ani definicji zakładu, należy więc posiłkować się przepisami Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 551 K.c. przedsiębiorstwo to zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

• oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa;
• własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
• prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
• wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
• koncesje, licencje i zezwolenia;
• patenty i inne prawa własności przemysłowej;
• majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
• tajemnice przedsiębiorstwa;
• księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Jednocześnie stosownie do zapisu art. 552 K.c. czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zgodnie z powołanym wyżej przepisem art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu podatku od towarów i usług.

W przedstawionym na wstępie stanie faktycznym przedmiotem transakcji kupna – sprzedaży są poszczególne składniki majątkowe (towary w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy o VAT), do której będą miały zastosowanie przepisy ustawy o VAT.

Zatem nabywca będzie mógł skorzystać z przysługującego mu na podstawie art. 19 ustawy o VAT prawa do obniżenia swojego podatku należnego od dokonanej sprzedaży o podatek naliczony przy nabyciu przedmiotowych towarów, oczywiście przy spełnieniu wszelkich warunków wynikających z przepisów ustawy o VAT oraz przepisów wykonawczych do niej.

Zaznaczyć należy, iż należności pracownicze z tyt. pożyczek oraz wybranych należności od kontrahentów nie są towarem w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy o VAT, zatem ich przejęcie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.