W odpowiedzi na zapytanie zawarte w piśmie z dnia 29.12.2003 r. w sprawie udzielenia pisemnej informacji dotyczącej stosowania przepisów prawa podatkowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Grudziądzu działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) wyjaśnia, co następuje.

W skierowanym do tut. Organu podatkowego piśmie zawarto pytanie następującej treści:

czy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych równoważnik pieniężny w zamian za wyżywienie wypłacony na podstawie § 21 i 22 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 26.03.2003r. (Dz. U. z 2003r. Nr 62, poz. 565) żołnierzom odbywającym nadterminową zasadniczą służbę wojskową.

Z dalszej treści pisma wynika, że szczególnym problemem jest ustalenie czy opodatkowaniu podlega ów równoważnik, gdy jest wypłacany na podstawie § 21 pkt 2 ww. rozporządzenia tytułem odbywania podróży służbowej przez żołnierza służby nadterminowej i można uznać, iż jest on należnością za czas podróży służbowej, co zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wyłączony z opodatkowania.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2004 r. od podatku dochodowego wolne są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika do wysokości określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalenia należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej pracownika na obszarze kraju oraz poza granicami kraju. Dopiero nowe brzmienie tego przepisu obowiązujące od 1.01.2004 r. rozszerza jego zakres przedmiotowy o czas podróży osoby nie będącej pracownikiem. W omawianej sprawie mamy do czynienia z żołnierzem, tj. osobą nie będącą pracownikiem. Należy jednak podkreślić, że diety i inne należności za czas podróży osoby nie będącej pracownikiem były w 2003 r. również zwolnione od podatku, tyle tylko, że nie na podstawie ustawy, lecz na podstawie i według zasad określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów z 27 lutego 2003 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów (przychodów) oraz zwolnienia niektórych grup płatników z obowiązku pobrania podatku.

W § 1 tego rozporządzenia Minister Finansów zarządził zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów (przychodów) z tytułu diet i innych należności związanych z podróżą jeżeli świadczenia te zostały otrzymane przez osoby fizyczne nie będące pracownikami w rozumieniu art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zostały poniesione m.in. w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5 ustawy, w związku z wykonywaniem tych funkcji. Art. 13 pkt 5 traktuje zaś o osobach wykonujących czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich. Zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity Dz. U. 02, Nr 21, poz. 205 ze zm.) powszechnemu obowiązkowi obrony podlegają wszyscy obywatele polscy zdolni ze względu na wiek i stan zdrowia do wykonywania tego obowiązku. W ramach powszechnego obowiązku obrony obywatele polscy są obowiązani do pełnienia m.in. służby wojskowej na zasadach i w zakresie określającym w tej ustawie – a zatem żołnierz – w tym także „żołnierz służby nadterminowej” niewątpliwie wykonuje czynności związane z pełnieniem obowiązków obywatelskich. Poza tym żołnierz wykonuje swoje czynności w celu realizacji zadań jednostki organizacyjnej na podstawie przepisów w/wym. Ustawy – tj. zadań jednostki wojskowej.

Tak zatem omawiany § 1 rozporz. Ministra Finansów dotyczy również i tej sytuacji.

Z rozporz. Ministra Obrony Narodowej z dnia 26.03.2003 r. w sprawie wyżywienia żołnierzy odbywających czynną służbę wojskową wynika, że w przypadku odbywania podróży służbowej żołnierze służby nadterminowej otrzymują równoważniki pieniężne w zamian za wyżywienie. Świadczenie to uznać należy za „inną należność związaną z podróżą” w rozumieniu cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów, zatem korzysta ono ze zwolnienia od podatku omawianego w tym rozporządzeniu.

Informacji tej udzielono w oparciu o stan faktyczny podany w powołanym na wstępie piśmie oraz stan prawny obowiązujący od dnia 1 stycznia 2004 r.