Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu, działając na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zmianami/, w odpowiedzi na pismo z dnia 16 lutego 2004 r. , dotyczące zasad odliczania od podatku z tytułu wydatków ponoszonych z tytułu gromadzenia oszczędności na rachunku oszczędnościowo-kredytowym, informuje.

Przepisy pozwalające na pomniejszanie podatku z tytułu gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej od 2002 r. zostały skreślone zachowano jedynie, na zasadzie ochrony praw nabytych, prawo do ulgi dla osób kontynuujących gromadzenie oszczędności.

Zasady korzystania z ww. ulgi od 2002 r. określają przepisy art. 4 ust.3 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne /Dz. U. Nr 134, poz. 1509/, zgodnie z którym podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, i przed dniem 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłaconych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r., do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.

Oznacza to, że w przypadku dalszego oszczędzania w kasie mieszkaniowej, z ulgi będzie można korzystać do upływu, określonego przed dniem 1 stycznia 2002r., terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy. Wprowadzono zatem ograniczenie pozbawiające podatnika prawa wydłużenia okresu po 31.12.2001 r. i korzystania z tego tytułu z preferencji podatkowych.

Ponadto, stosownie do postanowień art. 27a ust. 13 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz. U. nr 14, poz. 176 ze zmianami/ - w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r., jeżeli podatnik skorzystał z odliczenia od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności, a następnie wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę - do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, będzie obowiązany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tego tytułu.

A zatem nie powstaje obowiązek zwrotu kwot otrzymanych z tytułu oszczędzania jeżeli zostaną spełnione jednocześnie dwa warunki, tj. wycofanie oszczędności nastąpi po okresie określonym w umowie i środki zostaną przeznaczone na cele systematycznego oszczędzania.

Okres oraz cele oszczędzania określają przepisy ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego / Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz.1070 ze zmianami/ i zgodnie z art. 8 ust. 1. tej ustawy - przez zawarcie umowy o kredyt kontraktowy osoba fizyczna zobowiązuje się do systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej przez czas oznaczony, a bank prowadzący kasę mieszkaniową - do przechowywania oszczędności i udzielenia po upływie tego okresu długoterminowego kredytu na cele mieszkaniowe. Natomiast w ust. 2 ww. przepisu zapisano, iż celami mieszkaniowymi, o których mowa w ust. 1, są służące zaspokojeniu własnych potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy:
1) nabycie, budowa, przebudowa, rozbudowa lub nadbudowa domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość,
2) uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, albo prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego,
3) remont domu albo lokalu, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania,
4) splata kredytu bankowego zaciągniętego na cele wymienione w pkt 1-3,
5) nabycie dziatki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.

W myśl art. 9 ust. 1 powołanej ustawy, umowa o kredyt kontraktowy powinna określać m.in. warunki systematycznego oszczędzania - w tym, zgodnie z par. 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. w sprawie ogólnych warunków umowy o kredyt kontraktowy (Dz. U. Nr 68, poz. 330) - powinna zawierać postanowienia dotyczące m.in. okresu oszczędzania. Przy czym minimalny okres, na jaki może zostać zawarta umowa, został określony w art. 10 ust. 1 ww. ustawy o niektórych formach popierania budownictwa ... i nie może być krótszy niż 36 miesięcy, licząc od dnia pierwszej wpłaty na rachunek oszczędnościowo-kredytowy w kasie mieszkaniowej.

A zatem podatnik nie jest zmuszony do zwrotu ulgi jeżeli oszczędności wycofa po okresie ustalonym w umowie oraz przeznaczy oszczędności na wyżej wskazane cele. Jeżeli podatnik nie zrywając umowy z kasą dokona skrócenia okresu oszczędzania /okres wynikający z umowy nie może być jednak krótszy niż 36 m-cy/, co znajdzie odzwierciedlenie w umowie /zostanie zapisane w aneksie/ zdaniem tut. organu podatkowego nie będzie musiał zwracać ulgi podatkowej.

Ponadto przepisy podatkowe nie nakładają obowiązku przeznaczenia środków wycofanych z kasy wyłącznie na jeden cel a zatem możliwe jest wydatkowanie pieniędzy na różne, określone w umowie, cele.