Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu, działając na podstawie art. 14a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa /Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zmianami/, w odpowiedzi na pismo z dnia 5 stycznia 2004 r., dotyczące opodatkowania świadczeń wypłacanych w celu zabezpieczenia roszczenia o rentę cywilnoprawną , wyjaśnia.

Z przedstawionego przez jednostkę stanu faktycznego wynika, że została zobowiązana przez sąd, na podstawie art. 753 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego i posiłkowo art. 444 § 1 kodeksu cywilnego, do wypłacania świadczeń z tytułu zabezpieczenia roszczenia o rentę. W ocenie jednostki świadczenie takie winno być zwolnione z opodatkowania na mocy art. 21 ust.1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Analizując stan prawny obowiązujący w 2004r. poczyniono następujące ustalenia.

W przepisach podatkowych, tj. w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz. U. Nr 14, poz. 176 ze zmianami/, określono, że wolne od podatku dochodowego są m.in. odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:
a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

We, wprowadzonym do ustawy od 1 stycznia 2004 r., ust. 3c ww. przepisu zwolniono także z opodatkowania odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły się widoki powodzenia na przyszłość.

Zastosowanie instytucji zabezpieczenia roszczeń np. w postaci renty nakłada na pozwanego - podobnie jak prawomocny wyrok zasądzający - obowiązek łożenia na utrzymanie z tym zastrzeżeniem, że nie czyni tego ostatecznie lecz tymczasowo to jest na okres trwania procesu, jest więc orzeczeniem "stwierdzającym" obowiązek spełnienia roszczenia tyle że ograniczonym co do zasięgu czasowego.

W każdym wypadku zabezpieczenia świadczenia, np. alimentów lub renty, polegającego na zobowiązaniu dłużnika do uiszczania wierzycielowi w powtarzających się terminach pewnej sumy pieniężnej dochodzi do zaspokojenia wierzyciela do wysokości dokonanej zapłaty.

A zatem jak wynika z literalnego brzmienia ww. przepisów podatkowych ze zwolnienia od podatku korzystają odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku sądowego /który w tej sprawie jeszcze nie zapadł/, lub odszkodowania w postaci renty wypłacane na podstawie przepisów kodeksu cywilnego /bez konieczności uzyskania wyroku w tym zakresie/.

Zdaniem tut. organu podatkowego wypłaty dokonywane zaliczkowo na poczet renty, której obowiązek wynika z przepisów ustawy Kodeks cywilny mogą korzystać z ww. zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 3c ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.