Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14 z 2000 r. poz. 176 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2001 r. przewidywała w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit a - f możliwość odliczenia w ramach tzw. dużej ulgi budowlanej wydatków poniesionych przez podatnika na własne potrzeby mieszkaniowe przeznaczonych na:

• zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
• budowę budynku mieszkalnego,
• wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej; w razie przeniesienia przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz członka własności lokalu mieszkalnego,
• zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
• nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
• przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia jego zasiedlenia.

W wyniku nowelizacji przepisów cytowanej ustawy wprowadzonych ustawą z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. nr 134, poz. 1509) zlikwidowana została tzw. duża ulga budowlana i ulga związana z gromadzeniem oszczędności w banku prowadzącym kasę mieszkaniową, z zachowaniem praw nabytych.

Na podstawie art. 4 ust. 2 powołanej ustawy podatnikom, którzy w latach 1997 – 2001 nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cele określone w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a – f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przysługuje prawo do odliczania od podatku dalszych wydatków, stanowiących kontynuację danej inwestycji, poniesionych w okresie od 01.01.2002 r. do 31.12.2004 r. Z kolei prawa nabyte do ulgi związanej z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej zostały uregulowane w art. 4 ust. 3 ww. ustawy nowelizującej. Z przepisu tego wynika, że podatnicy, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności i przed dniem 01.01.2002 r. nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na ten cel, przysługuje prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłaconych na rachunek bankowy w ramach kontynuacji systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 01.01.2002 r., do upływu określonego przed 1.01.2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.

Z przedstawionych powyżej przepisów wynika, że osoba, która do końca 2001 r. poniosła wydatki związane z gromadzeniem oszczędności w banku prowadzącym kasę mieszkaniową, nabyła prawo do ulgi wyłącznie z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej. Wycofanie pieniędzy z kasy mieszkaniowej, po upływie okresu systematycznego oszczędzania, a następnie przeznaczenie ich na zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego albo gruntu pod budowę budynku mieszkalnego, nie uprawnia do odliczania od podatku tychże wydatków, ponieważ stanowią one odrębne, nowe inwestycje.