Podatnik prowadzi działalność gospodarczą i jest podatnikiem podatku od towarów i usług. W związku z objęciem stanowiska samorządowego działalność w tym samym zakresie co podatnik rozpoczęła żona. Wchodzące w skład przedsiębiorstwa męża środki trwałe stanowiące wspólny majątek dorobkowy małżonków zostaną przesunięte do przedsiębiorstwa żony, gdzie będzie kontynuowana ich amortyzacja.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Przepis art. 2 ustawy z dnia 08 stycznia 1993r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) wymienia czynności będące przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.W ust. 3 pkt. 4 tego przepisu wymienione zostały: darowizny towarów nie wymienione w pkt. 2 tego przepisu.

Art. 888 § 1 kodeksu cywilnego stanowi, iż przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Zgodnie z tą zasadą - jeżeli dana rzecz wchodzi do majątku wspólnego małżonków to nie może być przedmiotem darowizny między małżonkami, co z kolei może prowadzić do wniosku, że czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednakże, na gruncie prawa podatkowego istnieje możliwość prowadzenia odrębnej działalności gospodarczej przez małżonków bez konieczności przeprowadzenia rozdzielności majątkowej. Ustawa o podatku VAT nie traktuje małżonków jako jednego podmiotu podatkowego.

Małżonkowie nie mogą złożyć wspólnego zgłoszenia rejestracyjnego VAT-6, nie mogą posługiwać się jednym Numerem NIP, a w razie śmierci jednego z małżonków, nie ma możliwości sukcesji numeru NIP.

W świetle ustawy o podatku od towarów i usług każdy z małżonków wykonujący czynności podlegające ustawie musi samodzielnie zgłosić zgłoszenie rejestracyjne i jest odrębnym podmiotem podatkowym.

A zatem, działania małżonków dokonywane w zakresie prawa podatkowego nie mogą być kwalifikowane w kategoriach ustawowej wspólności majątkowej, oznaczałoby to bowiem, że o stosowaniu prawa podatkowego decyduje prawo prywatne, czyli przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Niewątpliwie środki trwałe zakupione w celu prowadzenia działalności gospodarczej przekazane przez podatnika małżonkowi stanowią w świetle przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego majątek wspólny małżonków jednakże wspólność ta istnieje na gruncie prawa rodzinnego.W świetle ustawy o podatku od towarów i usług właścicielem środków trwałych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą jest małżonek, który dokonał zakupu i tylko on ma prawo odliczyć podatek naliczony związany z ich zakupem i tylko on ma prawo wystawić dowód sprzedaży lub przekazania innemu podmiotowi. Argumenty powyższe znalazły odzwierciedlenie w wyrokach NSA. /ISA/Gd 439/98, ISA/Gd 777/97, ISA/Ka966/97/

Wynika z tego, że przekazanie środków trwałych wchodzących w skład ustawowej wspólności majątkowej z przedsiębiorstwa męża do przedsiębiorstwa żony wypełnia dyspozycję określoną w przepisie art. 2 ust. 3 pkt. 4 ustawy o podatku VAT, czyli jako darowizna dokonana pomiędzy dwoma odrębnymi podmiotami podlega przepisom ustawy o podatku VAT, a co za tym idzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podkreślić przy tym należy, iż badając sprawę opodatkowania przekazania środków trwałych między małżonkami w przedstawionym stanie faktycznym należy również wziąć pod uwagę wszystkie prawnopodatkowe okoliczności sprawy.Istotny jest charakter i rodzaj przekazywanych środków trwałych, tj. czy przekazywane jest przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 3 ust. 1 pkt. 1 ustawy o podatku VAT, albo czy zachodzą okoliczności wymienione w art. 7 ust. 1 pkt. 5 tej ustawy, czyli czy jest to darowizna towarów używanych o których mowa w art. 4 pkt. 7 tej ustawy.