Podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu samochodu ciężarowego. Samochód został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i zamortyzowany po pięciu latach eksploatacji

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z art.5 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) – zwanej dalej ustawą VAT – podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne mające siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jeżeli wykonują we własnym imieniu i na własny rachunek czynności, o których mowa w art.2, w okolicznościach wskazujących na zamiar ich wykonywania w sposób częstotliwy, nawet jeżeli zostały wykonane jednorazowo, a także wówczas, gdy czynności te polegają na jednorazowej sprzedaży rzeczy w tym celu nabytej. Biorąc pod uwagę w/w przepis stwierdzić zatem należy, że małżonkowie nie zostali w nim wymienieni jako podatnicy podatku VAT co oznacza, że za podatnika podatku VAT należy uznać tego ze współmałżonków, który wykonuje czynności, o których mowa w art.2 ustawy VAT, jak również dokonał zgłoszenia rejestracyjnego.

Zgodnie z art.2 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, eksport i import towarów lub usług oraz czynności wymienione w ust.3 cyt. przepisu.Jednocześnie w ust.3 pkt 2 i 4 cyt. powyżej przepisu ustawodawca postanowił, że przepisy ust.1 stosuje się również do przekazania przez podatnika towarów oraz świadczenia usług na potrzeby osobiste podatnika, wspólnika, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, a także zatrudnionych przez niego pracowników oraz byłych pracowników, jak również do darowizn towarów nie wymienionych w pkt 2.

Z przywołanych powyżej przepisów - art.5 ust.1 pkt 1 i art.2 ust.3 pkt 2 i 4 ustawy VAT - wynika, że przekazanie przez podatnika towaru na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie przez jego współmałżonka jest darowizną i podlega opodatkowaniu na podstawie art.2 ust.3 pkt 4 ustawy VAT.Czynność darowizny podatnik winien przy tym udokumentować fakturą wewnętrzną, o której mowa w art.32 ust.4 ustawy VAT, przy zastosowaniu stawki podatku równej stawce właściwej dla sprzedaży tego towaru w kraju..

Reasumując: przekazanie przez podatnika zamortyzowanego samochodu ciężarowego - przy zakupie którego podatnik zrealizował przysługujące mu prawo do odliczenia podatku VAT - na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie przez jego małżonka jest darowizną podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art.2 ust.3 pkt 4 ustawy VAT. Bez znaczenia pozostaje przy tym okoliczność, że przedmiot darowizny stanowi majątek wspólny małżonków w świetle Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zważyć bowiem należy, że w świetle przepisów ustawy VAT jest to towar, który podatnik (jako odrębny podmiot, o którym mowa w art.5 ust.1 pkt 1 ustawy VAT) zakupił w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą co oznacza, że w przypadku zakończenia tej działalności tylko na podatniku ciążą określone obowiązki z tytułu podatku od towarów i usług (w tym wynikające z art.9 ust.4 i art.6a ustawy VAT), jak również tylko jemu przysługują określone prawa (w tym prawo sprzedaży lub dokonania darowizny, przedmiotem których byłby towar zakupiony na potrzeby działalności gospodarczej).

Wskazać ponadto należy, że w sytuacji gdy podatnik zaprzestanie wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT przed dniem dokonania darowizny samochodu ciężarowego to - oprócz obowiązku zawiadomienia o tym fakcie właściwego urzędu skarbowego (art.9 ust.4 ustawy VAT) - będzie ciążył na nim obowiązek wykazania przedmiotowego samochodu w spisie z natury oraz opodatkowania go na zasadach określonych w art.6a ustawy VAT. W tym wypadku przekazanie samochodu na potrzeby działalności gospodarczej współmałżonka zwolnione będzie od podatku VAT na mocy art.6a ust.7 ustawy VAT, tj. przez okres 12 miesięcy od dnia sporządzenia spisu z natury (nie później niż 30 dni od dnia zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu) pod warunkiem rozliczenia podatku, o którym mowa w ust.1 i ust.6 tego przepisu.