Instytucja prawna zmiany wierzyciela jest określona w art. 509 – 518 kodeksu cywilnego. Przepisy te stanowią między innymi, że wierzyciel może przenieść wierzytelność na osobę trzecią, co prowadzi do zmiany osoby wierzyciela w drodze cesji. Zastrzeżenie formy pisemnej w kodeksie cywilnym jest przewidziane jedynie do celów dowodowych. Transakcje te mogą mieć charakter zarówno odpłatny, jak i nieodpłatny.
W przypadku Pana firmy cesja nastąpiła w dniach 30.12.2002r., 26.01.2004r. oraz 12.02.2004r. i miała charakter odpłatny. Zgodnie z Pana wyjaśnieniami przed dokonaniem rozpatrywanych transakcji z uwagi na nieściągalność „rat układowych” utworzył Pan rezerwę na pokrycie wierzytelności, spełniającą wymóg uznania jej za koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 23 ust. 1 pkt 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) – wg stanu prawnego na 2002 rok.
W konsekwencji zbycie ww. wierzytelności w formie cesji spowodowało wyłączenie utworzonej rezerwy z kosztów uzyskania przychodów.
Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny należy uznać, iż zgodnie z art. 14 ust.1 w związku z art. 14 ust. 2 pkt 7 wyżej cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym zarówno w roku 2002, jak i obecnie - przychodem z przedmiotowych umów cesji wierzytelności będzie przychód z tych transakcji pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Ponadto nadmienić należy, iż zgodnie z powszechną praktyką występującą w obrocie gospodarczym cena sprzedaży wierzytelności najprawdopodobniej była niższa niż wartość niespłaconych rat ustalonych w postępowaniu układowym.