Stosownie do art. 14a § 1 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137, poz. 926 ze zm.) w odpowiedzi na Państwa pismo z dnia 14.05.2004 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Olsztynie wyjaśnia:

Z załączonego do pisma aktu notarialnego – umowy zamiany z dnia 21.04.2004 r. – wynika, iż przedmiotami zamiany są nieruchomość stanowiąca działkę gruntu zabudowaną budynkiem użytkowym (byłe przedszkole) oraz obiektem zabytkowym (kapliczka) na nieruchomość stanowiącą działkę gruntu zabudowana budynkiem mieszkalnym a zabudowie bliźniaczej. Wartość zbywanej przez Państwa nieruchomości (posiadanej od 2000 r.) określona została kwotę 210.000zł.

Druga strona umowy określiła wartość zbywanej w drodze zamiany nieruchomości posiadanej od 1996r. na kwotę 150.000zł

Tytułem różnicy w wartościach uzyskaliście Państwo dopłatę w kwocie 60.00zł.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. "c" ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. nr 14 poz. 176 ze zm.) stanowi, że źródłem przychodu jest m.in. odpłatne zbycie nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło nabycie.

W przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonujących zamiany.

Zgodnie z art. 19 ust. 2 cyt. ustawy przychodem z odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw majątkowych (...) u każdej ze stron umowy przenoszącej własność jest wartość nieruchomości, rzeczy lub prawa zbywanego w drodze zamiany. Zatem zgodnie z regułą cyt. przepisu Państwa przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w drodze zamiany wymienionych nieruchomości wyniósł 210.000zł.

Ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 32 a (z zastrzeżeniem ust. 2) zwolnił od podatku dochodowego przychody uzyskane z zamiany:

1. budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębna nieruchomość lub udziału w takim lokalu lub
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, lub udziału w tych prawach, lub
3. gruntu, udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z budynkiem lub lokalem wymienionym w lit. a)

- jeżeli przedmiotem zamiany są wyłącznie znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości i prawa

wymienione w lit. a) – c).

Na mocy art. 32b ustawodawca zwolnił tez od podatku dochodowego przychody z zamiany rzeczy lub praw, innych niż wymienione w pkt 32a, jeżeli z tytułu jednej umowy nie przekraczają kwoty 2.280 zł.

Do przytoczonego stanu faktycznego, wynikającego z załączonego aktu notarialnego – umowy zamiany przywołane wyzej przepisu warunkujące zwolnienie od podatku dochodowego kwoty 210.000zł nie maja zastosowania, bowiem przedmiotem zamiany przenoszącej własność nieruchomości na mocy tej umowy jest nieruchomość nie mieszcząca się w zamkniętym katalogu nieruchomości i praw majątkowych art. 21 ust. 1 pkt 32 a. Ponadto wartość tej nieruchomości znacznie przekracza limit kwoty określony w art. 21 ust. 1 pkt 32b, tj. kwotę 2.280,00 zł.

Zatem w odniesieniu do Państwa ma zastosowanie przepis art. 28 ust. 1, 2 i 4 ustawy zgodnie z którym przychód z odpłatnego zbycia ww. nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym w formie ryczałtu w wys. 10% uzyskanego przychodu, płatnym bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.

W terminie płatności podatku podatnik jest obowiązany złożyć deklaracje według ustalonego wzoru (PIT-23).

Ustawodawca w ust. 2a przytoczonego przepisu normuje obowiązek zapłaty podatku w odniesieniu do podatników uzyskujących przychody wyłącznie ze sprzedaży.

Z jego treści wynika, iż zasada płatności podatku określona w ust. 2 nie ma zastosowania do podatników dokonujących sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych (...), którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania tej sprzedaży złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub c).
Literalne brzmienie tego przepisu wskazuje jego zastosowanie wyłącznie do podatników dokonujących sprzedaży nieruchomości czy praw majątkowych. Brak jest zatem podstaw do jego stosowania w odniesieniu do podatników uzyskujących przychody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych w drodze zamiany.

Stąd uzyskany przez Państwa umową zamiany w dniu 21.04.2004 r. przychód w wys. 210.000 zł podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 28 ust. 1, 2 i 4 cyt. ustawy, a złożona deklaracja wydatkowania w ciągu dwóch lat na cele mieszkaniowe "zwalniające z podatku dochodowego" kwoty dopłaty w wysokości 60.000 zł w świetle przytoczonych wyżej przepisów nie znajduje uzasadnienia.