Stosownie do postanowień zawartych w art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) w odpowiedzi na Pani żądanie z dnia 12.02.2004 r., dotyczące udzielenia informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Brzesku informuje.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że uzyskuje Pani dochód stanowiący emeryturę wypracowaną w Stanach Zjednoczonych, która przesyłana jest w formie czeków i wypłacana za pośrednictwem banku.

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), osoby fizyczne jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Przepis powyższy, zgodnie z art. 4 a w/w ustawy, stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Umowa ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżenia uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 1976 r. Nr 31, poz. 178), nie zawiera postanowień dotyczących opodatkowania emerytur i rent, z wyjątkiem otrzymywanych z funduszów publicznych z tytułu pełnionych poprzednio funkcji rządowych. Emerytury takie podlegają opodatkowaniu tylko w Stanach Zjednoczonych, w Polsce są wolne od podatku, jednakże w praktyce tego rodzaju emerytury nie występują. W w/w Umowie brak jest również ustaleń odnośnie opodatkowania „innych dochodów", zatem w przypadku świadczeń emerytalno - rentowych wypłacanych z USA są one opodatkowane na podstawie ustawodawstwa wewnętrznego, przy zastosowaniu wewnętrznych środków eliminacji podwójnego opodatkowania. Emerytury i renty podlegają opodatkowaniu w Stanach Zjednoczonych i w Polsce z tym, że o podatek pobrany w Stanach Zjednoczonych zmniejsza się podatek należny w Polsce.

W myśl bowiem art. 27 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1 osiąga dochody ze źródeł położonych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8 ustawy, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równa podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym. Zasadę powyższą stosuje się również w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 1, uzyskujących wyłącznie dochód ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, stosownie do art. 27 ust. 9 a w/w ustawy.

Wypłaty emerytury lub renty z zagranicy osobie mającej w Polsce miejsce zamieszkania dokonuje najczęściej bank, który jako płatnik, na podstawie art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych , zobowiązany jest do poboru zaliczek na poczet podatku dochodowego. Emerytury i renty wypłacane z zagranicy bez pośrednictwa płatnika powodują obowiązek samodzielnego obliczania i zapłaty zaliczek na podatek dochodowy przez podatnika, stosownie do art. 44 ust. 1 a pkt 2 w/w ustawy. Mając na uwadze powyższe, uzyskany przez Panią dochód, stanowiący emeryturę wypracowaną w Stanach Zjednoczonych, wypłacaną za pośrednictwem banku, stanowi dochód uzyskany za granicą, który podlega opodatkowaniu w Polsce.

Z wnioskiem o wspólne opodatkowanie dochodów mogą wystąpić małżonkowie, którzy spełniają łącznie następujące warunki określone w art. 6 ust. 2, 3, 8 - 10 ustawy:
- podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy,
- pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy,
- istnieje między nimi wspólność majątkowa,
- do żadnego z nich w roku podatkowym nie miały zastosowania przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem podatników o których mowa w art. 1 pkt 2 w związku z art. 6 ust. 1 a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, tj. podatników nieprowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej, osiągających przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze,
- wyrażony w zeznaniu podatkowym wniosek o wspólne opodatkowanie dochodów małżonków został przez nich złożony nie później niż w terminie określonym do złożenia zeznania za rok podatkowy, czyli za 2003 r. do 30 kwietnia 2004 r.

Spełnienie powyższych warunków daje prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów przewidzianego dla małżonków. Uzyskiwanie dochodów za granicą w postaci świadczeń emerytalno - rentowych nie pozbawia podatnika prawa do wspólnego rozliczenia się z małżonkiem. Podatnicy uzyskujący przychody m.in. ze źródeł przychodów położonych za granicą obowiązani są złożyć zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu na formularzu PIT-36, który przeznaczony jest zarówno dla podatników rozliczających się indywidualnie, jak i wspólnie z małżonkiem.

Wprowadzona w życie z dniem 01.01.2004 r. nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęła swym zakresem również powołane w niniejszym piśmie przepisy nie powodując jednak zmian zasad opodatkowania dochodów z emerytur i rent z zagranicy, w stosunku do rozwiązań obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2004 r.