W odpowiedzi na pismo z dnia 13 maja 2004r. (uzupełnione w dniu 25 maja 2004r.) w sprawie interpretacji przepisów podatku od towarów i usług - Naczelnik Urzędu Skarbowego Łódź – Śródmieście działając na podstawie art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) uprzejmie wyjaśnia, co następuje.

Zdaniem Spółki „ faktura dokumentująca dokonanie pomiarów gwarancyjnych na obiekcie elektrowni znajdującym się na terenie Indii jest świadczeniem usług w kraju położenia nieruchomości tzn. w Indiach. Zatem opodatkowanie tej usługi będzie w Indiach, według ich zasad. Firma (...) wystawi fakturę w kwocie netto i ta sprzedaż nie podlega opodatkowaniu VAT(...) W związku z tą usługą będziemy mogli uzyskać zwrot podatku naliczonego”.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega:

1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Ustawa nie posługuje się już więc terminem eksportu usług.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Od tej ogólnej zasady regulującej miejsce opodatkowania ustawa przewiduje szereg odstępstw, w zależności od rodzaju wykonywanej usługi. W myśl art. 27 ust. 2 ustawy w przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego - miejscem świadczenia usług jest miejsce położenia nieruchomości.

Należy przy tym podkreślić, iż powyższe odstępstwo od ogólnej zasady dotyczącej miejsca powstania obowiązku podatkowego, dotyczy jedynie usług, które związane są z konkretną nieruchomością a co za tym idzie tylko w takich przypadkach można zastosować opodatkowanie w miejscu położenia nieruchomości.

W związku z powyższym, jeżeli usługi świadczone przez Spółkę, zgodnie z pismem z dnia 25 maja 2004r. wykonywane na obiekcie elektrowni położonej w Indiach są usługami, o których mowa w art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy, miejscem świadczenia tych usług jest miejsce położenia nieruchomości. Tak więc usługi związane z nieruchomością nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, a będą podlegać opodatkowaniu tam, gdzie znajduje się dana nieruchomość.

Należy przy tym zaznaczyć, iż opodatkowanie tej usługi będą regulowały przepisy podatkowe obowiązujące w Indiach.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie zaś z art. 86 ust.8 pkt 1 ustawy podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Dodatkowo warunkiem odliczenia, jest posiadanie przez podatnika dokumentów, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami. Ustawodawca nie określa jednak jakiego rodzaju dokumenty są wymagane.

W odniesieniu do zapytania Spółki jaki dokument powinien dokumentować taką transakcje, tutejszy organ podatkowy zauważa co następuje.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Stosownie zaś do art. 106 ust. 2 ustawy przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze.

Zasady wystawiania faktur uregulowane zostały w § 11-30 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie maja zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970.)

W § 30 ust. 1-2 w/w rozporządzenia określono, iż faktury stwierdzające dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze – powinny zawierać dane określone w § 12, z wyjątkiem stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem.

Oznacza to, iż w przypadku wykonywania przez Spółkę czynności których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności Spółka nie jest zidentyfikowana dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze – to czynności te dokumentowane są fakturami na których nie wykazuje się polskiego podatku od towarów i usług , gdyż w takim przypadku zobowiązany do naliczenia i odprowadzenia podatku będzie zagraniczny usługobiorca, wg przepisów obowiązujących w jego kraju.