W związku z powyższym Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie informuje, iż zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług /Dz. U. Nr 54, poz. 535/ podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie posługuje się pojęciem działów specjalnych produkcji rolnej. Jest to kategoria stworzona wyłącznie na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych, której definicję znajdziemy w art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm./. Oceniając zakres nałożonego na podatników VAT obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy użyciu kas rejestrujących, należy ograniczyć się wyłącznie do analizy cyt. przepisu art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W świetle tej regulacji podatnik VAT ma obowiązek ewidencjonować w kasie fiskalnej sprzedaż dokonaną na rzecz osoby prowadzącej działy specjalne produkcji rolnej w sytuacji, gdy jest to: 1/ działalność gospodarcza, 2/ w formie indywidualnego gospodarstwa rolnego.

Ad 1/ zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody (...). Z kolei działami specjalnymi produkcji rolnej w myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są:

- uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych,

- uprawy grzybów i ich grzybni,

- uprawy roślin „in vitro”,

- fermowa hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych,

- hodowla dżdżownic, hodowla entomofagów, hodowla jedwabników,

- prowadzenie pasiek oraz

- hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym (art. 2 ust. 3).

Na tej podstawie należy stwierdzić, iż prowadzenie produkcji z zakresu działów specjalnych produkcji rolnej jest niewątpliwie działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad 2/ w art. 2 pkt 16 ustawy o PTU wskazano, iż ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o gospodarstwie rolnym, należy przez to rozumieć gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 roku o podatku rolnym /Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm./ za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów spełniających łącznie następujące warunki:

1/ sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych – z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza,

2/ o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy,

3/ stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nie posiadającej osobowości prawnej.

Jak wynika z przytoczonych powyżej przepisów sprzedaż dla osoby prowadzącej działy specjalne produkcji rolnej należy ewidencjonować w kasie fiskalnej wówczas, gdy jest to jednocześnie działalność gospodarcza w formie indywidualnego gospodarstwa rolnego, o której mówi art. 111 ust. 1 ustawy o PTU.

Dyrektor Izby Skarbowej informuje ponadto, iż w dalszym ciągu zachowują moc obowiązującą rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kas rejestrujących /Dz. U. Nr 234, poz. 1971 ze zm./ oraz z dnia 4 lipca 2002 roku w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników /Dz. U. Nr 108, poz. 948, z 2003 r. Nr 152, poz. 1481, z 2004 r. Nr 85, poz. 798/ - do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 111 ust. 7 i 9 ustawy (art. 165 ustawy o PTU)

Niniejszej informacji udzielono w oparciu o aktualny stan prawny oraz przedstawiony w zapytaniu stan faktyczny.

Ponieważ zapytanie Podatnika jest datowane na dzień 31 marca 2004 r., kiedy obowiązywała jeszcze ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. Nr 11, poz. 50 ze zm./, Dyrektor Izby Skarbowej informuje, iż w poprzednim stanie prawnym istniała analogiczna regulacja obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu oraz kwot podatku należnego przy użyciu kas rejestrujących. Podstawę prawną stanowiły wówczas przepisy art. 29 ust. 1 oraz art. 4 pkt 13 ww. ustawy.