Na podstawie przepisu art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137 poz. 926 z późn. zm.), po rozpatrzeniu złożonego przez Pana wniosku z dnia 8.06.2004 r. (data wpływu 15.06.2004 r.) w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zasad opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu z czynności w wyniku której nastąpi przekazanie całości majątku pozostałego po likwidacji prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej małżonce wykonującej odrębną działalność gospodarczą, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Zamościu wyjaśnia:

1. Według przedstawionego we wniosku oraz złożonych w jego uzupełnieniu wyjaśnieniach z dnia 28.06.2004 r. stanu faktycznego obecnie wykonuje Pan pozarolniczą działalność gospodarczą. Przychody z tej działalności opodatkowane są na zasadach ogólnych. W przyszłości zamierza Pan przekazać majątek obecnie wykorzystywany w tej działalności małżonce wykonującej odrębną działalność gospodarczą i zlikwidować prowadzoną przez siebie działalność. Majątek nieruchomy (budynek gospodarczy) oraz zamortyzowany w całości samochód zamierza Pan przekazać małżonce na podstawie umowy użyczenia. Część pozostałych ruchomości (środki trwałe, wyposażenie) sprzeda Pan małżonce wycenione w cenie rynkowej, a towary handlowe sprzeda wycenione w cenie nabycia. W Pana ocenie sprzedaż tą należy udokumentować fakturami VAT naliczając odpowiednio z tego tytułu podatek od towarów i usług. Należy też zaliczyć ją (w wartości netto) do Pana przychodów z działalności gospodarczej. Z kolei Pańska małżonka w Pana ocenie winna zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów swojej działalności, na podstawie wystawionych przez Pana faktur, wartość nabytych od Pana towarów handlowych, wyposażenia i części środków trwałych (te, których wartość jednostkowa nie przekracza 3 500,00 zł), a pozostałe, nabyte w drodze kupna środki trwałe, winna objąć ewidencją środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych od ich wartości początkowej (ceny nabycia według faktury). W ten sam sposób, Pana zdaniem, małżonka winna postąpić z majątkiem, który jej Pan użyczy (budynek i samochód), obejmując go ewidencją środków trwałych i dokonując odpisów amortyzacyjnych od jego wartości rynkowej ustalonej na podstawie wyceny sporządzonej przez biegłego.

2. Rozpatrując przedstawiony w Pana wniosku stan faktyczny z uwzględnieniem mających w nim zastosowanie przepisów prawa podatkowego stwierdzić należy, że zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 3 i 9, 11 ust. 1, art. 11 ust. 2a pkt 4, art. 14 ust. 1, art. 14 ust. 2 pkt 1 lit a) i b), art. 16 ust. 1, art. 20 ust. 1, art. 22 ust. 1 i 8, art. 22a ust 1 pkt 1 i 2, art. 22d ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity Dz.U. Nr 14 poz. 176 z 2000 r. z późn. zm.), źródłami przychodów są w szczególności pozarolnicza działalność gospodarcza i inne źródła. Przychodem, z zastrzeżeniem art. 14 i 16 ustawy jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń. Wartość tą ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia. Przychodem z działalności gospodarczej są kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane o ile nie zostały zaliczone do przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 tej ustawy. U podatników dokonujących sprzedaży towarów opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Z kolei za przychody z innych źródeł uważa się między innymi nieodpłatne świadczenia, nie należące do przychodów określonych w art. 12 – 14 i 17 ustawy. Świadczeniem tego rodzaju jest przychód z nieruchomości odstąpionych bezpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom. Przychód ten ustala się w jego wartości czynszowej to jest równowartości czynszu, jaki by przysługiwał od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości. Kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie według zasad określonych w art. 22a – 22o. Amortyzacji podlegają w szczególności stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania, budynki i środki transportu – o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z wykonywaną działalnością gospodarczą, zwane środkami trwałymi. Podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, których wartość początkowa nie przekracza 3 500,00 zł, wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.

3. Odnosząc powyższe uregulowania do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wskazać należy iż kwoty, które staną się Panu należne w wyniku dokonania sprzedaży ruchomych składników majątku przedsiębiorstwa na rzecz pańskiej małżonki stanowić będą (po pomniejszeniu o należny z tego tytułu podatek od towarów i usług) Pana przychody z działalności gospodarczej. Również z tytułu zamierzonego oddania przez Pana małżonce budynku do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia będzie Pan osiągał przychody stanowiące przychody z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy z dnia 26.07.1991 r. Przychody te będą równe co do wartości czynszowi, jaki by Panu przysługiwał od małżonki w razie zawarcia z nią umowy najmu lub dzierżawy dotyczącej przedmiotowego budynku (części nieruchomości). Dla Pana małżonki z kolei zamierzona przez Pana czynność sprzedania jej posiadanych przez Pana składników majątku stanowić będzie podstawę do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów jej działalności tych wydatków udokumentowanych wystawioną przez Pana na fakturą, które dotyczą nabycia towarów handlowych, wyposażenia i innych składników majątku ruchomego, które nie będą podlegały amortyzacji. Z kolei w związku z nabyciem od Pana na podstawie wskazanej wyżej faktury składników majątku podlegających amortyzacji Pańska małżonka będzie obowiązana dokonywać odpisów amortyzacyjnych. Odpisy dokonane z tego tytułu będą stanowiły koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez nią działalności. W związku z zamierzonym przyjęciem od Pana do bezpłatnego używania samochodu Pańska małżonka będzie uzyskiwać przychody z nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 11 ust. 2a pkt 4 i art. 20 ust. 1 powołanej ustawy z 26.07.1991 r., zaliczone do przychodów z innych źródeł (art. 10 ust 1 pkt 9 tej ustawy). Wskazać także należy, że w przypadku przyjęcia od Pana do bezpłatnego używania budynku i samochodu Pańska małżonka nie stanie się właścicielem (czy tez współwłaścicielem) tego majątku. Majątek ten nie będzie zatem u niej stanowił środków trwałych w rozumieniu art. 22a ust. 1 pkt 1 i 2 powołanej ustawy z dnia 26.07.1991 r. Nie będzie on podlegał amortyzacji, a odpisy z tytułu jego zużycia nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 8 tej ustawy.

4. Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że z tytułu zamierzonego przekazania przez Pana całości majątku przedsiębiorstwa małżonce w sposób częściowo odpłatny (poprzez sprzedaż) i częściowo nieodpłatny (poprzez oddanie w bezpłatne używanie) powstanie u Pana obowiązek zaliczenia do przychodów z działalności gospodarczej wartości netto sprzedanych składników majątku. Będzie też Pan obowiązany ustalić i wykazać w zeznaniu składanym po upływie roku podatkowego, jako Pana przychody z innych źródeł, przychód uzyskany z budynku oddanego w bezpłatne używanie. Wysokość tego przychodu należy ustalić w kwocie stanowiącej równowartość czynszu jaki by Panu przypadał gdyby budynek ten był oddany do używania na podstawie umowy najmu (dzierżawy). Pańska małżonka natomiast na skutek dokonania zamierzonej przez Pana czynności będzie obowiązana zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów swojej działalności wydatki, które poniesie na odpłatne nabycie od Pana składników majątku nie podlegających amortyzacji. Będzie też obowiązana objąć prowadzoną ewidencją środków trwałych odpłatnie nabyte od Pana składniki majątku podlegające amortyzacji i zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne ustalone od wartości początkowej (ceny nabycia) tego majątku. Ponadto z tytułu przyjęcia od Pana do bezpłatnego używania samochodu Pańska małżonka obowiązana będzie ustalić i wykazać w zeznaniu składanym po upływie roku podatkowego, jako jej przychody z innych źródeł, przychód uzyskany z nieodpłatnego używania samochodu. Wysokość tego przychodu należy ustalić na podstawie cen rynkowych stosowanych przy odpłatnym udostępnianiu rzeczy tego samego rodzaju i gatunku (takich jak przedmiotowy samochód), z uwzględnieniem ich podobieństwa w zakresie stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia. W świetle przedstawionego przez Pana stanu faktycznego pańska małżonka z tytułu przyjęcia do bezpłatnego używania samochodu i budynku nie będzie miała podstawy prawnej do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od nieodpłatnie używanego majątku.

5. Uwzględniając wskazane poprzednio okoliczności stwierdzić należy, że stanowisko zajęte przez Pana w tej sprawie w powołanym na wstępie wniosku nie jest w pełni zgodne z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. Dotyczy to w szczególności Pańskiego stanowiska w sprawie amortyzowania przez małżonkę majątku (budynku i samochodu) oddanego jej do bezpłatnego używania. Pańskie stanowisko nie uwzględnia również kwestii przychodów, które w wyniku zamierzonej przez Pana czynności uzyskiwał Pan będzie z budynku oddanego małżonce do bezpłatnego używania na cele prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Nie uwzględnił Pan również w swojej wypowiedzi przychodów, które w wyniku zamierzonej przez Pana czynności uzyskiwać będzie Pańska małżonka z samochodu oddanego jej do bezpłatnego używania.
Końcowo informuję się, że w sprawie wskazanych w powołanym na wstępie piśmie wątpliwości związanych ze stosowaniem w opisanym przez Pana przypadku przepisów o podatku od towarów i usług Naczelnik tutejszego Urzędu udzieli stosownej informacji w późniejszym terminie.