Spółka prowadzi działalność w zakresie budowy i sprzedaży mieszkań osobom fizycznym. Z wszystkimi klientami podpisane są umowy przedwstępne. Osoby nabywające lokal mieszkalny dokonują wpłat w systemie ratalnym na poczet prowadzonej inwestycji zgodnie z harmonogramem załączonym do umów przedwstępnych. Do dnia 1 maja 2004r. klienci dokonali na rzecz Spółki wpłat części wartości lokalu wraz z częścią wartości udziału w gruncie przynależnego do nabywanych przez nich mieszkań. Niektóre wpłaty na wartość udziału w gruncie odpowiadają tylko części tej wartości. Z uwagi na fakt, że w obowiązującym do 30 kwietnia 2004r. stanie prawnym, grunty nie stanowiły towaru w rozumieniu ustawy o VAT, pobranie wpłat stanowiących swoistego rodzaju zaliczki na zakup udziału w gruncie nie podlegało opodatkowaniu VAT. Spółka wystawiała na rzecz klientów faktury VAT jedynie na część dotyczącą wartości lokalu, na których doliczony był podatek VAT według stawki obniżonej 7%. Na część dotyczącą wartości gruntu wystawiany był natomiast oddzielny dokument potwierdzający dokonaną wpłatę. Podatek VAT nie był naliczany.

Pytanie Spółki brzmi: Czy wpłaty na poczet udziału w gruncie, dokonane na rzecz Spółki, przez nabywców nieruchomości mieszkalnych, przed 1 maja 2004r., podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, czy powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych pobieranym przez notariusza w dacie podpisania aktu notarialnego ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży tego lokalu wraz ze związanym z nim udziałem w gruncie oraz kiedy powstanie obowiązek podatkowy od wspomnianych wpłat?

Naczelnik Trzeciego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Radomiu wyjaśnia: Stawka podatku od towarów i usług przy sprzedaży gruntu zależy od tego jaką stawką opodatkowana jest dostawa budynków lub budowli trwale związanych z gruntem. Związane jest to z przepisem art. 29 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, z którego wynika, że w przypadku dostawy budynków, budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U nr 54, póz. 535) od 1 maja 2004r. do 31 grudnia 2007r. Stawkę 7% stosuje się do obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych.Z sytuacji przedstawionej przez podatnika wynika, że akt notarialny, dotyczący sprzedaży nieruchomości, będzie podpisany po l maja 2004r., w związku z tym faktyczne nabycie nieruchomości nastąpi już pod rządami nowej ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, według której (art. 2 pkt. 6 i art. 7) dostawa gruntu podlega opodatkowaniu. Bez znaczenia jest to, że przyjęto wpłaty na poczet udziału w guncie przed 1 maja 2004r., skoro czynność dostawy towaru zostanie dokonana po 1 maja 2004 i podlega opodatkowaniu według zasad określonych w nowej ustawie o VAT. W art. 19 ust. 10 ustawy postanowiono, że w przypadku dostawy towarów, której przedmiotem są lokale i budynki, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 30 dnia, licząc od dnia wydania. Obowiązek podatkowy od wpłat na poczet udziału w gruncie, dokonanych przed 1 maja 2004r., wystąpi z chwilą przekazania nieruchomości, czyli w chwili podpisania aktu notarialnego.