Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że występujący z zapytaniem podatnik kupił w 1999r. na podstawie umowy kupna – sprzedaży samochód ciężarowy marki Mercedes, który wprowadzony został do ewidencji środków trwałych. W 2003r. postanowieniem Prokuratury Okręgowej w/wym samochód przekazano prawnemu właścicielowi, ponieważ jak ustalono pochodził z kradzieży. W dalszej części pisma podatnik podaje, że powstała strata nie została uznana jako koszt uzyskania przychodu, ponieważ mimo ubezpieczenia, podatnik nie miał prawa do odszkodowania. Środek trwały został zlikwidowany a nie zamortyzowana część zaksięgowana na straty nadzwyczajne powstałe na skutek szkód w składnikach majątku spowodowanych zdarzeniem trudnym do przewidzenia.

W odniesieniu do powyższego, zgodnie z przepisem art. 23 ust 1 pkt 48 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. Nr 14 poz 176 ze zm.), nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym.

Jednocześnie, za koszt uzyskania przychodu nie uważa się strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych (art. 23 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy)

Natomiast w przypadku likwidacji środka trwałego, rozstrzygnięcie kwestii czy wartość nieumorzona stanowi koszt uzyskania zależy od przyczyny likwidacji środka trwałego( zużycie naturalne, zdarzenie losowe, w ramach budowy środka trwałego, utrata przydatności gospodarczej wskutek zmiany rodzaju działalności) oraz od źródła sfinansowania nabycia czy wytworzenia środka trwałego ( za środki własne, dotacje np. z PFRON)

Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, nie uznaje się za koszt uzyskania przychodów strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeśli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności. Natomiast można uznać za koszty uzyskania przychodów jego nie umorzoną wartość z chwilą sprzedaży tego składnika zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W świetle przepisów ww. ustawy, w przypadku likwidacji środków trwałych z innych powodów niż wymieniony w ww. art. 23 ust. 1 pkt 6 ustawy, nie umorzona wartość początkowa stanowi generalnie koszt uzyskania przychodu. Przy czym należy uwzględnić wyjątki, w przypadku wystąpienia których nie można zaliczyć nie umorzonej wartości likwidowanego środka trwałego do kosztów uzyskania przychodów, np. gdy:

• środek trwały jest likwidowany w ramach budowy nowego obiektu, to wartość nie umorzona zwiększa wartość początkową tego budowanego obiektu,
• jest sfinansowany z dotacji, subwencji czy dopłat, np. z PFRON, które podlegają zwolnieniu z podatku – art. 21 ust. 1 pkt 47c ustawy,
• dotyczy strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodu, który nie był objęty dobrowolnym ubezpieczeniem – art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy.

Nadmienić należy, że odszkodowanie otrzymane w związku ze stratą samochodu pochodzącego z kradzieży jest przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej zgodnie z przepisem art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej i podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 27 ust. 1 ww. ustawy.

Z powyższych przepisów wynika, że warunkiem uznania za koszt uzyskania przychodu wydatków dotyczących strat powstałych w wyniku kupna samochodu pochodzącego z kradzieży jest, objęcie go ubezpieczeniem dobrowolnym. Przedmiotowy samochód nabyty został przez podatnika w dobrej wierze i używany był dla potrzeb związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. W momencie odebrania samochodu powstała strata, którą można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, bowiem samochód był objęty ubezpieczeniem dobrowolnym.