W odpowiedzi na pisma z dnia 1.12.2003 r. i 5.12.2003 r. w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym, w myśl art. 14a § 1 - 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Krośnie informuje, co następuje:

Spółka pyta, czy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług sprzedaż praw do znaku towarowego „S.” oraz przejęcie praw i obowiązków z umów franchisingowych wraz z konceptem marketingowym sieci sklepów detalicznych, a także czy podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych przejęcie praw i obowiązków z umów franchisingowych. Na mocy umowy z dnia 12.11.2003 r. FHU „D.”, występujące w umowie jako zbywca, zbył na rzecz FH „C.” sp. z o.o. - nabywcy – prawa i obowiązki wynikające z umów franchisingowych oraz z konceptem marketingowym sieci handlowej oraz prawo własności znaków towarowych wraz z wszelkimi prawami określonymi w przepisach prawa własności przemysłowej i prawa autorskiego. Strony umowy określiły, iż przeniesienie praw i obowiązków z umów franchisingowych jest równoznaczne z cesją wierzytelności, a równocześnie stanowi przejęcie długu w myśl art. 509 k.c. i 519 pkt 2 k.c. Strony podały wartość zbywanego prawa do znaku towarowego oraz odrębnie określiły wynagrodzenie Zbywcy z tytułu przeniesienia praw i obowiązków z umów franchisingowych. Spółka prezentuje stanowisko, że sprzedaż praw do znaków towarowych będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, natomiast przejęcie praw i obowiązków z umów franchisingowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT oraz opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tutejszy organ podatkowy po przeanalizowaniu przedmiotowej sprawy podziela stanowisko spółki w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży znaków towarowych, uznania jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT przejęcie praw i obowiązków z umów franchisingowych, ale nie podziela stanowiska odnośnie niepodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych przejęcia praw i obowiązków z umów franchisingowych.

Warunkiem opodatkowania ww. umowy podatkiem od towarów i usług jest uznanie dokonanej sprzedaży określonych w umowie praw za usługę w rozumieniu art. 4 ustawy o VAT. Zgodnie z brzmieniem art. 4 pkt 2 lit. c i d, usługą w rozumieniu ustawy o VAT jest sprzedaż praw lub udzielenie licencji i sublicencji, a także oddanie do używania wspólnego znaku towarowego gwarancyjnego w rozumieniu przepisów prawa własności przemysłowej. Ustawa z dnia 30.06.2000 r. - Prawo własności przemysłowej, obejmuje swym zakresem przedmiotowym (art. 1 ust. 1 pkt 1) stosunki w zakresie wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych. W kategorii tej nie mieści się więc sprzedaż praw wynikających z umów franchisingowych, czy sprzedaż metod i planów gospodarczych. Jak wynika z cyt. przepisu, prawo własności przemysłowej reguluje natomiast stosunki w zakresie znaków towarowych. Sprzedaż praw do znaku towarowego jest usługą w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Skoro ustawą o VAT nie została objęta sprzedaż pozostałych praw (poza znakiem towarowym) wynikających z umowy z dnia 12.11.2003 r., pozwala to – w świetle art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – na rozważenie ewentualnego opodatkowania tej sprzedaży PCC:

Wśród enumeratywnego wyliczenia umów podlegających PCC znajdują się umowy sprzedaży i zamiany praw majątkowych. Definiując pojęcie prawa majątkowego, zwraca się uwagę na jego ekonomiczny aspekt. Prawami majątkowymi są więc posiadające wymierną wartość ograniczone prawa rzeczowe, wierzytelności, prawa spadkowe i inne. W związku z powyższym, nie budzi wątpliwości, że przelew wierzytelności dokonany w formie umowy sprzedaży (stosownie do art. 510 § 1 k.c.) podlega, jako sprzedaż praw majątkowych, podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Umowa sprzedaży wierzytelności podlega opodatkowaniu PCC również i wtedy, gdy występuje łącznie z przejęciem długu wynikającego z istniejącego stosunku zobowiązaniowego. Nie może być bowiem rozpatrywana w oderwaniu od stosunku prawnego (zobowiązania umownego), którego dotyczy.

W stosunku zobowiązaniowym wierzytelność oznacza uprawnienie (korzyść) i niesie ze sobą określoną wartość ekonomiczną, przypisywaną prawom majątkowym. Dlatego też przenoszone prawa i obowiązki z umów franchisingowych zostały w omawianej umowie z dnia 12.11.2003 r. wycenione. Wycenie poddano łącznie prawa i obowiązki objęte umową. Przejęcie długu (obowiązku, straty) winno co najwyżej pomniejszać wartość nabytej wierzytelności. Stąd, choć przejęcie długu istotnie jako odrębna umowa nie podlega opodatkowaniu PCC, to w przypadku, gdy następuje ono łącznie z przelewem wierzytelności, nie powoduje braku opodatkowania umowy jako całości. Skutkiem tak zawartej umowy było bowiem wejście nabywcy w stosunek zobowiązaniowy zawarty między zbywcą a osobami trzecimi. W tym znaczeniu nabywca nabył prawo majątkowe o charakterze obligacyjnym (do bycia stroną umów z osobami trzecimi). Potwierdza to pismo jednostki, która deklaruje, iż nabywcy chodzi o czerpanie korzyści z umów franchisingowych. Choć umowa z 12.11.2003 r. nie może być kwalifikowana jako klasyczna sprzedaż wierzytelności, odpowiada ona kategorii sprzedaży prawa majątkowego w rozumieniu art. 535 k.c. w związku z art. 555 k.c., zawiera bowiem elementy przedmiotowo istotne umowy sprzedaży, tj. z jednej strony przeniesienie prawa, z drugiej – zapłatę ceny i dotyczy prawa majątkowego o charakterze obligacyjnym. Mieści się więc w katalogu czynności prawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Niniejszej odpowiedzi udzielono w oparciu o aktualny stan prawny oraz stan faktyczny przestawiony w zapytaniu.