W odpowiedzi na pismo z dnia 08.06.2004r. (data wpływu – 09.06.2004r.) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Pabianicach informuje:

W obowiązującej od dnia 01.05.2004r. ustawie z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) z katalogu czynności opodatkowanych (art. 5) zniknęło pojęcie eksportu usług. Nowa ustawa określa (art. 27 i 28) reguły ustalania miejsca świadczenia różnych rodzajów usług. Może być ono uzależnione np. od siedziby usługodawcy, siedziby usługobiorcy, miejsca faktycznego wykonania usługi, a także innych okoliczności. Jeśli polski podatnik świadczy usługi, które zgodnie z tymi regułami nie są świadczone w Polsce, wówczas taka czynność w ogóle nie podlega VAT w Polsce.

Miejscem opodatkowania usług transportowych zgodnie z art. 27 ust. 2 pkt. 2 ustawy jest co do zasady miejsce, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych kilometrów. Jako zasadę przyjęto zatem w przypadku międzynarodowych usług transportowych, że niezależnie od miejsca siedziby podatnika świadczącego usługę, jej usługa opodatkowana jest w kraju, w którym odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości.

Tak więc przy świadczeniu usług transportu towarów np. z Polski na Ukrainę opodatkowana polskim podatkiem od towarów i usług będzie jedynie część usługi odbywająca się na polskim terytorium i jedynie ta część transportu zostanie wykazana w składanej przez podatnika deklaracji VAT-7. Pozostała część nie będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce.

Odnośnie usług pomocniczych do usług transportowych, takich jak załadunek, rozładunek, przeładunek i podobne czynności, to zgodnie z art. 27 ust. 2 pkt. 3 lit. b) cytowanej ustawy, za miejsce świadczenia tych usług uznaje się miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone, z zastrzeżeniem art. 28.

Natomiast w art. 28 ust. 5 pkt. 2 lit. a) cytowanej ustawy wskazano, że w przypadku usług wykonywanych przez pośredników, działających w imieniu i na rachunek osób trzecich, związanych bezpośrednio z usługami pomocniczymi do usług transportowych – miejscem opodatkowania tych usług jest miejsce wykonania usług pomocniczych do usług transportowych – o ile nabywca usługi nie podał dla tej czynności swojego numeru identyfikacyjnego innego niż kraj wykonania usług pomocniczych do usług transportowych. W przypadku gdy nabywca usługi podał dla tej czynności świadczącemu usługę numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego, na którym zgodnie z art. 28 ust. 5 cytowanej ustawy ma miejsce świadczenia usługa, miejscem świadczenia usługi jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer (art. 28 ust. 6 cytowanej ustawy).

Na podtsawie art. 83 ust. 1 pkt. 23 cytowanej ustawy przewidziano stawkę 0% dla usług transportu międzynarodowego.

Przez usługi transportu międzynarodowego, zgodnie z art. 83 ust. 3 cytowanej ustawy rozumie się:

• 1) przewóz lub inny sposób przemieszczania towarów:
• a) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty,
• b) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Wspólnoty do
• miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju,
• c) z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt),
• d) z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Wspólnoty lub z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Wspólnoty do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju;
• 2) przewóz lub inny sposób przemieszczania osób środkami transportu morskiego, lotniczego i kolejowego:
• a) z miejsca wyjazdu na terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju,
• b) z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu na terytorium kraju,
• c) z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt);
• 3) usługi pośrednictwa i spedycji międzynarodowej, związane z usługami, o których mowa w pkt. 1 i 2.

Jeśli chodzi o sposób wystawiania faktur VAT, to w omawianym przypadku należność za transport na fakturze należy „rozbić” na dwie pozycje. Odcinek krajowy należy wykazać ze stawką 0%, natomiast odcinek wykonany poza terytorium kraju – bez VAT (bez żadnej stawki ani zwolnienia z VAT). Należałoby też na fakturze umieścić adnotację, że ów odcinek, zgodnie z zasadami art. 27 ust. 2 pkt. 2 cytowanej ustawy podlega opodatkowaniu poza terytorium kraju.