W odpowiedzi na pismo z dnia 01.07.2004r. stanowiącego zapytanie w zakresie podatku od towarów i usług, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź – Bałuty działając na podstawie art. 14 a ustawy z dnia 29.08.1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) wyjaśnia:

Na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11.03.2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) z prawa do odliczenia podatku naliczonego są wyłączone towary i usługi, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

W szczególnych przypadkach, tj. jeżeli poniesione przez podatnika wydatki nie stanowią kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, wyłączenia z prawa do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w ww. art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy nie stosuje się.

W art. 88 ust. 3 pkt. 1 i 2 ustawy stwierdza się bowiem, że przepis ust. 1 pkt 2 nie dotyczy:

1) wydatków związanych z nabyciem towarów i usług, o których mowa w art. 87 ust. 3 (tj. towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji), oraz z nabyciem gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów;

2) wydatków związanych z nabyciem towarów i usług zaliczanych u podatnika do środków trwałych nie podlegających amortyzacji, zgodnie z przepisami o podatku dochodowym, jeżeli fakt ten pozostaje w ścisłym związku ze zwolnieniem od tego podatku.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt. 1 lit. a i b ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:

a) nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,

b) nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a) środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Stosownie natomiast do art. 16c pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym amortyzacji nie podlegają budynki, lokale, budowle i urządzenia zaliczane do spółdzielczych zasobów mieszkaniowych lub służących działalności społeczno-wychowawczej prowadzonej przez spółdzielnie mieszkaniowe. W związku z tym w odniesieniu do ustanowienia spółdzielczego prawa do garaży lub lokali użytkowych nie ma zastosowania wyłączenie z zakazu odliczania podatku naliczonego wyrażone w art. 88 ust. 3 pkt 1 ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4f ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - obowiązującym do 31.12.2004r. na podstawie art. 5 ust.1 ustawy z dnia 12 listopada 2003r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 202, poz.1957) - wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i z innych źródeł przychodów - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych i inne cele statutowe, z wyjątkiem działalności gospodarczej.

Jeżeli zatem występują wydatki związane z nabyciem towarów, zaliczane w spółdzielni mieszkaniowej do środków trwałych nie podlegających amortyzacji, a fakt ten pozostaje w ścisłym związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego, to do 31.12.2004r. (z uwagi na ww. art. 17 ust.1 pkt 4f ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) Spółdzielnia ma prawo - zgodnie z ww. art. 88 ust. 3 pkt 2 ustawy - do odliczania podatku naliczonego od tych wydatków.

W art. 87 ww. ustawy zostały określone zasady rozliczania nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust.2 jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W ust. 2 ww. art. 87 ustawy określono, że termin zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika. Natomiast z ust. 3 tego przepisu wynika, że w terminie 60 dni od złożenia rozliczenia, zwrot różnicy podatku następuje do wysokości kwoty ograniczonej wartością:

- podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz

- kwoty stanowiącej 22% obrotu opodatkowanego stawkami niższymi niż określona w art. 41 ust. 1, tj. stawkami niższymi niż stawka 22%.

Pozostała część żądanej różnicy podatku przewyższająca ww. wartość zgodnie z tym przepisem podlega zwrotowi w terminie 180 dni od dnia złożenia deklaracji.