Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, iż Spółka, prowadząc działalność developerską w zakresie budowy domów i mieszkań na konkretne zamówienie klienta – zawarła z klientami umowy przed dniem 30 kwietnia 2004 r. Przed tym dniem klienci dokonali także pełnej zapłaty (przedpłaty w 100 %) za lokale mieszkalne wraz z prawem wieczystego użytkowania gruntu przynależnym do konkretnego mieszkania. Z kolei rzeczywiste przeniesienie własności tych lokali wraz z przeniesieniem prawa wieczystego użytkowania gruntu w formie aktu notarialnego nastąpi dopiero po 1 maja 2004 r.

Art. 6 ust. 1 ustawy z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) wprowadził ogólną zasadę, iż obowiązek podatkowy w podatku VAT powstawał z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Od tej zasady ustawodawca wprowadził liczne wyjątki – między innymi :

• w oparciu o art. 6 ust. 4 tej ustawy z 1993 r. – obowiązek podatkowy w przypadku sprzedaży towarów lub świadczenia usług, których wykonanie winno być potwierdzone fakturą – powstawał z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w siódmym dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi,
• w oparciu o art. 6 ust. 7b tej ustawy – obowiązek podatkowy w przypadku sprzedaży lokali i budynków, powstawał z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wydania.

Grunt nie stanowił towaru a zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu nie stanowiło świadczenia usług w rozumieniu art. 4 nieobowiązującej już, uprzednio cytowanej ustawy z 1993 r. o podatku VAT, a zatem nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT) w myśl art. 2 tej ustawy.

Moment powstania obowiązku podatkowego w zakresie dostawy towarów i świadczenia usług, których wykonanie winno być potwierdzone fakturą a także w zakresie dostawy towarów, której przedmiotem są lokale i budynki – zasadniczo nie uległ zmianie od 1 maja 2004 r., co wynika z art. 19 ust. 1, ust. 4 i ust. 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535).

Tym niemniej regulacja nowej ustawy o podatku VAT stanowi w art. 2 pkt 6, iż towarem od 1 maja 2004 r. jest również grunt. Na podstawie art. 8 ust. 1 odpłatne zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy o VAT z 2004 r., a zatem podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT).

Skoro zatem moment otrzymania zapłaty przez Spółkę za sprzedaż lokali – nastąpiły przed 30 kwietnia 2004 r., to okoliczność ta wypełnia dyspozycję normy prawnej art. 6 ust. 7b cytowanej ustawy z 1993 r. o podatku VAT. Zatem obowiązek podatkowy powstałby w przypadku tych umów w miesiącu kwietniu 2004 r. – w odniesieniu do transakcji, których przedmiotem były lokale mieszkalne lub budynki. Biorąc pod uwagę natomiast moment wystawienia faktury VAT, to jest kwiecień 2004 r. – stwierdzić należy, iż moment powstania obowiązku podatkowego w omawianym zakresie na mocy art. 6 ust. 4 ustawy o VAT z 1993 r. przypadł na miesiąc kwiecień 2004 r. – w odniesieniu do transakcji, których przedmiotem były lokale mieszkalne lub budynki.

Ponieważ od 1 maja 2004 r. zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu stanowi usługę, o czym tutejszy organ wspomina wyżej, to w odniesieniu do określenia momentu powstania obowiązku podatkowego posiłkować należy się przepisem art. 19 ust. 1 nowej ustawy z 2004 r. o VAT. Zgodnie z tą normą prawną – obowiązek podatkowy w przypadku świadczenia usług powstaje z chwilą wykonania usługi (a zatem z chwilą przeniesienia prawa wieczystego użytkowania gruntu w formie aktu notarialnego – w oparciu o art. 237 w związku z art. 158 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). W opinii tutejszego organu podatkowego obowiązek podatkowy zatem powstaje w tym przypadku, w odniesieniu do zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu – w miesiącu maju 2004 r., gdyż wówczas nastąpiło rzeczywiste wykonanie usługi jakim jest właśnie przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu. Podatnik zatem w wystawianej fakturze VAT winien uwzględnić opodatkowanie tejże usługi.

Tutejszy organ podatkowy zaznacza ponadto, iż przepis art. 29 ust. 5 cytowanej ustawy z 2004 r. o podatku VAT nie ma zastosowania, bowiem dotyczy on przypadków dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budowli lub budynków, gdyż sytuacje przewidziane w tej normie prawnej dotyczą wyłącznie gruntu traktowanego jako towar, a nie świadczenie usług czym właśnie jest przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu.