Weryfikując na podstawie art. 14b § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa informację o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego zawartą w piśmie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowgo w Warszawie Nr IMUS-1471/DPD1/423/137/2004/EN z dnia 2004-07-30, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie dokonuje zmiany (uzupełnienia) udzielonej odpowiedzi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dn. 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz.654 z póź. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16.ust.1. Koszty poniesione w walucie obcej przelicza się na złote według kursów średnich ogłoszonych przez Narodowy Bank Polski z dnia poniesienia kosztu. Jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut,koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów.

Analiza treści art. 15 ust. 1 zdanie drugie updop wskazuje, że rożnice kursowe z tytułu różnych kutsów walut mogą być uwzględnione w kosztach uzyskania przychodów dopiero wówczas, gdy nastąpi faktyczna zapłata za nabyty towar lub uslugę. Przez zapłatę należy rozumieć wyłącznie zapłatę w pieniądzu, a nie w jakiejkolwiek innej formie, np. w formie kompensaty z wzajemną wierzytelnością.

Przepisy dotyczące różnic kursowych prowadzą do wniosku, iż rozliczenie podatkowe obejmuje jedynie róznice kursowe zrealizowane. Choć kompensata jest formą regulowania wzajemnych zobowiązań i należności, to nie można uznać, iż jest ona związana z finansowymi operacjami, skutkującymi - w kasowym ujęciu - utratą lub wzrostem wartości waluty. Dlatego w sytuacji gdy rozliczenia pomiędzy kontrahentami nastąpią na zasadach kompensaty, nie powstaną różnice kursowe, które miałayby wpływ na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Należy zatem uznać, iż różnice kursowe powstałe pomiędzy dniem powstania kosztu (przychodu), a dniem kompensaty zobowiązania (należności) jako niezrealizowane mogą zostać uwzględnione jedynie w bilansowym rachunku podatnika. Nie można ich natomiast zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Zatem dokonując kompensaty wzajemnych wierzytelności w walucie obcej nie występuje fakt poniesienia kosztów, który mógłby być korygowany (podwyższany lub obniżany zaleznie od kierunku zmian kursu) różnicami kursowymi. Następuje tu bowiem potrącenie wzajemnych wierzytelności, a nie ich zapłata. Analogiczne stanowisko zajął Minister Finansów w piśmie z dnia 19.12.2002r. Nr PB 4/KGK-8214-2292-335/02.