INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 03.03.2011 r. (data wpływu 16.05.2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10.07.2011 r. (data wpływu 14.07.2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 01.07.2011 r. (data doręczenia 05.07.2011 r.) oraz pismem z dnia 16.08.2011 r. (data wpływu 18.08.2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 04.08.2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16.05.2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Aktem notarialnym z dnia 07.02.2007 r. Wnioskodawca zakupił od osoby fizycznej 1/2 części nieruchomości położonej w P. stanowiącej działki 788/1, 788/2, 788/3, 788/4 oraz 789.

Działki te zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy położone są w terenie przeznaczonym pod zabudowę mieszkaniową o funkcji zagrodowej z dopuszczeniem realizacji dodatkowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych bez gwarancji standardu właściwego dla terenów zabudowy mieszkaniowej. Działki nie są zabudowane, nie pozostają w dzierżawie, nie są obciążone hipotekami lub innymi ograniczonymi prawami rzeczowymi.

• Decyzją z dnia 31.08.2007 r. ww. działki zostały podzielone w taki sposób, że powstały działki 1005/1 - 13 przy czym działki 1005/1,2 i 11 zostały przeznaczone na drogi. W wyniku podziału Wnioskodawca stał się właścicielem 50% udziałów w trzynastu działkach.
• W sierpniu 2009 r. i listopadzie 2009 r. Wnioskodawca (razem z drugim współwłaścicielem) sprzedał cztery działki o numerach 1005/4-7. Od transakcji sprzedaży zapłacono podatek dochodowy oraz VAT
• Wolą wierzyciela jest uporządkowanie stosunków pomiędzy współwłaścicielami tj. częściowo (dotyczy czterech) znieść współwłasność w pozostałych we współwłasności działkach w taki sposób, że zamiast posiadać 50 % udział w czterech działkach (1005/8 i 9 oraz 1005/11 i 12) posiadałby 100% udziałów w dwóch z nich. Transakcja dokonana byłaby drogą nieodpłatnej zamiany udziałów we współwłasności co dawałoby wnioskodawcy 100% udziałów w działkach 1005/9 oraz 1005/12.
  
  

Wszystkie działki są położone obok siebie i mają taką sama wartość rynkową, zamiana - zniesienie współwłasności odbywałoby się bez żadnych wzajemnych dopłat.

Wnioskodawca przedstawił projekt treści aktu notarialnego:

UMOWA NIEODPŁATNEGO CZĘŚCIOWEGO ZNIESIENIA WSPÓŁWŁASNOŚCI NIERUCHOMOŚCI

§ 1. Jeremi J P. oświadczył, że na podstawie umowy sprzedaży z dnia 23 kwietnia 1992 roku przysługuje Jemu udział do 1/2 (jednej drugiej) części nieruchomości położonej w P., w gminie G., w powiecie i województwie l., o łącznej powierzchni 0,7998 ha, w skład której wchodzą między innymi działki nr 1005/8 (jeden tysiąc pięć łamane przez osiem), 1005/9 (jeden tysiąc pięć łamane przez dziewięć), nr 1005/12 (jeden tysiąc pięć łamane przez dwanaście) i nr 1005/13 (Jeden tysiąc pięć łamane przez trzynaście), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą; pozostały udział we własności do 1/2 (jednej drugiej) części tej nieruchomości przysługuje spółce pod firmą pod firmą Przedsiębiorstwo „M.” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.; działy III i IV wymienionej księgi wpisów nie zawierają;

Na potwierdzenie powyższego oświadczenia okazali odpis zwykły z księgi wieczystej przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych Ekspozyturę w dniu roku oraz powołał się na okazane przy akcie notarialnym sporządzonym w tutejszej kancelarii w dniu 20 sierpnia 2009 roku, zarejestrowanym w Repertorium A zaświadczenie wydane przez Wójta Gminy w dniu 14 sierpnia 2008 roku, z którego wynikało m.in., że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy działki nr 1005/8, 1005/9, 1005/12 i 1005/13 położone są w terenie przeznaczonym pod zabudową mieszkaniową o funkcji zagrodowej z dopuszczeniem realizacji dodatkowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych bez gwarancji standardu właściwego dla terenów zabudowy mieszkaniowej apis planu RM, a w przypadku zbycia w/w nieruchomości zostanie naliczona częściowa opłata planistyczna.

Nadto Jeremi J P. i Maciej J P. oświadczyli, że:

działki nr 1005/8, 1005/9, 1005/12 i 1005/13 powstały z podziału działki nr 1005 o pow. 1,3203 ha zatwierdzonego ostateczną decyzją Wójta Gminy z dnia 31 sierpnia 2007 r., działki nie są zabudowane, opisane nieruchomości nie pozostają w dzierżawie, nieruchomości objęte w/w księgami wieczystymi nie są obciążone hipotekami, w tym przymusowymi, innymi ograniczonymi prawami rzeczowymi, długami, w tym z tytułu podatku i prawami osób trzecich i nie ma żadnych ograniczeń w rozporządzaniu nimi, przysługujący Jeremiemu J P. udział we własności stanowi jego majątek osobisty, umowy majątkowej małżeńskiej nie zawierał.

§ 2. Jeremi J P., działający w imieniu własnym oraz Maciej J P., działający jako Prezes Zarządu spółki pod firmą Przedsiębiorstwo „M.” Sp. z o. o. z siedzibą w W. oświadczyli, że częściowo znoszą współwłasność opisanej w paragrafie pierwszym niezabudowanej nieruchomości, położonej w P., w gminie G., objętej księgą wieczystą, w ten sposób, że:

1. własność działek gruntu nr 1005/8 o pow. 0,1057 ha i nr 1005/13 o pow. 0,1660 ha, o łącznej wartości rynkowej 270.000,- zł (dwieście siedemdziesiąt tysięcy złotych) nabywa Jeremi Jarosław P.,
2. własność działek gruntu nr 1005/9 o pow. 0,1057 ha i nr 1005/12 o pow. 0,1659 ha, o łącznej wartości rynkowej 270.000,- zł (dwieście siedemdziesiąt tysięcy złotych) nabywa spółka pod firmą Przedsiębiorstwo „M.” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.
   
   

§ 3. Łączną wartość przedmiotu niniejszej umowy Stawający określili w kwocie 540.000,- zł pięćset czterdzieści tysięcy złotych), a zniesienia współwłasności dokonują bez wzajemnych dopłat.

§ 4. Wzajemne wydanie przedmiotu umowy w posiadanie już nastąpiło, zaś w dniu dzisiejszym przejdą na nabywców obowiązki, w tym podatki związane z nabyciem własności poszczególnych nieruchomości.

§ 5. Na podstawie tej umowy i załączonych dokumentów Strony wnoszą do Sądu Rejonowego Wydziału Ksiąg Wieczystych o

1. Jeremi J P. wnosi o odłączenie z księgi wieczystej części nieruchomości położonej w P., w gminie G., w powiecie i województwie l., o łącznej powierzchni 0,2717 ha, w skład której wchodzą działki nr 1005/8 o pow. 1057 m2 i nr 1005/13 o pow. 0,1660 ha, stanowiące grunty orne, a następnie założenie dla tej nieruchomości księgi wieczystej i wpisanie w dziale II własności na rzecz Jeremiego J P., Pesel
2. Maciej J P. wnosi o odłączenie z księgi wieczystej część nieruchomości położonej w P., w gminie G., w powiecie i województwie l., o łącznej powierzchni 0,2716 ha, w skład której wchodzą działki nr 1005/9 o pow. 0,1057 ha i nr 1005/12 o pow. 0,1659 ha, stanowiące grunty orne, a następnie założenie dla tej nieruchomości księgi wieczystej i wpisane w dziale II własności na rzecz spółki pod firmą Przedsiębiorstwo „M.” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., Regon.
   
   

Przedmiotowy wniosek dotyczy nieruchomości która była współwłasnością łączną dwóch współwłaścicieli Jeremiego P. i Michała W. Wskutek działań tych współwłaścicieli nieruchomość została podzielona na 10 części. Współwłasność łączna pozostała bez zmian, czyli każda z części ma dwóch współwłaścicieli.

Wnioskodawca kupując udziały od Michała W. wstąpił w jego miejsce jako 50%-wy współwłaściciel dziesięciu działek. Przedmiotowy wniosek dotyczy czterech z nich.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy zniesienie współwłasności ww. czterech działek poprzez ich zamianę w taki sposób, że każdy z właścicieli czterech połówek działek staje się właścicielem dwóch działek w całości nakłada na wnioskodawcę ( podatnika VAT) obowiązek zapłaty podatku VAT ...
2. Czy wyżej opisane zniesienie współwłasności będzie skutkowało koniecznością zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych ...
3. Czy transakcja podlega opodatkowaniu podatkiem PCC ...
4. Czy sądowne zniesienie współwłasności przez współwłaściciela będącego osobą fizyczną, wbrew woli wnioskodawcy będzie miało wpływ na ew. konieczność lub nie zapłaty ww. podatków ...
   
   

Przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia jest rozpatrzenie wniosku w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, tj. pytań oznaczonych nr 2 oraz nr 4.

W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 2 i 4

Zgodnie z art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przedmiotem opodatkowania jest dochód. Planowana transakcja ma być dokonana bez dopłat z uwagi na fakt, że udziały w nieruchomościach są tej samej wartości.

Nie będzie podatku dochodowego od osób prawnych ponieważ nie będzie żadnych rozliczeń finansowych. Zamieniane działki (kiedyś stanowiące jedna całość) sąsiadują ze sobą, są tej samej wielkości i wartości. W planowanej transakcji nie wystąpią żadne spłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie pytań oznaczonych nr 2 i nr 4 uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm., dalej „updop”), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Przepisy ww. ustawy nie zawierają definicji przychodu. W odniesieniu do przychodów Ustawodawca zastosował technikę ustawodawczą polegającą na wymienieniu przykładowych kategorii pożytków, których otrzymanie implikuje powstanie przychodu podatkowego (art. 12 ust. 1 pkt 1-10 updop) pozostawiając katalog przysporzeń kreujących powstanie przychodu w rozumieniu ustawy otwartym. Jednocześnie Prawodawca ustanowił w art. 12 ust. 4 powołanej ustawy zamknięty katalog kategorii przychodów wyłączonych z opodatkowania. A contrario wszystkie inne przysporzenia majątkowe (zwiększające aktywa lub zmniejszające pasywa spółki) niż wymienione w art. 12 ust. 4 updop należy uznać za przychód skutkujący powstaniem obowiązku podatkowego.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 12 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Na mocy ust. 3 powołanego artykułu, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 cytowanej ustawy do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów).

W konsekwencji za przychód należy uznać każde przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, definitywnym, bezzwrotnym. Przy czym w przypadku przychodów uzyskiwanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej już sam fakt, że przychód staje się należny powoduje powstanie obowiązku podatkowego.

Również zgodnie z utartym poglądem doktryny i judykatury, przychodem podatkowym jest trwałe zwiększenie majątku podatnika, które może wyrażać się w zwiększeniu jego aktywów lub zmniejszeniu jego pasywów (w kategoriach bilansowych). O tym więc, czy w wyniku takich czynności po stronie Spółki powstanie obowiązek rozpoznania przychodu podatkowego, czy taki obowiązek nie powstanie rozstrzyga kwestia trwałego zwiększenia majątku Spółki lub też jej brak.

W tym miejscu warto również wskazać na przepis art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 1 updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu (ewentualnie zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów), przy czym każdy wydatek poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami racjonalności działania dla osiągnięcia przychodu. Przy kwalifikowaniu poniesionych wydatków trzeba brać pod uwagę ich celowość oraz potencjalną możliwość przyczynienia się wydatku do osiągnięcia przychodu, a także racjonalność wydatków, to znaczy ich adekwatność do rzeczywistych potrzeb i zakresu prowadzonej działalności oraz konieczność ich poniesienia dla osiągnięcia przychodu.

Zatem aby zaliczyć dany koszt do podatkowych kosztów uzyskania przychodów muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

• poniesiony został w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

• został właściwie udokumentowany,

• nie znajduje się w katalogu kosztów zawartych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy,

• ma charakter definitywny (bezzwrotny).
  
  

Z okoliczności sprawy wynika, iż zamiarem Stron jest zniesienie współwłasności nieruchomości.

Wobec powyższego, zauważyć należy, że współwłasność jest instytucją prawa cywilnego uregulowaną w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego, współwłasność polega na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Ponadto, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności oraz żeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości (art. 210 i art. 211 ww. ustawy). Zatem celem postępowania o zniesienie współwłasności jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, które stanowią przedmiot współwłasności.

Wobec powyższego, kwestią do rozstrzygnięcia jest fakt, czy takie zniesienie współwłasności stanowi odpłatne zbycie podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Przez „odpłatne zbycie” rozumieć należy każde przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin odpłatne zbycie obejmuje zatem szeroki zakres umów. W myśl art. 155 ustawy Kodeks cywilny, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Tym samym, określenie „zbycie” odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia własności i nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży czy zamiany, lecz ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do całej rzeczy lub udziału.

Przenosząc powyższe na grunt przepisów podatkowych stwierdzić należy, iż zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia / zbycia rzeczy tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbywa się bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danego podmiotu ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jego majątku. Analogicznie, okoliczność, że udział innego współwłaściciela ulega pomniejszeniu, traktowana być musi w kategorii zbycia, gdyż w ten sposób ulega pomniejszeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tego podmiotu nad rzeczą, jak też stan jego majątku.

Wnioskodawca opisując zdarzenie przyszłe wskazał, iż przedmiotowe zniesienie współwłasności odbędzie się bez żadnych wzajemnych dopłat.

W związku z powyższym, w przypadku, gdy wartość praw nabytych na wyłączność przez Wnioskodawcę po zniesieniu przedmiotowej współwłasności mieścić się będzie w udziale jaki przypadał Wnioskodawcy w rzeczy wspólnej oraz nie wystąpią dopłaty lub spłaty, to wówczas zniesienie współwłasności nieruchomości będzie neutralne podatkowo, tj. Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodów i kosztów podatkowych z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.