Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.) przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Opodatkowaniu podlegają wszystkie przychody otrzymane w danym miesiącu od płatnika, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 21 i art. 52 ustawy. Od 1 stycznia 2004 r. na skutek nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzonej ustawą z dnia 12 listopada 2003 r. (Dz. U. Nr 202, poz. 1956) ograniczono zakres zwolnień dotyczących świadczeń dla pracowników związanych z wydawaniem posiłków i napojów.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy ze zwolnienia od podatku korzysta wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty za pranie odzieży roboczej, za używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku, gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych. Jak wynika z powyższego wolna od podatku dochodowego jest tylko wartość napojów i posiłków, których obowiązek wydawania wynika z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy. Zgodnie z art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Jednocześnie na podstawie tego przepisu wydana została ustawowa delegacja dla Rady Ministrów do określenia w drodze rozporządzenia rodzajów tych posiłków i napojów oraz wymagań, jakie powinny one spełniać, a także przypadków i warunków ich wydania. Wypełniając ustawową delegację Rada Ministrów wydała rozporządzenie z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279). Z tego rozporządzenia wynika, iż pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie:

1. posiłki wydawane ze względów profilaktycznych, w formie jednego dania gorącego,
2. napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy.

Nie każde wydanie pracownikowi w czasie pracy posiłku uznane będzie za wypełnienie przez pracodawcę obowiązku nałożonego art. 232 Kodeksu pracy. Posiłek może być uznany za profilaktyczny, jeżeli spełnia wymogi wynikające z § 2 ww. rozporządzenia. W § 3 rozporządzenia określono grupy pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych, którym pracodawca obowiązany jest posiłki te zapewnić. Jak wynika natomiast z § 5 ww. rozporządzenia stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje, oraz szczegółowe zasady ich wydawania, a także warunki uzasadniające zapewnienie posiłków w sposób, o którym mowa w § 2 ust. 2, ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa – pracodawca po uzyskaniu opinii przedstawicieli pracowników. Zatem pracodawca w porozumieniu z organizacjami związkowymi powinien ustalić stanowiska pracy spełniające warunki, wymienione w § 3 omawianego rozporządzenia, na których zatrudnieni pracownicy uprawnieni są do otrzymywania posiłków i napojów. Jak z powyższego wynika wartość wydanych posiłków stanowi przychód dla pracowników na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy, jeśli osoby te wykonują pracę której nie można sklasyfikować wg kryteriów określonych w ww. rozporządzeniu, a posiłki wydawane przez pracodawcę nie spełniają normy określonej w tymże rozporządzeniu. Zgodnie z art. 38 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych płatnik winien od wartości wydawanych posiłków pobrać zaliczki na podatek dochodowy i przekazać w terminie do 20–go miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwym według siedziby płatnika, wykazując te przychody w deklaracji PIT-4. Zapis w ZUZP nie stanowi podstawy zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Wydawanie posiłków winno odbywać się na podstawie przepisów ww. rozporządzenia Rady Ministrów. W związku z powyższym stanowisko spółki zawarte w zapytaniu jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodu są koszty w celu uzyskania przychodów z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy. Oprócz tego, aby określony wydatek został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów musi on być związany z przychodem i nie wymieniony w art. 16 ust. 1 cyt. wyżej ustawy. W przypadku zatem wydatków ponoszonych na rzecz pracowników musi istnieć związek z przychodami firmy w sposób bezpośredni lub pośredni. Zatem w świetle powyższego należy stwierdzić, iż wydatki na rzecz pracowników związane z wydawanymi posiłkami, będą stanowiły koszty uzyskania przychodów jeżeli podatnik wykaże związek przewidziany w art. 15 ust. 1 ustawy.