Stan faktyczny

Podatnik – osoba fizyczna – planuje przyjąć darowiznę w postaci udziałów w spółce z ograniczoną działalnością, w której jest członkiem zarządu. Wartość księgowa udziałów znacznie różni się od ich wartości rynkowej.

Ocena prawna stanu faktycznego

Punktem wyjścia dla niniejszej interpretacji jest art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn – zwana dalej ustawą ( tj. Dz. U. z 2004r. nr 142, poz. 1514 ), który stanowi, iż podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Zatem ustawodawca za podstawę opodatkowania w podatku od spadków i darowizn przyjął wartość przedmiotu darowizny, a dokładniej, jego cenę rynkową.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż przy założeniu, że wartość bilansowa udziałów nie jest tożsama z ich wartością rynkową, to ta ostatnia winna stanowić podstawę opodatkowania. Tym samym, potwierdzić należy przedstawione w sprawie stanowisko podatnika.

Na marginesie dodać trzeba, iż sposób określenia wartości rynkowej znajduje swoją treść w art. 8 ust. 3 ustawy, tj. wartość rynkową rzeczy i praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju z dnia powstania obowiązku podatkowego. Natomiast w myśl § 1 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 maja 2001r. w sprawie obowiązku składania zeznań podatkowych przez podatników podatku od spadków i darowizn ( Dz. U. nr 40, poz. 462 ) podatnicy podatku od spadków i darowizn są zobowiązani do składania zeznań podatkowych o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, w którym należy wymienić min. nabyte rzeczy znajdujące się w kraju i prawa majątkowe podlegające wykonaniu w kraju, miejsce położenia tych rzeczy lub wykonywania prawa majątkowych oraz ich wartość rynkową, określoną według stanu na dzień nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Zważywszy na powyższe, organ podatkowy powinien przyjąć do wymiaru podatku od spadków i darowizn wartość podaną przez podatnika w zeznaniu pod warunkiem, że wartość podana przez nabywcę nie odbiega od wartości rynkowej. W przeciwnym wypadku określenie wartości nastąpi w toku postępowania podatkowego. Na takie rozwiązanie wskazuje treść art. 8 ust. 1 ustawy, tj. wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw (...). W sytuacji, gdy nabywca nie podał wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych lub wartość podana przez nabywcę według oceny naczelnika urzędu skarbowego nie odpowiada ich wartości rynkowej, organ podatkowy wezwie nabywcę do określenia wartości rzeczy i praw lub podwyższenia tej wartości w terminie nie krótszym niż 14 dni. W razie nieudzielenia odpowiedzi lub podania wartości nieodpowiadającej wartości rynkowej, naczelnik urzędu skarbowego ustali wartość z uwzględnieniem opinii biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób przekroczy o 33 % wartość podaną przez nabywcę, koszty opinii biegłych ponosi nabywca - art. 8 ust. 4 ustawy.

Dyspozycja powyższego przepisu nie wyklucza jednak przedłożenia przez podatnika wraz z zeznaniem podatkowym operatu szacunkowego przedmiotu darowizny, sporządzonego przez biegłego rzeczoznawcę na odrębne zlecenie podatnika i na jego koszt. Ww. dokument stanowić może dla organu podatkowego – jeśli uznany zostanie za dowód w sprawie wobec spełnienia wymogów art. 8 ust. 3 ustawy - podstawę do określenia wartości rynkowej przedmiotu darowizny, a tym samym obliczenia wysokości należnego podatku.