Zarząd Cmentarzy Komunalnych (ZCK) będący zakładem budżetowym rozpoczął działalność w dniu 01.01.2001r., m.in. w zakresie usług cmentarnych i sprzedaży grobowców. Zarząd na podstawie zarządzenia Prezydenta Miasta pobiera opłaty za:

• miejsce grzebalne – opłata jest pobierana w momencie pochówku,
• przedłużenie ważności grobu na dalsze 20 lat – opłata pobierana jest dwadzieścia lat po pochówku i przedłuża ważność grobu na kolejnych dwadzieścia lat.

Rodziny osób pochowanych na cmentarzu dokonują ekshumacji szczątków z jednego grobu w inne miejsce, tworząc groby rodzinne. Rodziny te uiściły ówczesnemu administratorowi – Gminie Miejskiej kilka lub kilkanaście lat wcześniej opłatę za przedłużenie ważności grobu na dalsze dwadzieścia lat, a w chwili ekshumacji zwracają się o zwrot poniesionej opłaty roz-liczonej proporcjonalnie za lata niewykorzystane (cennik takiej możliwości nie przewiduje). Miejsca po ekshumacji pozostawiane są pod zarząd ZCK i służą do bieżących pochówków. Sprzedaż tych miejsc stanowi przychód ZCK.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z postanowieniami art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemne zapytanie podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Dyspozycja cytowanego powyżej przepisu obliguje organ podatkowy do udzielenia pisemnej informacji w zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego. Zapytanie Zarzą-du Cmentarzy Komunalnych przedstawione w punkcie pierwszym nie dotyczy kwestii zwią-zanej z przepisami prawa podatkowego.

W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych obowiązują uregulowania usta-wy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Określenie konsekwencji podatkowych ustalonego stanu faktycznego z odpowiednią normą prawną musi wynikać albo wprost z ustawy albo z przepisu rozporządze-nia wydanego na podstawie i w granicach ustawowego upoważnienia.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie znajduje uzasadnienia prawnego orzeczenie przez organ podatkowy o dysponowaniu prawem Zarządu Cmentarzy Komunalnych do dokonania zwrotu opłaty wcześniej uiszczonej Gminie Miejskiej za niewykorzystane lata ważności grobu. Kwestia ewentualnego zwrotu opłaty za miejsce grzebalne lub przedłużenie ważności grobu za niewykorzystane lata winna wynikać z zawar-tej pomiędzy stronami umowy.

Natomiast odnośnie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów ZCK zwrotu opłat za niewykorzystane lata ważności grobów należy zauważyć, że zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z 15.02.1992r. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnię-cia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera wykazu wydatków, które przesądzają o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Niemniej jednak z treści art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. wynika, że poniesiony wydatek musi mieć bezpośredni lub pośredni wpływ na powstanie przychodu z określonej działalności. Przyjmuje się zatem, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów. Jednocześnie w wyroku z dnia 29.10.1997r., sygn. akt III S.A. 797/96, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodu, każdy przypa-dek poza wyraźnie wskazanymi w ustawie wymaga indywidualnej oceny pod katem bezpo-średniego związku z przychodami i racjonalnością działania dla ociągnięcia przychodu. Nale-ży podkreślić, iż to na podatniku spoczywa obowiązek wykazania tego związku.

Wydatek poniesiony przez Zarząd Cmentarzy Komunalnych na zwrot opłat za niewykorzy-stane lata ważności grobów (nie wymieniony w treści art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992r.) należy uznać za wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodów. W świetle powyższego wydatek ten będzie stanowić koszt uzyskania przychodu ZCK.