Dyrektor Izby Skarbowej prosuje udzieloną odpowiedź:

W myśl zasady wyrażonej w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zasada ta została jednak przez ustawodawcę obwarowana pewnymi wyjątkami, których zastosowanie należy w każdym konkretnym przypadku wykluczyć, aby prawidłowo ustalić zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego. Taki wyjątek zawiera np. przepis art. 86 ust. 3 ustawy o podatku, który ogranicza możliwość odliczenia podatku naliczonego w przypadku zakupu samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych, które spełniają wskazane w przepisie warunki. Przepis ten nie dotyczy jednak ciągników rolniczych, bowiem zgodnie z definicją pojazdu samochodowego - zawartą w ustawie z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003r., Nr 58, poz. 515 ze zm.) - określenie to nie obejmuje ciągnika rolniczego. Podatnikowi służy zatem prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie ciągników rolniczych w pełnej wysokości, w zakresie w jakim zakup ten pozostaje w związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o podatku). W konsekwencji do ciągników rolniczych nie ma również zastosowania ograniczenia przewidziane w art. 88 ust. 1 pkt 3, stąd podatnik może odliczyć podatek naliczony związany z zakupem paliwa do ciągnika rolniczego.

Zgodnie z postanowieniami art. 88 ust. 1 pkt 3 ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się między innymi do nabywanych przez podatnika paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych oraz innych samochodów o dopuszczalnej ładowności mniejszej niż określona według wzoru:

Dopuszczalna ładowność =

357 kg + ilość miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy x 68 kg

Jeżeli zatem paliwo będzie zakupione do samochodu (pojazdu samochodowego) o ładowności niższej niż określona według powyższego wzoru, podatek od zakupionego paliwa nie podlega odliczeniu. W pozostałych przypadkach odliczenie podatku zawartego w cenie paliwa stosuje się na ogólnych zasadach.

Istotną regulację w tej materii zawiera . 86 ust. 5 zd. pierwsze ustawy, wskazując dokumenty, na podstawie których ustala się wielkości decydujące o tym, czy podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, czy nie - a więc ilość miejsc (siedzeń) oraz dopuszczalną ładowność samochodu. Na gruncie obecnie obowiązującej ustawy dokumentami tymi są wyciąg ze świadectwa homologacji lub odpis decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania takiego świadectwa, wydawane zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym.

Pojazdy samochodowe, które we wskazanych dokumentach nie mają określonej liczby miejsc lub dopuszczalnej ładowności, uznaje się również za samochody osobowe, o których mowa w art. 86 ust. 3 cyt. ustawy. Z przepisów nie wynika z kolei, aby sam brak u podatnika odpisu świadectwa homologacji lub odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania świadectwa homologacji, skutkował uznaniem jego pojazdu za samochód osobowy. Istotne jest bowiem, aby z homologacji wydanej dla danego typu samochodu wynikało uprawnienie, którego podatnik dowodzi, tj. że ładowność tego samochodu jest wyższa niż określona powyższym wzorem.

Obowiązek homologacji pojazdów oraz możliwość zwolnienia z obowiązku uzyskania świadectwa homologacji wprowadzono dnia 1 stycznia 1984r. zgodnie z art. 55 ustawy z dnia 1 lutego 1983r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 6, poz. 35). Pierwsze świadectwa homologacji typu zostały wydane przez Ministra Komunikacji z datą 31 stycznia 1984r. Zarówno w okresie wcześniejszym, jak i obecnie świadectwa te wydaje minister właściwy ds. transportu na podstawie wyników badań homologacyjnych. Świadectwa te są przechowywane w Ministerstwie Infrastruktury oraz przez podmiot (producenta, importera), dla którego zostały one wydane.

Od 1984r. producent lub importer nowych pojazdów obowiązany był dołączyć do sprzedawanych pojazdów wyciąg ze świadectwa homologacji, będący dla organu rejestrującego źródłem informacji o jego danych technicznych. W sytuacji, kiedy podatnik posiada na przykład używany samochód ciężarowy z państw członkowskich Unii Europejskiej, należy wyjaśnić, że europejskie świadectwa homologacji przechowują odpowiednie władze homologacyjne państw członkowskich, które te świadectwa wydały oraz producent danego typu pojazdu.

W związku z powyższym Dyrektor Izby Skarbowej stoi na stanowisku, iż dla samochodów (pojazdów samochodowych) wyprodukowanych po dniu 1 stycznia 1984r. uprawnienie do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu przysługuje jedynie wówczas, gdy z odpisu świadectwa homologacji lub z odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania takiego świadectwa wynika, iż dopuszczalna ładowność takiego samochodu (pojazdu samochodowego) jest równa lub większa od określonej wskazanym w przepisie wzorem (art. 86 ust. 3 ustawy). Natomiast jeśli w wyciągu ze świadectwa homologacji nie została określona ilość siedzeń lub dopuszczalna masa całkowita, dany samochód należy uważać za osobowy (zgodnie z dyspozycją art. 86 ust. 5 ustawy).

W odpowiedzi na pytanie trzecie rozważenia wymaga kwestia, czy przepis art. 86 ust. 3 ustawy o podatku ma zastosowanie do obiektów typu dźwig-żuraw czy świdroustawiacz. Stosownie do definicji zawartej w ustawie Prawo o ruchu drogowym, przez pojazd samochodowy należy rozumieć środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszynę lub urządzenie do tego przystosowane, które są wyposażone w silnik i konstrukcyjnie przystosowane do jazdy z prędkością przekraczającą 25 km/h (z wyjątkiem: motoroweru, pojazdu szynowego oraz ciągnika rolniczego). Jeśli dźwig-żuraw oraz świdroustawiacz nie spełnieją warunków, aby mogły być uznane za pojazdy samochodowe, wówczas ograniczenie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie będzie miało do nich zastosowania.

Niniejszej informacji udzielono w oparciu o aktualny stan prawny oraz stan faktyczny przedstawiony w zapytaniu.