Wnoszący zapytanie przedstawił stan faktyczny z którego wynika, że Spółka w ramach prowadzonej działalności sprzedaje usługi inspekcji technicznej malowania zbiorników balastowych na statkach. Usługi świadczone są dla kontrahenta niemieckiego. Czynności wykonywane są zarówno poza jak i na terytorium państw Wspólnoty Europejskiej.

Spółka zwraca się z prośbą o ustalenie czy wykonywanie usługi podlegają opodatkowaniu w Polsce, a jeżeli tak jaką należy zastosować stawkę podatku, w przypadku gdy usługi są świadczone:

1. Dla kontrahenta niemieckiego na terenie państw Unii Europejskiej,
2. Dla kontrachentów sposa terytorium Unii Europejskiej.

Na tle takich okoliczności faktycznych podatnik formułuje stanowisko, iż przepisy prawa podatkowego skutkują opodatkowaniem usługi w kraju nabywcy, dla której podatnikiem będzie jej nabywca. W Polsce są to czynności nie podlegające opodatkowaniu. Wykonanie przedmiotowych usług należy udokumentować fakturą VAT.

Podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT oraz do zwrotu na rachunek bankowy nadwyżki VAT naliczonego nad należnym.

Naczelnik Zachodniopomorskiego Urzędu Skarbowego stwierdza, że stanowisko to jest prawidłowe.

Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie następujące normy prawa podatkowego: art. 5 ust. 1, art. 27 ust. 1 i 3, art. 27 ust. 4 pkt. 3, art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) oraz § 12, 14 - 26, 29 i 30 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971).

Zastosowanie powołanych norm skutkuje dokonaniem powyższej oceny prawnej stanowiska podatnika uzasadnionej w sposób następujący.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 27 ust. 1 ustawy miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi – miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności.

W ustępie 4 ustawodawca wymienia katalog usług, dla których miejscem ich świadczenia pod warunkiem, że usługi zgodnie z ustępem 3 świadczone są na rzecz:

1. Osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub
2. Podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługęjest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

Z przytoczonego przepisu wynika, iż dla określenia miejsca świadczenia usług, dla których podatnikiem jest usługobiorca, nie ma znaczenia czy wykonywane są w krajach Unii Europejskiej czy w krajach trzecich, lecz jaki kraj nadał nabywcy numer identyfikacji podatkowej. Natomiast warunkiem do zastosowania przepisu jest wykonywanie usług poza terytorium kraju świadczącego usługę.

Do usług, dla których podatnikiem jest ich nabywca, w myśl art. 27 ust. 4 pkt. 3 ustawy należą między innymi usługi inżynierskie (PKWiU 74.2).

Odnosząc się do usług inżynierskich ustawodawca odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. Opodatkowanie ich przez nabywcę ma zatem miejsce wtedy, gdy usługi te zaklasyfikowane są do grupowania PKWiU 74.2. W innym przypadku zastosowanie ma art. 27 ust. 1 ustawy – opodatkowaniu podlega dostawca usługi.

Świadczenie usług, dla których podatnikiem jest usługobiorca należy udokumentować poprzez wystawienie faktury VAT na rzecz usługobiorcy.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur dokumentujących świadczenie usług, dla których podatnikiem jest ich nabywca, określa § 12, 14 - 16 oraz 29 i 30 rozporządzenia.

Odstępstwa od ogólnych zasad, w wystawianiu faktur, o których mowa wynikają głównie z § 12 ust. 15 rozporządzenia, według którego faktury wystawiane przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju, świadczących usługi określone w art. 27 ust. 3 lub w art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 ustawy, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca, zamiast danych dotyczących stawki i kwoty podatku oraz kwoty należności wraz z podatkiem zawierają adnotację, iż podatek rozlicza nabywca.

Na uwagę zasługuje również § 30 ust. 4 rozporządzenia, w myśl którego w przypadku świadczenia usług, o których mowa w art. 27 ust. 4 ustawy, faktura dokumentująca wykonanie tych czynności powinna zawierać numer, pod którym nabywca usługi jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego, innego niż terytorium kraju.

Stosownie do art. 86 ust. 8 pkt. 1 ustawy podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą świadczenia usług poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Na podstawie zacytowanego przepisu należy stwierdzić, iż w przypadku usług wykonywanych poza granicami kraju podmiot ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z zakupów dokonanych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, a dotyczących przedmiotowych usług.

Zgodnie z art. 87 ust. 4 pkt. 2 ustawy na umotywowany wniosek podatnika złożony wraz z deklaracją podatkową, kwota różnicy podatku podlegająca zwrotowi w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia ulega podwyższeniu, jeżeli podwyższenie tej kwoty jest uzasadnione kwotą podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt. 1. W myśl ust. 5 na umotywowany wniosek, podatnikom dokonującym dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju i niedokonującym sprzedaży opodatkowanej przysługuje zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt. 1, w terminie określonym w ust. 4.

Z powyższego wynika, że podatnikom z tytułu wykonywania usług, poza granicami kraju, przysługuje prawo w terminie 60 dni od złożenia zeznania do powiększenia zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym o podatek naliczony wynikający z zakupów dot. wymienionych usług. Natomiast gdy podatnik wykonuje wyłącznie usługi, o których mowa w art. 86 ust. 8 pkt. 1, ma również prawo w terminie 60 dni do zwrotu w całości podatku naliczonego wynikającego zakupów związanych z przedmiotowymi usługami.

Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego oraz w oparciu o przytoczone przepisy należy uznać, iż świadczone przez Sp. z o.o. (...) usługi inżynierskie wykonywane zarówno na terenie Unii Europejskiej, jak i w kraju trzecim podlegają opodatkowaniu w kraju, który nadał numer identyfikacji podatkowej usługobiorcy, tj. w Niemczech. Podatnik dla dokumentowania wymienionej usługi wystawia stosowną fakturę VAT, w której zamiast stawki podatkowej i kwoty podatku nanosi adnotację, iż podatek rozlicza nabywca usługi oraz uwzględnia nr NIP usługobiorcy. Spółce z racji świadczonych usług przysługuje zarówno prawo do odliczenia jak i prawo do zwrotu, podatku naliczonego wynikającego z zakupów związanych z tymi usługami, dokonywanych na terenie kraju.