Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie, działając na podstawie art. 14b § 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), dokonuje zmiany interpretacji przepisów prawa podatkowego udzielonej przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Łańcucie pismem z dnia 15.07.2004 r. (znak: US.443/IC/25/2004):

W maju br. strona zawarła dwie umowy o dzieło z tym samym podmiotem. Przedmiotem jednej umowy jest opracowanie regulaminu pracy, drugiej – opracowanie regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Zgodnie ze stanem faktycznym przedstawionym przez stronę, z podmiotem zlecającym wykonanie powyższych czynności nie łączy jej stosunek pracy, ponadto strona nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy prawo działalności gospodarczej, a ww. umowy są jedynymi umowami tego typu, które zawarła w 2004 r.

1. Czy w świetle obowiązujących przepisów wykonanie ww. usług w ramach umów o dzieło będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2. Czy w opisanym stanie faktycznym strona będzie obowiązana do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku VAT? Z pisma strony wynika, iż zamierza ona skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 113 ust. 9 ustawy o VAT.
3. Czy w opisanym stanie faktycznym strona będzie obowiązana do złożenia deklaracji dla podatku od towarów i usług?

Ad 1. Zgodnie z definicją zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 są podatnikami, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o VAT (ust. 2 cyt. przepisu) obejmuje wszelką działalność usługodawców, a także osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Świadczenie usług w ramach umowy o dzieło podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem sytuacji, gdy podatnik wykonuje czynności nieuznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 cyt. przepisu. Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 2 za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1 nie uznaje się czynności wykonywanych przez osobę fizyczną na podstawie umowy agencyjnej, zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli taką umowę zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Nie uznaje się też za działalność gospodarczą, o której mowa wyżej czynności wykonywanych przez osobę fizyczną w ramach umowy o dzieło, jeśli z tytułu wykonania ww. czynności osoba ta jest związana ze zlecającym ich wykonanie prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego (art. 15 ust. 3 pkt 3).

Jeśli chodzi o kwestię szczególnych procedur dotyczących drobnych przedsiębiorców, to art. 113 ust. 9 ustawy o VAT przewiduje zwolnienie od podatku od towarów i usług dla podatników rozpoczynających wykonywanie w trakcie roku podatkowego czynności określonych w art. 5 ustawy o VAT, jeśli przewidywana przez podatnika wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro (w 2004 r. kwota ta wynosi 45.700 zł). Zwolnienie to przysługuje niejako „automatycznie” podatnikom, o którym mowa w ust. 9 cyt. przepisu. Podatnicy mogą zrezygnować ze zwolnienia w trybie przewidzianym w ust. 4 ww. przepisu. Pod pojęciem „sprzedaży”, o której mowa w powołanym wyżej ust. 9 rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22).

Ad 2. Podatnicy zwolnieni z podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 9 nie są obowiązani do składania zgłoszenia rejestracyjnego. Zgłoszenie takie mogą złożyć (i zarejestrować się jako „podatnik VAT zwolniony”), lecz nie jest to obligatoryjne (art. 96 ust. 3 i 4 ustawy o VAT). W przypadku utraty prawa do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9 cyt. ustawy podatnik jest obowiązany do złożenia zgłoszenia aktualizacyjnego przed dniem utraty tego prawa, natomiast w sytuacji rezygnacji z tego zwolnienia – przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 ustawy o VAT (art. 96 ust. 5 pkt 2 i 4 ustawy o VAT).

Ad 3. Podatnicy zwolnieni z podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 9 nie są objęci obowiązkiem składania deklaracji dla potrzeb podatku VAT, chyba że przysługuje im zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego zgodnie z art. 87 lub przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 2 i 3 (art. 99 ust. 7 cyt. ustawy). Obowiązani są natomiast do prowadzenia ewidencji sprzedaży za dany dzień, nie później jednak niż przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym (art. 109 ust. 1 i 3).