Ustawa z dnia 09.09.2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U.Nr 86 poz.959 ze zm.) w art.1 zawiera zamknięty katalog czynności objętych tym podatkiem, nie zawiera jednocześnie ich własnych definicji. W zakresie tym należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Przykładowymi odpłatnymi umowami zbycia podlegającymi podatkowi od czynności cywilnoprawnych są umowa sprzedaży i umowa zamiany.

Przez umowę sprzedaży (zgodnie z art.535 Kodeksu cywilnego) sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Sprzedaż jest czynnością odpłatną . Zapłata następuje w formie pieniężnej.

Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie do przeniesienia własności innej rzeczy (art.603 Kodeksu cywilnego).

Zbycie dotyczyć może rzeczy lub praw majątkowych.Wierzytelność jest prawem majątkowym. Wierzytelność stanowią np. powstałe w wyniku zwłoki kontrahenta w zapłacie należności wynikające z faktur VAT.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania (art.509 § 1).

Zawarcie umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności powoduje z mocy prawa skutek rozporządzający. Przelew wierzytelności dokonany w formie umowy sprzedaży lub zamiany będzie temu podatkowi podlegać, bowiem umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych są wymienione wśród czynności cywilnoprawnych, od których podatek od czynności cywilnoprawnych jest pobierany.

Jednak w przypadku spółki nie jest dokonywana ani sprzedaż, ani zamiana praw majątkowych, bowiem elementy czynności cywilnoprawnej zawieranej przez spółkę, nie są charakterystyczne dla żadnej z czynności wymienionych w art.1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zatem, stosowana przez spółkę forma przeniesienia praw majątkowych (wierzytelności), polegająca na bezgotówkowej formie rozliczenia wzajemnych zobowiązań i należności, jako inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności , nie jest przedmiotem podatku od czynności cywilnoprawnych.