Podatnik zamierza rozpocząć prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, w której wykorzystywać będzie pracę swojego ojca (bez wypłacania wynagrodzenia za tą pracę). Podatnik jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne ojca jako osoby współpracują-cej.

Ocena prawna stanu faktycznego:

ad. 1.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fi-zycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 926 z późn. zm.) przychodem z działalności gospodarczej jest wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z wyjątkiem otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozu-mieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Jak wynika zaś z treści art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 1997r. Nr 16, poz. 89 z późn. zm.) do I grupy podatkowej zalicza się - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Biorąc pod uwagę, że ojciec podatnika zaliczany jest do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy z dnia 28 lipca 1983r., u podatnika nie powstanie przychód z działalności gospodarczej w związku z nieodpłatnym świadczeniem pracy przez ojca podatnika.

ad.2.

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 58 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenie zdrowotne, opłaconych w roku podatkowym przez podatnika zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia.

Analiza powyższego przepisu wskazuje jednoznacznie, że podatnik nie może obciążać kosz-tów uzyskania przychodów składkami poniesionymi na ubezpieczenie zdrowotne wynikające z przepisów o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia - bez względu na to za kogo te składki zostały przez podatnika opłacone.

ad.3.

Zgodnie z treścią art. 27b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. podatek dochodowy, ob-liczony zgodnie z art. 27 lub art. 30c, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę składki na po-wszechne ubezpieczenie zdrowotne opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia - obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21, 52 i 52a oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z 23 stycznia 2003r. o powszechnym ubezpie-czeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. Nr 45, poz. 391 z późn. zm.) obowiązkowi ubez-pieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniem społecznym lub ubezpieczeniem społecznym rolników, z zastrzeżeniem art. 6 i 7, które są osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi. Stosownie zaś do treści art. 27 ust. 12 ustawy z dnia 23 stycznia 2003r. za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność składkę oblicza, odprowadza i finansuje ze środków własnych osoba prowadząca poza-rolniczą działalność.

Reasumując, podatnik jest zobowiązany do obliczania, odprowadzania i opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne za osobą z nim współpracującą, wynikających z przepisów o powszech-nym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (przy założeniu, że osoba ta spełnia warunki do objęcia ubezpieczeniem społecznym lub ubezpieczeniem społecznym rolników). Jednocześnie składki za tą osobę są finansowane ze środków własnych podatnika jako osoby prowadzącej poza-rolniczą działalność gospodarczą. Kierując się zaś treścią art. 27b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. należy stwierdzić, że podatek dochodowy od osób fizycznych ulega obniżeniu w pierwszej kolejności o składki na ubezpieczenie zdrowotne zarówno podatnika, jak i ojca jako osoby z nim współpracującej, o ile składki te zostaną opłacone bezpośrednio przez tego podatnika

Na marginesie należy zauważyć, że art. 44 ust. 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991r., o którym mowa w zapytaniu podatnika, został skreślony z dniem 1 stycznia 2001r.

ad. 4.

W myśl art. 27b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. kwota składki na ubezpieczenie zdro-wotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki.

Biorąc pod uwagę to, że podatek dochodowy od osób fizycznych ulega obniżeniu o opłacone bezpośrednio przez podatnika składki na ubezpieczenie zdrowotne tego podatnika oraz osoby z nim współpracującej, to analogicznie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne, o któ-rej mowa w treści art. 27b ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. należy ująć sumę składek podatnika oraz jego ojca będącego osobą współpracującą.