Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie działając na podstawie art. 14 b § 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), po zapoznaniu się z treścią udzielonej przez Naczelnika Podkarpackiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie, pismem z dnia 31.08.2004 r. znak PUS.V.436/005/04, informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, stwierdza, iż udzielona informacja w kwestii dotyczącej opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ustanowienia hipoteki kaucyjnej, wymaga zmiany w następujący sposób:

Pytanie dotyczy zastosowania stawki podatku od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia hipoteki kaucyjnej. W zajętym stanowisku Podatnik podaje, iż Spółka otrzymała kredyt w wysokości 2.085.200 zł, którego zabezpieczeniem wraz z odsetkami jest hipoteka kaucyjna do kwoty 2.500.000 zł. Według Spółki należy zastosować stawkę 19 zł, ponieważ kwota wierzytelności jest w wysokości nieokreślonej – art. 7 ust. 1 pkt 7 lit. b ustawy z dnia 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 ze zm.).

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. h ustawy z dnia 09.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. nr 86, poz. 959 ze zm.) podatkowi temu podlega ustanowienie hipoteki. Podstawę opodatkowania przy ustanowieniu hipoteki, zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, stanowi kwota zabezpieczonej wierzytelności. Ustawa różnicuje jednocześnie stawkę podatku, ustalając stawkę procentową od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności istniejących – od kwoty zabezpieczonej wierzytelności w wysokości 0,1% oraz stawkę kwotową w wysokości 19 zł, od ustanowienia hipoteki na zabezpieczenie wierzytelności o wysokości nieustalonej (art. 7 ust. 1 pkt 7 lit. a i b powołanej wyżej ustawy).

Zgodnie z przepisem art. 102 ustawy z dnia 06.07.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.), wierzytelność o wysokości nieustalonej może być zabezpieczona hipoteką do oznaczonej sumy najwyższej (hipoteka kaucyjna). Hipoteka kaucyjna zabezpiecza odsetki oraz koszty postępowania mieszczące się w sumie wymienionej we wpisie do hipoteki (art. 104 ww. ustawy). Hipoteka kaucyjna może w szczególności zabezpieczać istniejące lub mogące powstać wierzytelności z określonego stosunku prawnego albo roszczenia związane z wierzytelnością hipoteczną, lecz z mocy ustawy nie objęte hipoteką zwykłą oraz wierzytelności z dokumentów zbywanych przez indos chociażby wysokość wierzytelności była z góry ustalona.

Na podstawie dołączonego do pisma „Oświadczenia Banku dla Kredytobiorcy do wniesienia wniosku o wpis hipoteki kaucyjnej” ustalono, że Bank udzielił Spółce kredytu inwestycyjnego w kwocie 2.085.200 zł pod warunkiem zabezpieczenia spłaty powyższego kredytu wraz z odsetkami hipoteką łączną kaucyjną do kwoty 2.500.000 zł. Kredyt jest oprocentowany według zmiennej stopy procentowej według stawki WIBOR 3 M plus marża 2,0 p.p., obowiązującej w okresach, za które odsetki są naliczane. W umowie kredytowej Bank zastrzegł możliwość dokonywania zmiany oprocentowania w czasie trwania umowy bez konieczności wypowiedzenia umowy, jeżeli zmiana ta będzie wynikać ze zmiany stawki WIBOR 1 M lub będzie skutkiem niespełnienia przez Kredytobiorcę innych warunków określonych w umowie kredytu. Z powyższego wynika, iż w celu zabezpieczenia wynikających z kredytu bankowego wierzytelności obejmujących kwotę kredytu wraz z kwotą odsetek, której wysokość jest nieznana i będzie określana sukcesywnie przy spłacie rat kapitału według określonych w umowie wskaźników, została ustanowiona hipoteka kaucyjna do najwyższej kwoty 2.500.000 zł. Zatem stawka podatku od przedmiotowej czynności cywilnoprawnej, stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 7 lit. b powołanej wyżej ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wynosi 19,00 zł.