W odpowiedzi na pismo Spółki (data wpływu 25.06.2004 r.) Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm. ) informuje, że:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 25b nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem udzielonych przez jednostki organizacyjne uprawnione, na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, do udzielania kredytów (pożyczek) – wymagalnych a nieściągalnych kredytów (pożyczek) pomniejszonych o kwotę nie spłaconych odsetek i równowartość rezerw na te kredyty (pożyczki), zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów.

Do zakresu czynności bankowych określonych w art. 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 77, poz. 665) należy m.in. udzielanie kredytów, w myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 grudnia 2003 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (Dz. U. Nr 218, poz. 2147) banki tworzą rezerwy celowe na ryzyko związane z ich działalnością.

Instytucja rezerwy stanowi instrument odzwierciedlający w wyniku finansowym poziom potencjalnej straty jaką bank przewiduje ponieść w związku z wystąpieniem tzw. trudnych kredytów.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 26 lit. a rezerwy utworzone na pokrycie wymagalnych a nieściągalnych kredytów (pożyczek) są dla banku kosztem uzyskania przychodów.

W myśl § 24 ust. 7a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz. U. Nr 149, poz. 1673) bank może odpisać należność stanowiącą ekspozycję kredytową, w ciężar utworzonej na nią rezerwy celowej i przenieść do ewidencji pozabilansowej do czasu jej umorzenia, przedawnienia lub spłaty w przypadku, gdy pozostaje zakwalifikowana do należności „straconych” przez okres co najmniej roku oraz utworzona na nią rezerwa celowa równa jest kwocie należności pozostającej do spłaty, czyli że wartość netto należności jest równa zero.

Wraz z przeniesieniem należności do ewidencji pozabilansowej bank przenosi również odpowiadającą jej rezerwę celową.

Rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków w § 2 określa konto pozabilansowe jako przewidziane planem kont urządzenie przeznaczone w szczególności do ewidencjonowania według wartości nominalnej udzielonych i otrzymanych przez bank zobowiązań o charakterze finansowym i gwarancyjnym, operacji walutowych, zawartych przez bank kontraktów kupna – sprzedaży instrumentów finansowych w okresie pomiędzy zawarciem transakcji a jej rozliczeniem, a także do ewidencjonowania udzielonych i otrzymanych zabezpieczeń.

Przeniesienie więc należności wraz z rezerwą na nią utworzoną z ewidencji bilansowej do ewidencji pozabilansowej nie stanowi odpisania wierzytelności w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 25 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odpisanie wierzytelności następuje w momencie umorzenia wierzytelności lub wygaśnięcia możliwości jej dochodzenia.

W związku z powyższym organ podatkowy podziela stanowisko Spółki w przedmiotowej sprawie i stwierdza, że odpisanie do ewidencji pozabilansowej wierzytelności pod postacią ekspozycji kredytowych i rezerwy na nie, nie stanowi odpisania wierzytelności w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 25 powołanej ustawy i nie pozbawia Banku prawa do rozpoznawania rezerw jako kosztów uzyskania przychodów.