Zgodnie z art. 37 i nast. ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.) nieruchomości mogą być sprzedawane co do zasady w drodze przetargu. Taki tryb zbywania nieruchomości ma na celu wybór najkorzystniejszej oferty.

Jednakże samo dokonanie wyboru osoby, która została ustalona jako nabywca nieruchomości nie przenosi własności na nabywcę. Konieczne jest tu również zawarcie umowy sprzedaży nieruchomości w formie aktu notarialnego (art. 158 kc).

Umowa sprzedaży zostanie zawarta po 1 maja 2004 r., zatem już po wejściu w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535). Przedmiotem sprzedaży były nieruchomości, na których możliwe było odtworzenie zabudowy siedliskowej i o przeznaczeniu rolnym oraz o przeznaczeniu mieszkaniowym jednorodzinnym z usługami.

Grunt od 1 maja 2004 r. jest towarem w rozumieniu przepisów z art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Podatnikami, w myśl art. 15 ust. 1 tej ustawy, są osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tego artykułu, bez względu na rezultat lub cel takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje m.in. wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników.

Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle przedstawionych regulacji prawnych uznać należy, że dokonywanie sprzedaży przez Gminę nieruchomości stanowiących własność Gminy w myśl art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku VAT skutkuje uzyskaniem przez Gminę statusu podatnika, w rozumieniu ustawy o VAT.

Gmina nie może również korzystać ze zwolnienia podmiotowego od podatku z art. 113 ust. 1 i 9, gdyż zwolnień tych nie stosuje się do dostaw terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę (art. 113 ust. 13 pkt 1) lit .”d” ustawy o VAT.

Zasadą wynikającą z art. 19 ust. 1 ustawy o VAT jest, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towarów lub wykonania usługi, a nie z chwilą wyboru osoby ustalonej jako nabywca nieruchomości.

Za zmianą przedstawionego stanowiska nie może przemawiać fakt, iż przetarg na sprzedaż nieruchomości miał miejsce w miesiącu kwietniu 2004 r. a zawarcie umowy sprzedaży ma nastąpić dopiero po dacie 1 maja 2004 r.

Od 1 maja 2004 r. opodatkowaniu zatem podlegają dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe, zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich (niezabudowanych) - jedynie te, których przedmiotem są tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę. Pozostalł natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących np. gruntami rolnymi, czy leśnymi, nieprzeznaczonymi w planach pod zabudowę – są zwolnione od VAT.