Działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) w odpowiedzi na pismo Wspólnoty Mieszkaniowej “...” z dnia 13 maja 2004r. (wpływ do tut. organu dnia 18 maja 2004r.) w sprawie stosowania przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług, wyjaśniam co następuje.

W ww. piśmie Strona zwróciła się do tut. organu z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie cyt. “.... zwolnienia lub opodatkowania podatkiem VAT czynności wykonywane przez wspólnoty mieszkaniowe nie prowadzące działalności gospodarczej”.

Zdaniem Podatnika zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług wspólnoty mieszkaniowe zwolnione są od podatku od towarów i usług.

Wyjaśnia się, co następuje.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2 ,4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Ww. przepis dotyczy czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni a nie wspólnot mieszkaniowych.

Zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (Dz. U. Nr 80, poz. 903 ze zm.) ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową, która może nabywać prawa, zaciągać zobowiązania pozywać i być pozwaną. Przepis ten nie daje wspólnocie przymiotu osoby prawnej lecz przymiot jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej.

W celu należytego utrzymania lokali właściciele zobowiązani są do ponoszenia wydatków na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością. Koszty te podzielić można na koszty zarządu nieruchomością wspólną i koszty związane z utrzymaniem poszczególnych wyodrębnionych lokali. Z powyższych tytułów na rzecz wspólnoty właściciele zobowiązani są do uiszczenia zaliczek w celu pokrycia kosztów utrzymania poszczególnych lokali.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Świadczenie usług podlega jednak opodatkowaniu co do zasady tylko wtedy, gdy jest wykonywane przez podatnika VAT. Zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o VAT podatnikami są m.in. jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na jej cel lub rezultat. Działalność gospodarcza w rozumieniu przepisów o VAT obejmuje m.in. wszelką działalność usługodawców, również gdy została ona wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy, w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów w sposób ciągły w celach zarobkowych. W myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, który stanowi m.in. kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku, obejmująca całość świadczenia otrzymanego od nabywcy.

Przyjęty sposób rozliczania kosztów utrzymania nieruchomości nie daje podstaw do postawienia tezy, że przyjmowanie przez wspólnotę zaliczek (kwot) wpłacanych przez członków wspólnoty na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością, wspólną, jak i poszczególnych wyodrębnionych lokali, stanowi działalność gospodarczą, a same zaliczki (kwoty) obrót w rozumieniu powołanych wyżej przepisów ustawy o VAT. Zaliczki te stanowią jedynie partycypację w kosztach funkcjonowania jednostki organizacyjnej - wspólnoty mieszkaniowej - przez jej członków. Wspólnota, a więc jej członkowie, nie dokonują poprzez zapłatę ww. zaliczek (kwot) odpłatnego świadczenia usług na rzecz samych siebie w rozumieniu ustawy o VAT, także jeśli zaliczki te dotyczą wyodrębnionych lokali, a nie części wspólnej. Tym samym brak jest uzasadnienia do stwierdzenia, że wewnętrzne rozliczenia między wspólnotą, a jej członkami podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, a wspólnota staje się z tego tytułu podatnikiem podatku VAT.

Należy jednak stwierdzić, że w pewnych przypadkach wspólnota mieszkaniowa, zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 1 i 2 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT może być podatnikiem podatku VAT, a kwoty przez nią otrzymywane będą stanowiły podstawę opodatkowania.

Tak będzie w przypadku dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu na rzecz osób trzecich np. wynajmowania lokali lub udostępniania ścian budynku na reklamy. Będąc z tego tytułu podatnikiem VAT wspólnota mieszkaniowa jest zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwolniona przedmiotowo od podatku, jeżeli wartość sprzedaży opodatkowanej (pomniejszonej o kwotę podatku), nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10.000 euro. W przypadku rozpoczęcia wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w trakcie roku podatkowego, wspólnota jest, zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy o VAT, zwolniona od podatku, jeżeli przewidywana wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, równowartości ww. kwoty 10.000 euro. Jeżeli faktyczna wartość sprzedaży, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, przekroczy w trakcie roku podatkowego równowartość ww. kwoty zwolnienie traci moc, zgodnie za art. 113 ust. 10 ustawy o VAT, z momentem przekroczenia tej kwoty.